“Veertienhonderd, véértíenhónderd bedden,” klinkt het meermaals. De toon houdt het midden tussen boosheid en verbazing tijdens de commissievergadering Wonen in de stadsdeelraad Oost. Want hoe heeft dit kunnen gebeuren? Hoe kan het dat het grootste hostel van Nederland op de rustige Weesperzijde komt zonder dat de buurt tijdig op de hoogte is gesteld?
Bewoners hebben zich en masse verzameld om hun mening hierover aan de stadsdeelraadsleden kenbaar te maken. De zes rijen stoelen zijn stuk voor stuk bezet, pakweg dertig mensen moeten staan. Twaalf insprekers houden een betoog. Ze voelen zich in het pak genaaid.
Jaap Roorda, een van de aanvoerders van het buurtprotest, trapt af: “We kunnen concluderen dat er iets gruwelijk is misgegaan.” Hij heeft in een petitie duizend handtekeningen tegen de komst van het hotel verzameld. Want de bestuurlijke gang van zaken kán niet, vindt hij. Die mening is ook bewoonster Jannie van Beren toegedaan. “Ons is maatwerk en hoogwaardige horeca beloofd. Het belang van bewoners zou worden meegewogen. Maar het grondbedrijf van de gemeente is voor de hoogste bieder gegaan.”
Dit is een ongemakkelijk punt, want de deelraad in Amsterdam-Oost is gepasseerd in de verkoop van de oude brandweerkazerne. Via een tender werd het pand aangeboden op de internationale markt door de gemeente Amsterdam met de bedoeling de bezuiniging op de brandweer te kunnen verlichten. Anders dan bij veel andere aanbestedingsprocedures was er voor de kazerne maar één voorwaarde: het pand zou gaan naar de hoogste bieder, het minimumbedrag voor de verkoop was zes miljoen euro.
“Het is stuitend om te moeten constateren dat money rules,” betoogt een andere kwade buurtbewoner. “De buurt is nu al gemarkeerd door horeca.” De man somt een lange lijst hotels op die al in de buurt gevestigd of gepland zijn. “En dan nu ook nog dat koekoeksjong van Clink Hostels.” Als hij uitgesproken is applaudisseert de complete publieke tribune.
De raadsleden schuiven wat ongemakkelijk achter hun tafels. Eén ding is duidelijk: de Weesperzijde laat dit niet zomaar over zijn kant gaan.
Buurtbewoners zijn niet alleen bang voor het lawaai dat de potentieel 1400 backpackers met zich meebrengen, ze vrezen ook drugsoverlast, ronkende touringcars en onveilige verkeerssituaties.
Een bed voor 15 euro
De nieuwe eigenaar van de oude kazerne werd de Ierse familie Dolan. De Ieren zitten al langer in de hotelbusiness: ze hebben ook twee grote hostels in centraal Londen. Daar geldt dezelfde formule die ook in Amsterdam moet opgaan: weinig luxe, maar wel spotgoedkoop. In Londen kost een bed in de slaapzaal 12 pond, minder dan 15 euro. Voor dat geld heb je een stapelbed in een krap bemeten kamer.
Op de site van Tripadvisor variëren de recensies van het hotel van ‘vies’ tot ‘waar voor je geld’. Maar buurtbewoners die meelezen zien er ook reacties ‘dit is een zuiphotel, mijn kamergenoten bleven tot 4 uur op’ en ‘de enige mensen die ik dit aan zou raden zijn 20-jarigen die door een comazuipfase van hun leven gaan’.
Te laat
“Hoe hadden wij dit kunnen weten? Als zelfs uw eigen wethouders niet op de hoogte zijn van alle feiten,” vraagt een vrouw in een rood jasje de gemeenteraad. Ze heeft een punt, want wethouder Jeroen van Spijk hoorde naar eigen zeggen pas in de zomer van de plannen. De koop, onder de verantwoording van burgemeester Van der Laan en wethouder Maarten van Poelgeest van Ruimtelijke Ordening, was toen al rond. Toch richtte de woede zich tijdens de stadsdeelvergadering zich op Van Spijk, die volgens de buurt verzuimd heeft beperkende voorwaarden aan de tender te verbinden.
Nu rest de vraag: is er nog iets aan te doen? Want eigenlijk is niemand blij met de twijfelachtige eer dat Amsterdam-Oost het grootste hostel van Nederland gaat huisvesten. Zoals het er nu uitziet lijkt de kans verkeken dat het megahostel nog kan worden tegengehouden. De koop is immers rond en ook het bestemmingsplan zegt ‘horeca’. Het enige dat nu nog mogelijk lijkt, is beperking van de vergunning: niet toestaan dat de binnentuin bij het gebouw wordt getrokken. Dat zou 400 bedden en een groot dakterras schelen.
Tijdens de commissiebijeenkomst klonken zowel D66, GroenLinks als de PvdA toch strijdvaardig. De partijen willen inzetten op het tegenhouden van het plan. Maar hoe? De raadsleden weten het ook niet.
Verrast
Een dag later lieten de bewoners van de Weesperzijde zich nogmaals horen, ditmaal in de Stopera, waar zij wethouder Maarten van Poelgeest opriepen het pand terug te kopen van de Ierse eigenaar. “Wij willen niet 1400 bedden, niet 1000, zelfs geen 500 of 200 bedden. Een goedkoop youth hostel past niet aan de Weesperzijde, laat dat duidelijk zijn,” aldus een van de bewoners tegen de gemeenteraad. Van Poelgeest zei zelf ook verrast te zijn door de dreigende golf aan low budget toeristen. Hij wil kijken naar een mogelijke oplossing om te voorkomen dat de stapelbedjes er komen.