Op fietsafstand van Amsterdam liggen tientallen boerderijen. Jobien Groen schreef het boek Lekker Lokaal met fietsroutes langs deze buurtboerderijen, inclusief recepten met lokaal gekochte groenten. Daarmee won ze de prijs voor duurzaamste kookboek 2013. We fietsen met Groen mee, de snelste route de stad uit.
“Streekproducten zijn populair,” zegt Groen als we de Amsterdamsebrug op fietsen. “Ik was benieuwd hoe dat in de praktijk werkt. Waar komt het lokale eten in onze hoofdstad vandaan? Ik ben op zoek gegaan naar boerderijen die zelf groenten verbouwen en verkopen. Daarvan bleken er heel wat te zijn rondom Amsterdam.”
In haar boek laat Groen aan de hand van mooie fietsroutes zien waar je deze buurtboerderijen kunt vinden. Vandaag doen we een stukje van de Waterlandroute. In het boek heeft ze ook routes uitgestippeld langs boerderijen bij de Amstel, Haarlemmermeer, Osdorp, Beemster en Zaanstreek.
Maar Lekker Lokaal is vooral een kookboek met groenterecepten. Het gaat om simpele maaltijden met soms niet-alledaagse groenten, zoals aardpeer, palmkool, schorseneren en pastinaak. “Ik heb het boek gemaakt waar ik eigenlijk zelf naar op zoek was,” vertelt Groen als we over de Schellingwouderbrug rijden. “Normaal gesproken koop je niet zo snel onbekende groenten. Je weet niet wat je ermee moet doen. Met mijn boek hoop ik die drempel te verlagen.” Voor de bekendere groenten heeft Groen vernieuwende combinaties bedacht, zoals boerenkool met pasta en chilipepertjes of een dessert van stoofpeer met meringue.
We bereiken Waterland. Boven de uitgestrekte weilanden staat een lage winterzon. Hier en daar grazen schapen en koeien. We passeren witte ophaalbruggetjes, kleine boerenhuizen en rijden ten slotte over oude klinkers Ransdorp binnen. “Kijk, dat is zuivelboerderij Dikhoeve,” wijst Groen op een langgerekte schuur. “Een schapenboerderij waar ze het biologische witschimmelkaasje Skeapsrond maken. Ken je dat?” De boerderijwinkel is vandaag gesloten, maar we kijken door de ramen naar binnen.
We stappen weer op de fiets en rijden door naar biologische zorgboerderij Ons Verlangen in Zunderdorp. ‘Melktappunt’ staat op een houten bord langs de weg. We werpen twintig cent in de automaat en vullen een glas met verse, gepasteuriseerde melk. “Het leuke is dat je op de meeste buurtboerderijen wel even mag rondlopen op het terrein en dieren kan aaien,” zegt Groen. Deze boerderij heeft hokken met konijnen, kippen, kalfjes en geiten. In de boerderijwinkel van Ons Verlangen zijn vlees, kaas en verschillende soorten groenten te koop. “In de zomer kun je hier trouwens heerlijk biologisch ijs eten.”
In Lekker Lokaal vertellen enkele boeren in korte interviews over hun werkwijze. Zo vertelt knoflookteler Miriam Kruiswijk dat haar man vijfentwintig jaar geleden tien teentjes knoflook in de grond stopte. Nu teelt Beemster Garlic miljoenen knoflookbollen per jaar. Bij Fruit & Flowers in de Haarlemmermeer kun je zelf doosjes aardbeien plukken en imker Fero Hartzuiker in Durgerdam verkoopt eigen honing.
Wat Groen zelf koopt als ze boodschappen gaat doen bij de boeren? “Dat wisselt per seizoen en dat maakt het juist zo leuk,” zegt ze. “Soms kom ik thuis met een boodschappentas vol bonen en rabarber, dan weer met verse spinazie. Saai wordt het in ieder geval nooit.”
Adressen van boerderijen in Waterland
• Imker Fero Hartzuiker, Durgerdammerdijk 41, Amsterdam. Honing.
• Zuivelboerderij Dikhoeve, Nieuwe Gouw 51, Ransdorp. www.dikhoeve.nl. Zaterdag 10.00–16.00 uur. Onder andere biologische witschimmelkaas Skeapsrond.
• Vleesveehouderij Melman, Belmermeer 5, Amsterdam. Maandag tot en met zaterdag 9.00–17.00 uur. Rundvlees.
• Biologische zorgboerderij Ons Verlangen, Broekergouw 5, Amsterdam. www.zorgboerderijamsterdam.com. Donderdag en vrijdag 10.00–15.00 uur. Biologisch melktappunt, vers ijs, vlees en eieren en diverse biologische producten.
Jobien Groen, Lekker Lokaal, koken met het beste van de buurtboer. Amsterdam & omgeving. Uitgeverij Becht.