Uit documenten die zijn vrijgegeven nadat Het Parool een beroep deed op de Wet open overheid (Woo) blijkt dat de gemeente voor de proef met de verkeersknip al uitging van grote verkeersdrukte op de Kattenburgerstraat. Deze straat werd tijdens de proef als sluiproute gebruikt, waardoor er 40 procent meer verkeer was. Ook was al onderzocht hoe het verkeer tijdens de verkeersknip goed te laten doorstromen. Dit bleek geen haalbare kaart.
De verkeersknip veroorzaakte vanaf de eerste dag opstoppingen, filerijden en andere verkeersoverlast in vooral Kattenburg. Behalve bewoners hadden ook de HPA (Huisartsenposten Amsterdam) en de GGD veel last van de knip, meer dan de gemeente tijdens de proef van op de hoogte was. HPA meldde dat spoedvisites enorm werden vertraagd en aanrijtijden in gevaar waren. Hetzelfde gold voor het werk van de GGD. Beide hulpdiensten dienden klachten in. Ruim twee weken na de invoer van de verkeersknip kreeg de HPA van wethouder Melanie van der Horst (Verkeer) een ontheffing voor de wegversperringen, pas begin juli gingen de slagbomen daadwerkelijk open. Voor de GGD gebeurde dit later ook.
Tien dagen na de invoer van de verkeersproef hielden bewoners uit Kattenburg een lawaaiprotest. Tijdens een bezoek aan de Kattenburgerstraat was wethouder van der Horst geraakt door de overlast voor buurtbewoners en erkende ze dat de situatie onhoudbaar was. Achter de schermen werd gekeken naar oplossingen om het leed te verzachten. Overwogen werd gratis kaarten voor Artis, de Efteling, hotelovernachtingen of andere compensatie aan te bieden. Het plan, waar meerdere ambtenaren hun bedenkingen over hadden, strandde tijdens een overleg met vertegenwoordigers van de Kattenburgers. Na hun verbaasde reacties werd snel duidelijk dat er weinig animo was voor het idee.
De interne e-mailcorrespondentie die Het Parool inzag, laat zien dat de gemeente weinig had geregeld toen de verkeersproef begon en het beleid onduidelijk was. Zo ontstond bijvoorbeeld de scheve situatie dat voor hop-on-hop-off-bussen een ov-ontheffing gold, terwijl passagiers die waren aangewezen op aanvullend openbaar vervoer de knip niet mochten passeren. De oppositiepartijen in de gemeenteraad stuurden daarop een brandbrief. Ondanks meerdere door de oppositie aangevraagde spoeddebatten om het experiment te staken, bleef Van der Horst de richtlijnen van de knip grotendeels handhaven.
Tijdens de proef ontstonden een paar keer gevaarlijke situaties. Een hoogzwangere vrouw en een verloskundige die onderweg waren naar het OLVG Oost, werden bij een verkeersknip tegengehouden door verkeersregelaars tot duidelijk werd dat het om een spoedgeval ging. De opgelopen vertraging was enkele minuten. Vier dagen eerder reden auto’s over de stoep en fietspaden bij het Mr. Visserplein omdat ze anders – door de wegversperring – geen ruimte konden maken voor een ambulance. Tijdens de debatten bleek Van der Horst niet van alle incidenten op de hoogte te zijn.
De kosten van de verkeersproef voor de gemeente waren beraamd op zo’n twee miljoen euro’s. De verwachting is dat de knip ondernemers en bewoners zo’n 12 miljoen euro heeft gekost. De effecten waren wisselend. In sommige gebieden verbeterde de luchtkwaliteit – het doel van de proef –, in andere straten verslechterde die. Inmiddels is de verkeersknip definitief van de baan.
Meer over de knip.
Bas Kok over de knip, ‘het vuil van Oost naar Noord vegen’.
Verkeershinder verkeersknip was vooraf al bekend
