Aanslagen op woningen, horeca en winkels lijken een negatieve trend in Oost. In de vroege ochtend van woensdag 18 oktober wordt de gevel van de viswinkel op de Molukkenstraat opgeblazen. Kort daarvoor brandden in de Derde Oosterparkstraat, waar eerder deze maand een portiekdeur door een ontploffing sneuvelde, een auto, scooter en motor uit. Vrijdagavond 20 oktober was het opnieuw raak in de Molukkenstraat: “Ineens was er een oorverdovende klap, een enorme lichtflits en trilde alles even.”
De incidenten zijn het verontrustende vervolg op – in willekeurige volgorde – explosies in de Transvaalbuurt, Czaar Peterstraat, Insulindeweg, Eef Kamerbeekstraat, Galjootstraat, Boeroestraat en het Piet Zwarthof. Bij een plofkraak op het Beukenplein vorige zomer zijn zware explosieven gebruikt. De gevel van een postagentschap annex tijdschriftenwinkel gingen verloren.
Een van de eerste horecagelegenheden in Oost die werd getroffen door explosies is de in 2019 voorgoed gesloten coffeeshop Smoke Palace aan de Linnaeusstraat. Nabijgelegen woningen en winkels raakten zwaar beschadigd. Het pand van de voormalige coffeeshop zelf stond maanden in de steigers.
The Harbour Club aan de Cruquiusweg is, net als de andere locaties in de stad, afgelopen jaren meerdere keren getroffen door geweld. In mei 2019 beschieten scooterrijders de zaak terwijl medewerkers en bezoekers aanwezig zijn. Ruim twee jaar later ontploft een geïmproviseerde bom naast de terrasoverkapping. Augustus 2022 volgt nog een explosie bij het luxe café-restaurant. Begin dit jaar is hiervoor een 16-jarige jongen veroordeeld. Na een sluiting van twee maanden mocht de zaak weer open nadat deze op last van de burgemeester was gesloten. Dit mede omdat The Harbour Club zelf uitgebreid onderzoek deed en ingrijpende maatregelen nam. Normaal moeten ondernemingen die zijn getroffen door explosies minstens een half jaar dicht om – in de lezing van de gemeenste – de openbare veiligheid niet verder in gevaar te brengen. Anders gezegd: een aanslag plegen is hierdoor een lucratieve manier om een ondernemer buitenspel te zetten.
Er zijn sterke aanwijzingen dat de explosies het gevolg zijn van ruzies en een machtsstrijd in de onderwereld. Zorgwekkend is dat veel erop wijst dat de daders erg jong zijn. Ondanks dat bij de explosies zeer gevaarlijke situaties ontstonden, zijn er voor zover bekend nog geen gewonden gevallen. Dat is eerder geluk dan wijsheid, de meeste aanslagen zijn amateuristisch en ondoordacht uitgevoerd, ook een signaal dat wijst op jonge daders die letterlijk met hun leven spelen.
De vooralsnog laatste trieste episode van het geweld is opnieuw in de Molukkenstraat. Buurtbewoners en het winkelpubliek in een supermarkt schrikken afgelopen vrijdagavond rond 19.45 uur van een enorme knal en lichtflits. Ditmaal is de ingang van een appartementencomplex het doelwit. De brievenbus van de woningen wordt aan de overkant van de straat teruggevonden.
Formeel is de reden van de explosie nog niet bekend, voor buurtbewoners staat vast dat het om een zoveelste aanslag gaat. Waarom de daders het op de viswinkel hebben voorzien is ze een raadsel. Een oudere bewoner vertelt dat de zaak zo lang ze zich kan heugen al bestaat. ‘Dit is heel beangstigend. Het is een keurige winkel waar nooit een probleem is geweest. ’ Een meisje van zestien bekijkt de schade en slaat een hand voor haar mond. ‘Van de week werd ik ’s nachts wakker van die knal bij de visboer en zat ik rechtop in bed. Deze klap was nog harder, ik dacht even dat ons huis ging instorten. Eigenlijk ben ik bang omdat het zo weer kan gebeuren.’ Een man van begin twintig lacht schaapachtig en wijst naar de pinautomaat pal naast de opgeblazen deur. “Als ze geld wilden hebben, waren ze aan het verkeerde loket.” Een vijftiger die net boodschappen heeft gedaan kijkt beduusd voor zich uit. “Ik had mijn Canta bijna voor die appartementen gezet, maar besloot ‘m op het allerlaatst toch bij de ingang van de supermarkt te parkeren om zo kort mogelijk door de regen te lopen.” Hij beschrijft de explosie als onwerkelijk. “Ik was op de groenteafdeling, dat gedeelte ligt aan de Molukkenstraat. Ineens was er een oorverdovende klap, een enorme lichtflits en trilde alles even. Daarna ging het alarm af en vroeg iedereen zich af wat er aan de hand was. Sommige mensen zijn heel erg geschrokken. Ik ook.” Een voorbijganger vult hem aan. “Zeker in deze tijd.”
Eerder op de dag werd bekend dat de gemeente voor minstens vier weken een mobiele camera-unit in plaatst in de Reinwardtstraat, waar begin oktober een explosie voor een woning was. Afgelopen maanden hoorden bewoners van de Dapperbuurt ’s nachts meerdere harde knallen, mogelijk door zwaar vuurwerk. De viswinkel aan de Molukkenstraat is tot nader order gesloten.
