Ariane Schluter speelt de hoofdrol in de bioscoopfilm Lucia de B. van Paula van der Oest. Ze kruipt in de huid van verpleegkundige Lucia de Berk, die in 2003 onschuldig levenslang kreeg voor een vijfvoudige moord en twee pogingen tot doodslag van ziekenhuispatiënten. De rechter sprak haar in april 2010 vrij. De zaak wordt een van de grootste justitiële dwalingen in de geschiedenis genoemd. Schluter werd door de rol wakker geschud. “Ook ik liet me lekker volgzaam leiden door de publieke opinie.”
Hoe heb je het nieuws rondom Lucia de B. indertijd gevolgd?
“Het was het soort moordzaak dat een aantrekkingskracht op je uitoefent, alsof je naar een spannende tv-serie kijkt. Ik herinner me nog goed dat Lucia de B. na haar vrijlating bij Pauw en Witteman zat. Je kon zien dat ze heel beschadigd uit de strijd was gekomen. Ze zat daar vol ongeloof over wat haar was overkomen. Maar ik dacht steeds: waar rook is, is vuur. Nu ik me beter in het verhaal heb verdiept, vind ik mezelf met terugwerkende kracht erg oppervlakkig. Ook ik liet me leiden door de publieke opinie. Ik heb geleerd om niet alles wat je hoort direct voor waar aan te nemen.”
Producent Reinier Selen zei dat je tijdens de audities ‘transformeerde in Lucia de B’. Wat maak je zo geloofwaardig?
“Ik heb Lucia heel goed bekeken. Er zijn twee iconische beelden: het moment waarop ze veroordeeld wordt en roept ‘Ik heb het niet gedaan’ en dat van de vrijlating, waarop ze achterom kijkt naar de publieke tribune waar haar man en dochter zitten. Die fragmenten heb ik steeds opnieuw bekeken op Youtube. Daarnaast beheers ik haar accent. Die Haagse tongval ken ik uit mijn jeugd. Zo werd bij ons thuis niet gesproken, maar ik hoorde het wel om me heen. Een accent is ontzettend bepalend voor iemands voorkomen.”
Lucia heeft medewerking verleend aan de scriptschrijver. Heb jij haar ook ontmoet?
“We zijn een paar keer koffie gaan drinken. Dat had natuurlijk wel iets raars: een ontmoeting met iemand die je gaat spelen. Ze is heel open. Hoewel er onwaarschijnlijk veel bewijs is dat zij geen moord heeft gepleegd, blijven mensen haar wantrouwen. Het probleem: er is geen nieuwe dader. Alle overledenen zijn een natuurlijke dood gestorven. Dat is natuurlijk heel lastig, het is allemaal té toevallig. Ik heb het personage naar mijn hand gezet. Ik speel vanuit mijn verbeelding. Mijn rol is een interpretatie, gecomprimeerd en verdicht. Ik heb vooral geprobeerd om Lucia’s kracht over te brengen. Ik stelde mezelf steeds dezelfde vraag: wat was in het in Lucia dat bij de mensen zoveel weerstand opriep, waardoor niemand haar geloofde?”
Heb je daar een antwoord op gevonden?
“Het ligt heel ingewikkeld. Het heeft te maken met fysiek communiceren, een bepaalde omgang met taal. Lucia was een buitenbeentje op de ziekenhuisafdeling waar ze werkte. Ze was wat ouder, had een beschadigde jeugd en achtergrond (ze heeft in de prostitutie gewerkt). Ze stelde zich niet sociaal op, hield geen koffiepauzes met haar collega’s. Ze richtte zich bijna obsessief op die kinderen. Ze was sterk naar binnen gericht, maar de afgelopen jaren heeft ze geleerd om beter te communiceren. Ze geeft nu soms gastcolleges aan rechtenstudenten om ze bewust te maken van de persoon achter de zaak. Dat doet ze hartstikke goed.”
Je speelt vaker extreme vrouwen. Over Medea zei je: ‘Hoe extremer de rol, hoe prettiger om te spelen.’ Geldt dat ook voor Lucia de B.?
“Ik zou nu eerder zeggen: hoe verder een rol van me afstaat, hoe persoonlijker ik hem kan maken. Als acteur denk je niet in termen van goed en kwaad. Het is niet aan jou om een moreel oordeel te vellen. Bij Medea heb ik heel erg lang moeten zoeken naar wat de drijfveren van een moeder waren om haar kinderen te vermoorden. Ik zal nooit begrijpen waarom iemand tot zo’n gruweldaad komt. Maar ik kan me uiteindelijk wel in alle rollen vinden.”
Je praat liever over je vak dan over je privéleven, zei je voorafgaand aan dit interview. Is de rode loper niet aan jou besteed?
“Ik verheug me op de première, maar het is niet de reden waarom ik in dit vak zit. Ik wil graag dat mensen naar de film gaan kijken en ben ontzettend benieuwd naar de reacties. Ik vind het fijn om te verdwijnen in een rol. Ik word gelukkig niet zo vaak herkend op straat.” Lacht: “Mensen vragen wel heel vaak: ‘Zat ik niet bij jou in dat yogaklasje?’”
Wat vind je van de jas?
“Stoer!”
Paspoort
Naam: Ariane Schluter
Beroep: actrice
Geboren: 1 februari 1966, Voorburg
Bekend van onder meer: 06 (1994), Ober (2006), Terug naar de kust (2009), Matterhorn (2013) en theaterstukken als De ideale man (2013), Strange Interlude (2004, 2012–2013), Medea (2008). Ze won tweemaal de Theo d’Or voor beste vrouwelijke hoofdrol
Te zien: Lucia de B. draait vanaf 27 maart in de bioscoop