Nieuws

Een brug in de Brug: Amsterdamsebrug 

Samen met ‘zusterbrug’ de Schellingwouderbrug, is de Amsterdamsebrug uit 1957 de eerste vaste oever verbinding tussen Oost en Noord. Daarvoor was het verkeer tussen Noord en het overige gedeelte van de stad aangewezen op ponten. De bruggen, ook 54P en 55P genoemd, overspannen het Amsterdam-Rijnkanaal en het Buiten IJ. In 1966 en in 1968 volgden de westelijker gelegen Coentunnel en IJtunnel. Tot de voltooiing van de A10-Oost en Noord in 1990 waren de bruggen onderdeel van de N10 route, een toenmalige verbinding tussen Amsterdam en het noorden.

De oprit naar de Amsterdamsebrug aan de westzijde ligt ten noordoosten van de Joodse begraafplaats bij het Flevopark. Vroeger heette dit gedeelte het Jodenmanussie. Etymologische woordenboeken leggen het woord manussie verschillend uit. Mogelijk stamt het af van manuš, het zigeuner woord voor mens. Waarschijnlijker is dat het woord voortkomt uit het Latijnse woord voor hand, manus. Op het Jodenmanussie liggen kleine handelaren, klusjesmannen en scharrelaars begraven: manusjes-van-alles.

De Amsterdamsebrug is zowel een verstijfde staafboogbrug als een liggerbrug. Van de 1075 meter lengte ligt bijna 90 meter boven het Amsterdam-Rijnkanaal. De ruim 280 meter kortere Schellingwouderbrug is een combinatie van een boogbrug en een basculebrug, waarvan het brugdek met een onzichtbaar contragewicht tot 90 graden omhoog komt. Er is dag en nacht bediening om scheepvaart tussen de Oranjesluizen en het Amsterdam-Rijnkanaal door te laten. De Amsterdamsebrug heeft geen opening. Na de renovatie in 2011 en 2012 is de brug opgevijzeld om containerschepen met vier lagen doorgang te geven.

Door de bouw van 8000 woningen in toekomstige wijken op het Zeeburgereiland en de groei van IJburg is zeven jaar geleden gekeken naar mogelijkheden de brug te verbreden en de aanleg van een trambaan. Momenteel is bus 37 de enige ov-verbinding die de brug oversteekt. In 2020 pleitte de commissie onder leiding van ingenieur Alexander D’Hooghe voor opschaling van het verkeer. Ook concludeerde de commissie dat het verwijderen van de vernauwing aan de rechteroever onder de brug doorstroming van de scheepvaart bevordert. Het kanaal is daar nu 80 meter, en na de ingreep 100 meter breed. Hiervoor moet het bruggenhoofd worden verplaatst. In 2021 besloot het college van B&W de adviezen over te nemen.

Om de bereikbaarheid van het Zeeburgereiland te behouden, stelde het stadsbestuur september vorig jaar voor een aparte fietsbrug naast de Amsterdamsebrug aan te leggen. Volgens het plan komt naast de nabijgelegen Enneüs Heermabrug naar IJburg, beter bekend als de BH-brug, ook een extra brug.

Amsterdam heeft een kleine tweeduizend bruggen. Zo’n tien procent daarvan ligt in Oost. Vroeger hadden de meeste bruggen alleen een nummer, tegenwoordig dragen ze steeds vaker een naam. Een serie over bruggen in Oost. Deze keer: de Amsterdamsebrug.