2022 was het 183ste jaar dat de brug over het IJ er niet kwam. De nieuwe wethouders in de Stopera verkwanselen de belangen van Amsterdammers ten faveure van de Zuidas en Schiphol.
Aan de multomap van geen-brug-over-het-IJ blijkt steeds weer een zwarte bladzijde toe te voegen. Dat de eerste serieuze brugontwerpen al in 1839 een feit waren is vermoedelijk bekend. Later diezelfde eeuw was er Jan Galman met tientallen gesneuvelde ontwerpen. Twee eeuwen lang werden alsmaar bezwaren aangedragen om die noodzakelijke brug van tafel te vegen. In 2022 waren de drogredenen op. De gemeente nam – na het rijksveto in 2015 – nogmaals het besluit voor twee bruggen over het IJ plus een voetgangerspassage. De volle ringband bezweek onder z’n eigen nonsens – niemand kon de brug nog tegenhouden.
Dat was rekenen buiten de waard. Het IJ mag in Amsterdam liggen, de staat heeft er veel zeggenschap én de portemonnee. In de duisternis van 2018 werd in de gemeenteraad een landelijke politica geparachuteerd als wethouder Infrastructuur. Niemand die daar iets van begreep. In de jaren ervoor was Sharon Dijksma staatssecretaris van Infrastructuur in Den Haag. Ze kwam met een opdracht – er moest iets met Den Haag geregeld worden – maar niemand wist wat. In 2020 was haar klus geklaard. Zonder in Amsterdam iets zichtbaars gedaan te hebben kreeg ze als beloning het burgemeesterschap van Utrecht. Pas twee jaar later werd zichtbaar dat zij een tijdbom in elkaar had geschroefd. Zij bracht de economische machthebbers aan de zuidkant van de stad op één lijn met de gemeente Haarlemmermeer. Het Parool noemde dit onlangs ‘de bende van vijf’: gemeente, KLM, Schiphol, NS en ProRail. Het plan behelsde het Zuidasdok met een doorgetrokken NoordZuidlijn naar Schiphol/Hoofddorp alsmede grootschalige woning- en kantorenbouw in Hoofddorp. Een project van zo’n omvang dat dit het rijksbudget voor de regio Amsterdam volledig zou opsouperen.
Het eerste schot voor de boeg was te lezen – of eigenlijk: niét te lezen – in het Amsterdams Collegeakkoord van voorjaar 2022. Geen woord over de bruggen over het IJ. Enkele maanden later was er de langverwachte ronde van het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport. De belangrijkste infrastructurele financiering in jaren, het Rijk deelde miljarden uit. Rotterdam kreeg hier het geld voor zijn derde brug over de Maas. Hét moment voor de brug over het IJ, dacht iedereen. Maar nee, afgewezen, mompelde de kersverse wethouder Melanie van der Horst. Haar suggestie dat het was ingediend bleek een leugen. Staatssecretaris Vivianne Heijnen verklapte desgevraagd: Van der Horst en Van Dantzig díénden helemaal geen brug over het IJ in. De gereserveerde 135 miljoen was al een tijd daarvoor in stilte overgeheveld naar andere dingen. Van der Horst en Van Dantzig bleken, zonder overleg met de gemeenteraad, prioriteit te hebben gegeven aan de Zuidasdok-metrolijn naar Schiphol en Hoofddorp – conform de wens van Rijkswaterstaat en Infrastructuur.
Op het IJ vindt een gevecht plaats tussen de stad en de staat. De noordkant van Amsterdam met mooie woonlocaties en uitbreidingsplannen ten behoeve van Amsterdammers wordt geofferd ten faveure van de lelijke economische zuidkant. Geen hoofdstedeling wil straks aan de onfietsbare kant van Schiphol wonen in Hoofddorp tussen het gebulder van vliegtuigen. Het College is een door Den Haag gekaapt vliegtuig dat zijn geldlading op de Zuidas en Schiphol moet lossen. Die twee bruggen komen er niet – maar voor Van der Horst en Van Dantzig liggen straks twee burgemeestersposten klaar.
Lees ook:
Kabelbaan of brug over het IJ? ‘De nooit gebouwde brug heeft nu al last van metaalmoeheid’ (24-11-2021)
Geef je mening: Nieuwe plannen voor twee bruggen over het IJ (10-10-2021)
Twee bruggen over het IJ, ‘nooit eerder waren ze zo dichtbij’ (04-11-2020)
Op het IJ vecht de stad tegen de staat: college laat brug over het IJ vallen
