Remco Daalder is stadsecoloog. Onlangs verscheen zijn boek Natuurlijk Amsterdam met 16 wandelingen in en rondom de stad. Ook in Oostelijk Amsterdam heeft hij routes uitgestippeld waarop veel te zien is. de Brug loopt een stukje met hem mee.
Woensdagochtend 9.00 uur. Remco Daalder is klaar voor de wandeling. Het waait aan de oever van IJburg en donkere wolken liggen op de loer. Ergens ver op het water piept een vogel. “Een jonge fuut,” weet Daalder te vertellen zonder verrekijker te gebruiken. Biologen werken voor 90 procent op hun gehoor, verklaart hij. Het blijkt een puberende fuut die het wel lekker makkelijk vindt om zich nog door zijn ouders te laten voeren.
Kijk omhoog
We lopen door het Diemerpark richting Diemer Vijfhoek. Net als in Natuurlijk Amsterdam vertelt Daalder allerlei interessante feiten over de geschiedenis van het landschap en over de dieren die er leven. Voor zijn werk als stadsecoloog bij Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam struint Daalder veel door de stad, op zoek naar plekken waar voor de natuur kansen liggen. “Mensen waren vaak nieuwsgierig naar die tochten. Een uurtje lopen is vaak al genoeg om veel te zien. Ik had heel wat mooie routes door de stad ontdekt. Die heb ik nu in mijn boek beschreven.” Daalders ultieme tip om veel te zien: kijk omhoog en naar beneden, en niet alleen recht voor je uit. “Als je goed kijkt, wordt de stad veel groter. Er leven veel meer beesten dan je denkt. Iemand hoeft alleen maar je ogen te openen. Daarom heb ik dit boek geschreven.”
Eén schaap
We komen lang een vijver vlakbij de Nesciobrug. Aan de oever staat een reiger geconcentreerd te vissen. De wildbegroeide vijver is zo natuurlijk aangelegd, dat het lijkt alsof hij er al eeuwen ligt. Maar het is werk van de stadsecologen, verklapt Daalder. “Eerst lag hier een grasveldje met één schaap erop. Nu leven er kikkers, salamanders en ringslangen.” Het Diemerpark is luilekkerland geweest voor biologen. “De stedenbouwkundigen riepen ons erbij om te vragen wat ze moesten doen met de oevers. Wij kregen de kans om rieten oevers te adviseren. Het is wonderbaarlijk dat dat ook nog is uitgevoerd. IJburg is voor de natuur goed geweest, die stelling durf ik wel aan. De natuur is er beter op geworden. Het water is helderder door al dat riet, en het barst van de waterplanten waar vissen hun eitjes in afzetten.”
Voor de mens
Bij de ingang van de Diemer Vijfhoek (die je maar net moet weten; er staat geen bord bij – het is bij het hek om fietsen neer te zetten) staan tientallen schapen te grazen. Een natuurlijke manier om het gras kort te houden. “Maar ook omdat mensen het leuk vinden,” vertelt Daalder. “Wij doen het allemaal voor de stadsmensen. Mensen vinden parken mét konijnen, egels en kikkers nou eenmaal leuker dan zonder. Stadsecologen kijken altijd vanuit de mens. In Amsterdam heeft het geen zin om een bijzonder dier met een hek erom neer te zetten. Op de Veluwe en in de Biesbosch is het anders, maar in de stad moet je vanuit de mens denken, om voor het dier iets te bereiken.”
Het pad van de Diemer Vijfhoek is net gemaaid, maar verder wordt dit gebied al jaren met rust gelaten. Zo ontstaat er “idioot woeste natuur.” Daalder wijst op de omgevallen wilg naast het pad. “Die blijft daar gewoon liggen. En rottende bomen blijven staan.” Het barst hier van de kikkers, libellen en ringslangen, schrijft hij in Natuurlijk Amsterdam. Al snel zien we een jonge bruine kikker over het pad springen. En even later een groene. Een rondje Diemer Vijfhoek is een uurtje pure wildernis, verklaart Daalder.
Remco Daalder, Natuurlijk Amsterdam, 16 wandelingen in en rond de stad. Uitgevrij Lubberhuizen, 2012.
Lees ook andere artikelen over de natuur in Oostelijk Amsterdam en omstreken