Dag in dag uit staat op de dijk bij de Diemer Vijfhoek een kudde schapen te grazen. Of ze liggen in de luwte van de struiken naast het fietspad te herkauwen, of versperren blatend het pad. De boer vertelt over zijn kudde. ‘Een loslopende hond beet vijf van mijn lammeren dood.’
Als Bart Pronk in zijn rode Peugeot over het fietspad komt aanrijden, beginnen de schapen luid te blaten. Met een blauwe overall en groene kaplaarzen aan stapt de boer uit. “Ze herkennen mijn auto al van ver,” verklaart Pronk, terwijl hij een handje voer aan zijn beesten geeft. De schapen drommen om hem heen. “Om de dag kom ik kijken of alle dieren nog gezond zijn.”
Pronk heeft samen met zijn broer in Naarden een boerderij. De broers hebben nog op drie andere plekken kuddden schapen staan: bij Muiden, bij Naarden-Vesting en bij hun eigen boerderij. Behalve schapen houden ze ook melk- en vleeskoeien en hebben ze een paardenpension. Ze leerden het vak van hun vader.
Vlees en wol
De veertig schapen die we bij de Diemerzeedijk zien, zijn een kruising tussen Texelaars en een Noord-Hollandse soort. Ze staan op grond van Waternet. “Toen de wandelroute werd aangelegd, vroeg Waternet of wij hier schapen wilden neerzetten, vooral omdat het zo leuk is voor de mensen. Een bijkomend voordeel is dat er op deze manier niet gemaaid hoeft te worden. De schapen eten al het gras en de kruiden die er groeien.” Terwijl Pronk praat, hapt één van de schapen aan zijn overall. De boer aait over haar snoet en kroelt met zijn hand door de wol.
Een vetpot is het schapenhouden niet, volgens Pronk. “Elk jaar verkopen we enkele sterke lammeren voor het vlees en na het scheren verkopen we de wol aan een coöperatie, maar veel levert dat niet op. Bovendien pachten we de grond van Waternet.”
Jachtinstinct
De schapen om ons heen grazen onverstoorbaar verder. Enkele zijn in de schaduw van het struikgewas gaan liggen. Het zijn allemaal ooien. Over enkele weken worden er dekrammen bij de kudde gezet. Pronk kient op die manier zorgvuldig uit wanneer de lammetjes geboren worden. “Een schaap heeft een draagtijd van vijf maanden min vijf dagen. Wij willen de lammeren in april laten komen. Dan kunnen ze direct naar buiten en hoeven ze niet de koude wintermaanden te overbruggen.”
Bijna alle schapen op de Diemerzeedijk hebben een streep verf op hun rug. “We geven elk lam en elke moeder een uniek teken, zodat we weten welke bij elkaar horen. Als de lammetjes nog klein zijn raken ze soms hun moeder kwijt tussen alle andere schapen in de wei.”
De overheersend witte kudde telt twee bruine exemplaren. “Het verhaal gaat dat honden door zwarte schapen worden afgeschrikt en minder snel de kudde durven aan te vallen,” vertelt Pronk. Toch wist afgelopen voorjaar een hond vijf lammeren te grijpen. Hij beet ze alle vijf dood. “Dat is natuurlijk heel triest. Hondenbaasjes denken vaak dat hun hond zoiets niet doet, maar dat is nou eenmaal het jachtinstinct. Mensen moeten hun hond hier aangelijnd houden. Kun je dat misschien in je stuk zetten?”
Lees ook:
De geheimen van de Diemerzeedijk (29-04-2012)
Natuur beleven in de Diemer Vijfhoek (21-09-2011)
De man die alles zag (24-03-2011)
Volkstuintjes Diemerzeedijk (22-06-2011)
De natuurboulevard, groenstrook langs het IJmeer
Verhalen in de rubriek Natuur