Diemen is twee eeuwen ouder dan Amsterdam en vormde een inspiratiebron voor kunstenaars als Rembrandt en Mondriaan. Maar ook voor de inwoners van deze historische gemeente. Zij hebben hun observaties vastgelegd in onder meer etsen, muurschilderingen, objecten, olieverfdoeken. Alles is nu gebundeld in de uitgave Diemen als Kunstwerk. Een paar highlights.
Paaldijk
Tot 1737 was de Diemerdijk een paaldijk. Vanaf 1730 zorgde de paalworm er echter voor dat de talloze paaldijken in Nederland hun functie verloren. De palen raakten aan de onderkant aangetast en braken af. Hierdoor scheurde het steile talud van de dijk.
Hensbeker
In 1727 werd het Gemeenlandshuis gebouwd aan de Diemerzeedijk. Toen dit gebouw een eeuw bestond werd een hensbeker gemaakt. Het is een fraai bewerkte drinkbeker die door de bestuurders werd gebruikt wanneer ze in hun herenkamers bij elkaar kwamen en een uitgebreide maaltijd nuttigden. Op die manier handhaafden ze de eensgezindheid tegenover hun gemeenschappelijke vijand: het water. Hoogheemraden dienden de gevulde beker bij hun aantreden in één teug leeg te drinken.
Diemerkade
Achter het vroegere Ajax-stadion ligt het fietspad Radioweg. Het eindigt op de Oosterringdijk en komt via een fietsbrug uit op de Diemerkade. Tot begin jaren tachtig van de vorige eeuw liep het fietspad langs een boerderij die onder aan de dijk lag. De laatste tientallen meters ging het steil omhoog naar de dijk en was het lastig fietsen over het sintelpad. Op deze potloodtekening is links de boerderij te zien en rechts het fietspad met het afscheidingshek naar de Diemerkade. Op de achtergrond is de spoorlijn Amsterdam – Weesp zichtbaar. De tekenaar stond op de plek waar nu dagelijks vele duizenden auto’s Diemen over de rondweg A10 passeren.
Barry de lama
Op het terrein naast de goederenspoorlijn, aan de Ouddiemerlaan waar vroeger een kinderboerderij was gevestigd, staat al vele jaren een lama. Het dier was te groot om mee te verhuizen naar het nieuwe onderkomen aan de Prins Bernhardlaan. Barry de lama is geschilderd in een herkenbare omgeving van inmiddels verdwenen windschermen en bomen langs de snelweg A1 bij Diemen-Noord.
Eén brug te veel
Eind vorige eeuw werd er actie gevoerd tegen een plan om de metro van station Diemen-Zuid bovengronds door te trekken naar de toen nog toekomstige wijk IJburg. Er werd gepleit voor een ondergrondse verbinding. Deze actie werd visueel ondersteund met Het Diemerspel. De plannen gingen in de ijskast, maar zijn nooit definitief begraven.
De catalogus Diemen als Kunstwerk is te koop (€6,95) bij Bruna in winkelcentrum Diemerplein.
Bron: Peter Prins namens Stichting Welzijn Diemen (met dank aan Historische Kring Diemen en Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht).