Een literatuurcriticus zal niet snel een boek recenseren dat hij slecht vindt. Hij wil alleen schrijven over mooie boeken, zodat die boeken gelezen worden.
Als architectuurcriticus van de Brug heb ik verantwoordelijkheden: ik mag de lezer de waarheid niet onthouden.
Sommige slechte gebouwen moeten genoemd worden, om herhaling te voorkomen. Maar ik heb meer om rekening mee te houden. Als ik een gebouw van een collega-architect afkraak, kan ik een boze brief verwachten waarin hij mijn ego zal proberen te kraken. Belangrijker: durf ik de discussie aan als ik de man tegen het lijf loop in het winkelcentrum? Ja! is het antwoord. Ik durf de discussie aan, want ik denk niet licht over dit onderwerp. Ik erger mij aan felgekleurde modieuze wegwerpgebouwen die direct na oplevering al vragen om gesloopt te worden. Ik krijg deze gebouwen onder ogen via tijdschriften die alles lijken te publiceren wat ze per e-mail uit heel Europa krijgen toegestuurd. Verdacht vaak gaat het om gebouwen uit voormalige Sovjetrepublieken. De bouwindustrie is daar blijkbaar naadloos overgaan van het maken van prefab woonkazernes naar het maken van zogenaamd moderne gebouwen. Gebouwen die op de computeranimaties nog enigszins leken op de aantrekkelijke voorbeelden die van internet geplukt werden, maar die in werkelijkheid slappe aftreksels blijken. Ziehier een van de minder positieve gevolgen van de globalisering.
Ter zake, het gebouw op IJburg waar ik het over wil hebben. Ik werd erop geattendeerd doordat het op de cover stond van een nieuw architectuurblad dat mij als lokkertje gratis werd toegestuurd. NB: dit blad haalt zijn tweede jaargang niet, dat durf ik te wedden! Geschrokken door de cover bladerde ik verder en ontdekte dat het gebouw op ons eigen IJburg staat en niet ergens in Estland of Wit-Rusland. Het was mij nog niet opgevallen omdat het verborgen staat achter de Witte Kaap. We hebben het over een woongebouw, mooi gelegen aan een binnenwater met tuinen en steigers aan dit water. Het gebouw is voor de helft opgetrokken in baksteen en voor de rest behangen met felrode glasplaten. Hoe verzin je het! Waarom glas hangen voor dichte geveldelen en waarom in die kleur? De bewoners aan de overkant van de rode gevels staan op en gaan naar bed met maar één gedachte: waarom zie ik alleen maar rood als ik uit het raam kijk? En dan moet de zomer nog komen. Als ik daar woonde, zou ik een blok aan mijn nek hangen en van mijn steiger stappen.
Tot slot. De titel van dit stuk is Goede Architectuur 2. Bij de architectuurcolumn van de Brug komt in principe alleen een foto van een goed gebouw. Het kantoorgebouw Y10 (ontwerp Duinker Van der Torre samenwerkende architecten) is zo’n gebouw. Solide, doelmatig, tijdloos, alsof het er al vijftig jaar staat. De letters in rood over de hoogte van de gevel versterken het beeld van een havengebouw, van grote afstand herkenbaar op Haveneiland.