In de strijd tegen drugsoverlast in het Oosterpark plaatste de gemeente Amsterdam dit voorjaar camera’s bij de muziekkapel. Eind oktober was er in Hotel Arena een drukbezochte bijeenkomst over de aanpak van de overlast. Meerdere aanwezigen pleitten voor meer verlichting en toezicht. Sinds begin deze week staat vlak bij het beeld van Jan Wolkers een camera die 24 uur per dag filmt.
De bankjes op het brede pad aan de zuidkant van de vijver en bij de ingang op de Linnaeusstraat zijn op drie bezoekers na verlaten. De mannen erkennen ruiterlijk deel te zijn van een – met steeds wisselende samenstelling – groep druggebruikers en dealers die overlast veroorzaakt. Ook zij zijn voorstanders van het extra cameratoezicht. ‘Misschien klinkt dat gek uit mijn mond omdat ik deel ben van het probleem’, zegt een in het zwart geklede man. Hij wijst om zich heen. ‘Kijk hoe rustig het nu is. Zo hoort het. Iedereen zag dat het hier volkomen uit de hand liep.’ De man naast hem op het bankje knikt. ‘Er is een verschil tussen een paar gebruikers en dealers of massa’s. Toen de groep te groot werd, ontstond een verkeerde dynamiek. We waren té opvallend aanwezig. Individueel zijn we bijna allemaal aardige mensen die problemen hebben en niet kwaadwillend zijn.’
Een veertiger die regelmatig zijn honden in het Oosterpark uitlaat is het daarmee eens. ‘Ik begrijp dat de overlast gevende groep disproportioneel groot is en veel parkgangers zich daardoor bedreigd voelen. Zelf vind ik het eerder trieste mensen van wie de ellende op hun gezicht valt af te lezen.’ Hij heeft een goede verstandhouding met de meeste mensen in de groep. ‘We groeten elkaar en vragen in het voorbijgaan hoe het gaat. Toen ik laatst een van mijn honden kwijt was, hielpen een paar zonder bijbedoelingen mee met zoeken. Of ze waarschuwen mij als er eten op de grond ligt dat schadelijk kan zijn. Die kant is er ook.’ Soms irriteert hun aanwezigheid hem. ‘Dat ze zonder gene – ook als kleine kinderen voorbijlopen – crack roken, gaat mij te ver. Je kunt best even wachten op een onbewaakt moment of je ergens terugtrekken.’
Een vrouw van eind 70, ook een hondenbezitter, voelt zich veiliger door de camera bij de vijver. Ondanks dat ze nooit is lastiggevallen door de groep, durfde ze nauwelijks in hun buurt te komen. Meestal liep ze om. ‘Uiteindelijk waren er zoveel gebruikers in het park dat de hele oostzijde een drugszone was. Belachelijk dat de gemeente het zover heeft laten komen. Ik, en veel mensen met mij, klaagden hier al jaren over.’ Afgelopen maanden werd in het Oosterpark intensief gesurveilleerd door de politie. Eerder was er een mobiele politiepost in het park.
Volgens een fietser die bijna dagelijks door het Oosterpark rijdt, zijn de problemen met alcoholisten – van 1 oktober tot 1 april geldt een drankverbod in het park – en druggebruikers vooral dit jaar toegenomen. ‘De gemeente en politie zullen het niet toegeven, maar maandenlang zijn winkeldieven en veroorzakers van overlast na hun vrijlating in het Oosterpark gedumpt. Dat gebeurde bewust op één plek om overzicht te houden. In de winkelstraten van de Dapperbuurt gaf dat ook problemen.’
Of de extra camera in het park op lange termijn effect heeft, betwijfelt hij. ‘Problemen tover je niet weg.’ Hij knikt in de verte, naar een verscholen pad. ‘Nu zitten ze daar met een paar man. Ik voorspel je dat die groep snel gaat groeien.’ Hij doet of hij een glazen pot in zijn hand heeft. ‘Als ik deze pot laat vallen, versplintert die. Je moet ervoor oppassen dat niet hetzelfde met de groep gebeurt die nu door de camera is verjaagd. Dat ze hier weg zijn, betekent niet dat ze nu ander leven hebben. Veel van hen hebben zorg nodig.’
Zie ook:
Winkeliers en marktondernemers luiden noodklok: ‘Verwaarlozing op en rond de Dappermarkt loopt uit de hand’
Steekpartij dieptepunt overlast Eerste van Swindenstraat.