In steeds meer buurten verschijnen wormenhotels. De tijgerwormen in deze bakken verteren het gft-afval van buurtbewoners tot vruchtbare aarde.
In de Zeeburgertuin tilt Dennis Stroombergen de klep van het wormenhotel op. Een wolk vliegjes stuift op. “Alle groenten en fruitschillen die wij hierin gooien worden omgezet in vruchtbare aarde”, vertelt hij. “Dat vind ik mooi om te zien.” In de donkere bak liggen klokhuizen, bananenschillen en verdorde bladeren. Stroombergen buigt zich en schuift onderaan een houten plaat omhoog. Er verschijnt een stevig pakket verse compostgrond. Enkele roze wormen kronkelen snel weg.
Het wormenhotel in de Zeeburgertuin werd een halfjaar geleden geplaatst, met financiering van de gemeente. Net als vijftien andere bewoners van Zeeburgereiland verzamelt Stroombergen thuis zijn groente- en fruitafval en brengt dit om de paar dagen naar de buurttuin.
In het wormenhotel leven tijgerwormen, een wormensoort die erom bekend staat snel organisch afval te verteren. Samen met andere kleine beestjes, bacteriën en schimmels, zorgen de wormen ervoor dat al het afval omgezet wordt in vruchtbare humus. In feite is dit de poep van de wormen. De zogenoemde ‘wormenthee’, het vocht dat onder in het wormenhotel in plastic bakken wordt opgevangen, schenkt Stroombergen over in jerrycans voor thuis. “Dat is geweldige voeding voor de planten.”
Ook Boerderij op IJburg heeft sinds kort een wormenhotel, waar enkele bewoners gebruik van mogen maken. “Eén van de doelstellingen van deze boerderij is om bezoekers met natuur en milieu in aanraking te laten komen”, vertelt beheerder Maaike Reuvers. “We willen zelf zo min mogelijk afval produceren.”
Een slapeloze nacht heeft ze wel gehad, door het wormenhotel. “Toen hij werd neergezet, werd me verteld dat er tienduizend wormen in zitten. We hebben hier al zorg over behoorlijk wat beesten en nu kwamen er in één klap nog eens tienduizend bij. Maar uiteindelijk valt het erg mee. Het is leuk dat restproducten op deze manier eten worden voor derden. Op gekookte groenten en brood na mag bijna alles erin, en de bak stinkt niet.”
Beide wormenhotels zijn ontworpen door Le Compostier, het bedrijf van Rowin Snijder, die de hotels ook in elkaar timmert. Behalve op Zeeburgereiland en op IJburg staan er wormenhotels van zijn hand in de Pijp, in de Rivierenbuurt en op de Zuidas. In de Transvaalbuurt en in Diemen lopen aanvragen.
De gemeente steunt de aanschaf van de wormenhotels financieel. “Amsterdam loopt achter met het scheiden van afval”, weet Snijder. “Een derde van het niet-gescheiden afval bestaat uit groente- en fruitresten. Vandaar dat dit soort kleinschalige projecten worden gestimuleerd.”
Snijder merkt dat mensen het fijn vinden als er iets gebeurt met hun restjes wortels en appels. Ook denkt hij dat een wormenproject goed is voor de buurtcohesie. “In de Pijp komen buurtbewoners samen om de compost te oogsten, te zeven en te verdelen. Op Zeeburgereiland overleggen de gebruikers met elkaar via een groepsapp.”
Boerderij op IJburg organiseert binnenkort een workshop hoe je zelf thuis een wormenhotel kunt maken om gft-afval te composteren. Houd de website van de Boerderij in de gaten.