Terwijl corona het land nagenoeg stillegde, denderde de digitale democratie in Oost door. Het experiment met buurtbudgetten gaat in twee gebieden van het stadsdeel weer een volgende fase in. In Oud-Oost zelfs de beslissende fase. Daarbij is het op een niet onbelangrijk punt – geld – nog onduidelijk hoe de burgers van Oost een afgewogen besluit kunnen nemen.
Buurtbudgetten gaan over ideeën van de buurt, voor de buurt en over geld. Het stadsdeel heeft per gebied €200.000 beschikbaar gesteld, dus ook voor Oud-Oost. Begin maart hebben enkele tientallen bewoners bepaald hoe het geld verdeeld zou moeten worden over vijf thema’s. Van de beschikbare twee ton zou het grootste bedrag (€63.556) naar ‘buurtverbindingen, activiteiten, buurtcontact’ moeten gaan en het kleinste bedrag (€15.630) naar ‘kunst in binnen- en buitenruimte’. Op oostbegrootoudoost.amsterdam.nl is het hele overzicht te zien.
Aan de hand van deze thema’s hebben bewoners plannen ingediend en konden tot eind april de plannen worden geliked. Deze stap leverde eind april 66 plannen op, de meeste gericht op de ‘buurtverbindingen’, de minste op ‘armoede en jeugd’. Volgens de informatie van het stadsdeel kan er vanaf volgende week (3 juni) gestemd worden op deze plannen. Deze stemronde duurt enkele weken en aan het eind van de maand zijn de winnaars voor Oud-Oost bekend.
Dat oogt allemaal voor de hand liggend, maar er is nog wel een dingetje. Volgens de spelregels die het stadsdeel heeft opgesteld moet elk ingediend plan een begroting bevatten. Het stadsdeel heeft bovendien aangegeven dat het begrote bedrag hoger dan €5.000 moet zijn en bij voorkeur beneden de €50.000 moet liggen. Bewoners van Oost die binnenkort mogen stemmen kennen deze begrotingen echter niet. Een snelle steekproef van de twintig meest gelikete voorstellen laat zien dat er slechts bij één is aangegeven welk bedrag ermee is gemoeid.
Als bewoners van Oost de bedragen niet kennen, hoe gaan zij dan hun afwegingen tussen projecten maken? Bijvoorbeeld: het ene project waarvan wel een bedrag bekend is, is ‘Videoverhalen in het Oosterpark’. De bedenkers willen hiervoor graag €15.630 euro hebben, oftewel het hele budget van het thema ‘kunst’. Maar er zijn nog negen andere voorstellen binnen dit thema met onbekende budgetten. Hoe ga je dan een afweging maken?
Nog een voorbeeld. Het thema ‘armoede en jeugd’ heeft een budget van €38.444 en zes voorstellen. Van geen van deze zes is het budget bekend, maar dat moet in ieder geval boven de €5.000 liggen. Dat lijkt de keuze eenvoudig te maken, want bij gelijke verdeling van het budget over de zes voorstellen krijgt elk plan €6.407 en is iedereen blij. Maar stel nu dat er twee voorstellen zijn die elk €15.000 willen en dat ook echt nodig hebben en de rest minder. Hoe ga je deze voorstellen als stemmende bewoner van Oost dan onderling afwegen? Of krijgen de bewoners deze informatie nog?
Op IJburg en Zeeburgereiland zit het buurtbudget nog in de fase van het indienen van plannen. Deze fase loopt nog tot 9 juni, en bij het schrijven van dit stukje stond de teller op 29. Een van de populairste voorstellen nu is het openzetten van de sluizen op IJburg tussen zonsopgang en zonsondergang. Voor bootjesbezitters ongetwijfeld een aantrekkelijk voorstel, want dan kunnen ze doorvaren. Maar ook van dit plan is geen budget bekend. Bovendien zeggen de spelregels dat er voor uitvoering van een project geld is voor één jaar en na dat jaar de kosten niet eindeloos mogen doorlopen. Dit zou betekenen dat, als het al doorgaat, de sluizen een jaar lang overdag open zijn. Zou dat de bedoeling van de initiatiefnemers zijn?
Oost Begroot: Digitale democratie dendert ondanks corona door. Hoe zit het met de budgetten?
