Je zou bijna medelijden krijgen met de ratten in de Transvaalbuurt. Mochten ze er nog rondlopen dan moeten het uitgemergelde beestjes zijn. Want sinds dit voorjaar is een belangrijke voedselbron verdwenen: brood. Waar dit brood voorheen nog op straat werd uitgestrooid, verdwijnt het sinds april in grote hoeveelheden in de zogenoemde broodkliko. Met als gevolg, zo zeggen betrokkenen, aantoonbaar minder ratten in de buurt.
De hoeveelheden liegen er niet om: per maand wordt er in Oost zo’n duizend kilo brood in de beschikbare kliko’s gedaan. Die ton brood per maand komt dus niet in de maagjes van ratten, muizen en andere (gevleugelde) dieren terecht. In plaats daarvan wordt het nu vergist en levert het zo energie op in plaats van vuil en overlast in de buurt.
Sommigen zouden dit een win-winsituatie noemen en daar kan nog een ‘win’ bijkomen als wordt meegeteld dat dit initiatief dankzij de inzet en betrokkenheid van bewoners tot volle broodkliko’s leidt. Tot de bewoners behoren zeker ook vele moslims in de Transvaalbuurt. Moslims mogen van hun geloof brood niet zomaar in de vuilnisbak gooien, het moet worden teruggegeven aan de aarde. De broodkliko is een oplossing voor deze geloofskwestie. Het is dan ook te begrijpen dat een paar kliko’s bijvoorbeeld te vinden zijn bij de Al Fath-moskee in de Joubertstraat. Ahmed Enasseri, verbonden aan de moskee, is zeer te spreken over het initiatief. “Eerst was het moeilijk, maar we zijn met onze mensen blijven spreken en nu is iedereen blij.”
Win-win-win dus, waarbij over een eventuele vierde ‘win’ nog gemeentelijk beraad plaatsvindt. Het plaatsen, ophalen en verwerken van het brood is niet gratis. De vraag is nu of de stad voor dit initiatief ook volgend jaar nog geld over heeft. Het antwoord op die vraag wordt, hoe raar het ook lijkt, mede bepaald door een ander milieuvriendelijk initiatief: de wormenhotels. In heel de stad staan er nu zo’n stuk of vijftig maar het aantal aanvragen voor zo’n onderkomen ligt een veelvoud hoger. Mede vanwege de kosten heeft de gemeente een tijdelijke wormenhotelstop ingelast.
Het kostenargument lijkt op dit moment de gemeentelijke besluitvaardigheid rond het voortzetten, of misschien zelfs uitbreiden, van de broodkliko’s in Oost te beïnvloeden. Geen geld voor (extra) broodkliko’s levert in ieder geval een winnaar op: de rammelende rattenpopulatie in de Transvaal die weer makkelijker aan zijn maaltje kan komen. Ahmed Enasseri zou het weghalen van de broodkliko’s betreuren. “Het werkt nu fantastisch. Dan zouden we alles voor niets hebben gedaan.”
Door Harko van den Hende