Op 13 en 14 september vond in het Science Park de eerste editie plaats van het SPAFF (Science Park Amsterdam Film Festival). Als het aan de organisatoren ligt, wordt het SPAFF een begrip voor iedereen die in film en wetenschap is geïnteresseerd.
Prof. dr. Frank Linde, directeur van het Nikhef (Nationaal Instituut voor subatomaire fysica), leidt de gasten rond door ‘zijn’ gebouw, gelegen in het hart van het Science Park Amsterdam. “Kijk,” wijst hij, “op dat paneel kun je zien wanneer de aarde door kosmische straling wordt getroffen. Zodra de straling door de atmosfeer heen dringt, slaan de lampjes rood uit. Dat gebeurt vrijwel continu.”
Linde, gekleed in een spijkerbroek en een zwart T-shirt waarop een reeks wiskundige formules is afgebeeld, heeft er plezier in om zijn bezoekers (wetenschappers, studenten en buurtbewoners) te vertellen over zijn werk als theoretisch natuurkundige. Zo heeft hij zojuist, in een van de onderzoekskamers van het Nikhef die voor de gelegenheid tot bioscoopzaal is omgebouwd, vragen beantwoord over de net vertoonde documentaire Higgs – Into the heart of imagination van documentairemaker Jan van den Berg.
Daarin wordt een groep wetenschappers van het CERN (de Europese organisatie voor nucleair onderzoek in Genève) gevolgd in hun zoektocht naar de laatst ontbrekende schakel in de natuurkunde, het higgsdeeltje. Ook onderzoekers van het Nikhef nemen daaraan deel. Afgelopen zomer is dat deeltje gevonden. Dat wereldnieuws wordt eveneens in de documentaire getoond, wanneer de onderzoeksleider zijn collega’s in de laatste scène toespreekt met de plechtige woorden: “Ladies and gentlemen, I think we found it.”
Cadeautje
De documentaire over het higgsdeeltje is een van de 25 films die 13 en 14 september zijn vertoond tijdens het SPAFF, het eerste Nederlandse filmfestival over wetenschap en wetenschappelijk onderzoek. Het is de eerste editie van het festival, dat gratis toegankelijk is voor onderzoekers, studenten en andere geïnteresseerden. “Het is een cadeautje van het Science Park,” legt Jan van den Berg uit, die behalve documentairemaker ook curator en mede-initiatiefnemer van het SPAFF is. “Het Science Park is een plek waar men elkaar kan ontmoeten en ideeën met elkaar kan uitwisselen. Dit filmfestival vormt daar een prachtig voorbeeld van.”
De wetenschappers van het Science Park doen zelf mee aan het festival. “We hebben 25 onderzoekers bereid gevonden om een documentaire uit te kiezen die indruk op hen heeft gemaakt en die ze graag aan anderen laten zien. En na afloop kunnen de bezoekers hen vragen stellen.”
Wetenschapper Hans Clevers, geneticus en voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW), verzorgt de opening van het festival, waarbij hij filmbeelden vertoont van zijn eigen onderzoek. Van den Berg: “Dat wordt daardoor begrijpelijker voor een breder publiek. Dat is de kracht van film, zelfs als je daarmee niet alles kunt laten zien. Het higgsdeeltje kunnen we met het blote oog niet waarnemen, maar we zien wel hoe belangrijk natuurkundigen dat deeltje vinden en hoe enthousiast ze zijn nu het bestaan ervan is aangetoond. Die boodschap pakt het publiek wel op.”
Van den Berg kijkt al uit naar de volgende editie van het SPAFF in 2013. Maar zijn fantasie gaat eigenlijk nog een stapje verder. “Ik droom ervan dat we ook filmpremières kunnen vertonen en dat we avondvullende programma’s organiseren rond bepaalde films, inclusief lezingen en debat. Wat mij betreft wordt het SPAFF een toonaangevend internationaal filmfestival, voor iedereen die in wetenschap is geïnteresseerd.”
Door Michel van Dijk
Lees ook:
Film Festival op het Science Park (12-09-2012)
Science Park: Het best bewaarde geheim van Amsterdam (25-05-2012)