Het Sportfondsenbad Amsterdam-Oost is een van de oudste zwembaden van Nederland. Het is gevestigd in de voormalige Oostergasfabriek, een gebouw van 140 jaar oud. Toch gaat het zwembad met zijn tijd mee en blijft het vernieuwen, dit jaar met onder meer een nieuwe entree.
Het was 1923. Er stond een belangrijke internationale waterpolowedstrijd op het programma. Nederland–Zweden. In het Zuiderbad. Alleen, de wedstrijd heeft nooit kunnen plaatsvinden, omdat het zwembad leeg was. De badmeester had de stop eruit getrokken. Deze teleurstelling vormde voor student J.A.C. Bierenbroodspot de druppel die de emmer deed overlopen. Dit mocht nóóit meer gebeuren, vond hij. Zijn club moest de beschikking krijgen over een betrouwbaar wedstrijdbad. Bierenbroodspot begon met fondsenwerving en na zes jaar werd, op 22 juni 1929, Sportfondsenbad Amsterdam-Oost officieel geopend. Je kon er zwemmen voor vijftig cent, badkleding inbegrepen. Het water liet men iedere avond weglopen naar de bufferbak, zodat er kon worden schoongemaakt. Iedere ochtend werd het water weer naar boven gepompt. Daarnaast was er, tot kort voor de oorlog, ook een openluchtbad dat in de winter dienstdeed als schaatsbaan.
Naturistenuurtje
Inmiddels is het zwembad dus ruim tachtig jaar in gebruik. Wat in al die tijd niet is veranderd, is het publiek. Alles wat de smeltkroes Amsterdam te bieden heeft komt hier samen. Van baby’s tot bejaarden, van Turkse vrouwen tot zakenmannen, van vriendinnen die al keuvelend aan hun conditie willen werken tot wedstrijdsporters. En iedere zondagochtend vormt het bad vijf kwartier lang het domein van naturisten, veelal gezinnen. Manager Leo de Haas probeert het Sportfondsenbad zo toegankelijk mogelijk te maken. “Ik vind het belangrijk dat iedereen zich hier thuis voelt.”
Moderniseren
Hoewel het zwembad momenteel tussen de stut- en heipalen van nieuwbouwwijk Oostpoort staat, heeft het Sportfondsenbad zelf de grootste verbouwingen al achter de rug. De kleedkamers en de verlichting zijn aangepakt en het bad is opnieuw betegeld. Voor dit jaar staat alleen nog een nieuwe entree op de planning. Deze gaat een kwartslag draaien en wordt meteen beter toegankelijk gemaakt voor gehandicapten en mindervaliden. Verder zal het zwemleskompas worden geïntroduceerd. Dit is een onlinesysteem, waarop ouders thuis kunnen inloggen om hun kind voor zwemles op te geven en hun vorderingen bij te houden. “Een andere recente ontwikkeling is de Aquawatch,” vertelt De Haas enthousiast. Bij de kassa is een chip te koop die precies bijhoudt hoeveel banen je zwemt en in welke tijd. Wil je een kilometer zwemmen? Dan hoef je geen baantjes meer te tellen. Een fijn trainingshulpmiddel.”
Nostalgie
Hoe leuk deze nieuwe ontwikkelingen ook zijn, de rijke historie van het bad blijft een minstens zo aantrekkelijk aspect. Deze is bijvoorbeeld terug te zien in het doelgroepenbad, met een authentiek betegeld oranje trappetje, dat dateert van 1929. En je merkt het op nog een andere manier: het komt geregeld voor dat opa’s of oma’s met een kleinkind binnenkomen en met twinkelende ogen vragen: “Mag ik misschien even binnen kijken, en laten zien waar ik heb leren zwemmen?” Leo de Haas geniet hier enorm van. “In de loop der jaren trokken veel mensen weg uit Amsterdam, maar op het moment dat ze terug in hun geboortestad komen, oefenen dit soort plekjes schijnbaar een grote aantrekkingskracht uit op ouderen. Het is pure nostalgie, die ze willen delen met de volgende generatie.”
Lees ook:
AFC IJburg: ‘stap voor stap boeken we progressie’ (21-12-2012)