Een stedelijke omgeving, energieneutraal, met de nadruk op zelfbouw en duurzaamheid, ‘groen en gezond’, en vooral: stap voor stap. Dit zijn in grote lijnen de uitgangspunten voor de ontwikkeling van Centrumeiland – het eerste eiland van IJburg 2 dat de komende jaren wordt gerealiseerd. Half april gaf de gemeente Amsterdam tijdens een bijeenkomst voor burgers een toelichting op de onlangs door het college vastgestelde Startvisie.
Een kleine zeventig belangstellenden kwam bijeen in The Lighthouse. Om te luisteren en vooral om vragen te stellen. Onder hen een aantal mannen en vrouwen die vorig jaar hun steentje hebben bijgedragen aan het project Stad in Zicht van Arcam. Zij waren vooral benieuwd in hoeverre de door hen beschreven scenario’s – Hardcore duurzaamheid, Stranddorp en Eiland van 0 tot 99 jaar – in de startvisie waren terug te vinden en hoe hun ideeën in de praktijk zouden worden uitgewerkt.
Stedenbouwkundige Mirjana Milanovic (zij was van 1998 tot 2006 projectleider en stedenbouwkundig ontwerper van Steigereiland) liet zien hoe zij zich voor een eerste schetsontwerp had laten inspireren. Van alles het beste, daar kwam het op neer. Dichte bebouwing met – dankzij de individuele en collectieve zelfbouw – veel variatie in hoogte, vormgeving en materialen. Een eiland als een terp, het midden een meter of zes hoger dan de oevers. Voor het aanzicht en het uitzicht, én voor een natuurlijke waterbeheersing, zodat het eiland ‘rainproof’ zal worden. Oevers rondom het eiland om te wandelen en te fietsen, veel ruimte voor sport en (water)recreatie. Voldoende voorzieningen – basisschool, winkels, horeca – voor bewoners en bezoekers. En energieneutraal? Aan de vraag hoe dat doel moet worden bereikt zullen nog enkele expertmeetings worden gewijd.
Projectmanager Dries Drogendijk – ‘veel geleerd van fase 1’ – vertelde over de verdere planning. Het projectteam werkt de ideeën de komende maanden uit tot een Stedenbouwkundig Plan. In september wordt het publiek nog eens uitgenodigd om het plan te bespreken en vervolgens gaat het met een kostenraming ter goedkeuring naar de gemeenteraad. Ondertussen zullen toekomstige bewoners – de bouw van de eerste woningen kan in naar verwachting in 2017 beginnen – alvast worden geïnteresseerd tijdens de Zelfbouwmarkt die de gemeente komend najaar organiseert.
Strand open
Het landmaken voor Centrumeiland is nu zo goed als klaar. Het verse zand moet nog inklinken, maar het ‘oudere’ deel van het eiland is sinds 1 mei opengesteld voor het publiek. Op het uiterste puntje is het stadsstrand IJburg nu open, bereikbaar via de doorgetrokken Pampuslaan. Aan de opbouw van strandtent Blijburg wordt nog gewerkt. Deze wordt groter dan voorheen, dus er kan straks met recht worden gesproken van ‘Paviljoen Blijburg’.
Langs de oever aan de noordzijde – tussen het inmiddels tot IJburgbaai gedoopte water van het IJmeer en de Pampuslaan – is de komende zomer ruimte voor allerlei activiteiten. Arcam zal hier over het project ‘Stad in Zicht’ een openluchttentoonstelling inrichten.
Urban Campsite
In juni strijkt de Urban Campsite neer op Centrumeiland, een initiatief van Annette van Driel en Francis Nijenhuis. Vlak naast het stadsstrand wordt het landschap ingericht met een tentoonstelling van veertien artistieke, bijzondere en soms gekke kunstwerken, waarin je kunt overnachten. Kunstenaars als Rob Sweere, Joep van Lieshout en Refunc gebruiken voor hun kunstwerken voornamelijk restmaterialen, die de meeste mensen als afval beschouwen. Kamperen en kunst. Workshops en performances maken de beleving compleet.
Ook de gracht wordt gegraven
Tegelijk met het bouwrijp maken van Centrumeiland wordt ook een begin gemaakt met het uitgraven van de gracht tussen Haveneiland-Oost en Centrumeiland – nu nog een zandvlakte. Naar verwachting is de gracht gereed in 2018, wanneer de bouw op Centrumeiland in volle gang is. Het ontwerp van stedenbouwkundige Ilse de Jong is onlangs aan de omwonenden gepresenteerd. Na uitwerking van het plan wordt het werk volgend jaar in onderdelen aanbesteed: het graven van de gracht, de afwerking van de kaden en van de (tijdelijke) waterkering aan beide zijden (langs de Wim Noordhoekkade en de Muiderlaan), de aanleg van een brug tussen Muiderlaan en Peter Martensstraat. Ter hoogte van de Pampuslaan wordt de gracht voorlopig via een duiker met het buitenwater verbonden, in afwachting van het moment waarop de hier beoogde brug kan worden aangelegd en de tramlijn naar Centrumeiland wordt doorgetrokken.