Kerst is het ultieme uitslaapmoment. Maar stel dat je Eerste of Tweede Kerstdag toch om 7 uur opstaat, bijvoorbeeld omdat je baby je heeft wakker gehuild of je je hond moet uitlaten. Of omdat je wil zien hoe Oost ontwaakt met Kerst (aanrader, mensen). En je maakt dan een flinke wandeling, over de Weesperzijde, Borneo-eiland of langs het Nieuwe Diep. En je komt verkleumd en moe maar voldaan thuis. Dan wil je een goed ontbijt.
De bladblaasterreur die jarenlang door onze straten jakkerde, liet in ieder geval op zich wachten dit jaar. De gang schoonvegen was dus dweilen met de kraan open en uiteindelijk gaf kamp 1 zich gewonnen. Voor extra herfstsfeer haalde ik een kistje mandarijnen in huis.
Ook hier in Oost gaat de Japanrage in de hoogste versnelling. Omdat één ramenbar nog geen trend zet, openen er voor het eind van dit jaar maar liefst twee ramenrestaurants in mijn straat. Ik neem alvast een voorproefje.
Min of meer per ongeluk belandden mijn vriend en ik laatst in een veel te hip restaurant aan de oostkant van het centrum. Er waren mensen met onbegrijpelijke kledingcombinaties, er was natuurwijn, er was harde muziek en er was ijs van bloemkool. Van dat laatste keek ik niet per se op: ik had dit jaar al ergens ijs van spinazie en ijs van mais voorgezet gekregen.
Terug in Amsterdam-Oost bleven we, met dank aan de klimaatverandering, nog even hangen in mediterrane sferen. De Amstel was weliswaar minder geschikt om in te snorkelen dan de Middellandse Zee, suppen kon hier wél. Net als barbecueën en pizza eten aan de kade en op het plein tafeltennissen tot het donker werd.
Het is regel nummer één tegen de verleidingen van de commercie: doe nooit boodschappen met een lege maag. Je koopt geheid meer dan je nodig hebt. Zelf ben ik talloze keren voor de bijl gegaan. Wat in de supermarkt / snackbar / traiteur vaak een heel goed idee leek, bleek in de praktijk meestal meer geschikt voor een Italiaanse bruiloft dan voor mijn huishouden.
‘Lang geleden – de term vliegschaamte bestond nog niet, mijn kinderen ook niet –, vlogen mijn vriend en ik in een paar maanden de wereld rond. Hoewel veel herinneringen zijn vervaagd, kan ik me de gerechten die we overal aten nog goed voor de geest halen. Zo aten we op Fiji zeewiersalade, in San Francisco krab en in China soep met slijmerige dingen waarvan we geen idee hadden wat het was.’
Amsterdam heeft er met Weesp een zuivelboerderij bij gekregen: De Groene Griffioen. Daar wordt onder meer yoghurt, melk, chocomelk en hangop gemaakt. Maar er wordt meer gezuivelboerd in onze buurt. In het ommeland van Amsterdam wordt namelijk zo’n anderhalf miljoen […]
‘Die witte bonen dus. Lang vond ik witte bonen maar een laf gebeuren. Maar in mijn favoriete buurtpub at ik laatst al een gebakken visje met heerlijk romige wittebonencrème en kappertjesboter, en een vriendin maakte als borrelhap voor ons een wittebonendip met rucola van eigen balkon. Ik weet dus nu dat witte bonen best lekker zijn, maar gewoon een beetje hulp nodig hebben.’
‘Weinig eten is zo alledaags als een gehaktbal, maar kom er nog maar eens om in de horeca. Op de gemiddelde Amsterdamse straathoek bestel je sneller een flat white met havermelk dan een behoorlijke bal gehakt…’
‘Omdat ik toch niet naar de kapper en de kroeg kon, oefende ik dagenlang op de sandwich die we daar gegeten hadden. Alleen al die sandwich was het ritje naar België waard geweest. Tussen twee geroosterde boterhammen lag het hele smakenpalet opgestapeld: zoet (pompoen), zout (misomayo), zuur (ingelegde ui), bitter (witlof) en umami (die misomayo weer). Hemels, mensen.’
‘Het is er de laatste jaren – en dan bedoel ik pre-corona – niet makkelijker op geworden om voor gezelschappen te koken, met de diëten, eetvoorkeuren en allergieën die rondgaan. Zo hebben we in mijn Mokumse vriendengroep te maken met een glutenallergie, een paar vegetariërs en altijd wel een zwangere. In dat opzicht is het een zegen dat we dit jaar kerst wederom in kleine kring vieren. Mocht je toch een bont gezelschap aan tafel krijgen, laat je dan inspireren door deze drie voorgerechten: éénmaal vega, éénmaal vis en éénmaal vlees.’
‘Steeds als ik langs die afbeelding fietste (helaas alweer verwijderd), dacht ik weemoedig terug aan mijn eigen frikandelbroodjestijd. Thuis bak ik ze af en toe, meestal als lokkertje om mijn kinderen achter het aanrecht te krijgen. Ze smaken nog precies als in mijn herinnering. Zélfs met vega frikandellen’
‘Op het gemis van de boomgaard heb ik iets gevonden: de wildplukwijzer. Dat is een app en website waarop je leest wat er in jouw buurt te wildplukken valt. Zo groeien in Oost onder andere daslook, kastanjes, hazelnoten, oregano, bramen en appel. Vind ik vrij veel natuur voor een stad…’
Recept American pancakes
‘Op een blauwe septembermaandag in 2000 maakte ik kennis met een voor mij nieuw fenomeen: buiten de deur lunchen. Ik woonde net een week in de stad en kende uit eten gaan alleen van de Griek. In Brabant, waar ik vandaan kom, kon je tussen de middag hooguit terecht voor een broodje kroket bij de snackbar. De Amsterdamse lunchtrend (die een blijvertje bleek) werd door mij gretig omarmd. Bij elkaar opgeteld moeten maanden van mijn studentenleven zijn weggeluncht op een terras aan het Singel.’
‘De volgende dag reden we door naar Genua, Italië. Om bij te komen van al het knoflook- en visgeweld maakte ik een simpele pastasalade en stopte er allerlei lekkers van de Méditerranée in: venkel, sinaasappel, walnoten en serranoham. Pastasalade is wat mij betreft het ultieme zomergerecht: fris, makkelijk en (meestal) gezond.’
‘We openden het barbecueseizoen in de tuin van de buren. Met zonnebrillen op, de buurman als chef bbq achter zo’n imposant, groen apparaat, buurtkat Japie loerend op de gamba’s en zeven kinderen rondrennend met waterpistolen. Op de barbecue lagen een paar puntpaprika’s, groene asperges, bosuitjes, maïskolven en linzenburgers te roken. Voor de niet-vega’s (inmiddels een uitstervende soort in deze stad) had de buurman een groot stuk sappig buikspek gehaald.’ recept.
‘Eten doe ik trouwens (opportunistisch als ik ook ben) dan weer minder volgens de oude stempel. Dus géén gekookte ham en aardappeltjes bij de asperges, maar mozzarella en pistachenootjes, of kabeljauw en couscous.’
Een recept en een ode aan buren. ‘In Amsterdam op de begane grond wonen is een ongekende luxe. Het allerfijnste, weet ik uit ervaring, is met open voordeur en armen over elkaar tegen de deurpost aan hangen en je bemoeien met alles wat door de straat komt zeilen.’
De lunchsetting in de Transvaalstraat zag er het afgelopen jaar als volgt uit: keukentafel, stapel boterhammen, doos eieren, vriend, ik, en in tijden van schoolsluitingen ook nog een paar kinderen in de leeftijd tussen peuter en puber. De afwisseling zat […]
