Zonnepanelen en warmtepompen zijn belangrijk, maar kleine ingrepen om de woning te isoleren leveren ook veel op. De FIXbrigade helpt bewoners in Oost om hun maandelijkse energierekening omlaag te krijgen.
Francis Langedijk schaamt zich soms kapot als hij bij bewoners in Oost binnenkomt. “Dan vraag ik of ik de cv-ketel mag inspecteren, en dan blijkt dat de druk op nul staat. Geen verwarming dus. De bewoonster zegt dan dat het heel koud in huis is. Snap ik! En als ik dan kijk wanneer die ketel voor het laatst door een installateur is gecontroleerd: 2011. Daarna nooit meer.”
Vocht- en schimmelproblemen, ontbrekende kozijnen of kaderprofielen, dorpels zonder rubbers, lekkende daken, naden en kieren waardoor het huis tocht, Langedijk komt het allemaal tegen op zijn dagelijkse inspectierondes. Als ‘hoofdfixer’ van de FIXbrigade komt hij vooral bij bewoners met een smalle beurs. Hij checkt wat nodig is om de woning beter te isoleren en gaat aan de slag. “Radiatorfolie en tochtstrips plaatsen, roosters in de vensterbanken, kieren en naden dichtkitten, nieuwe dorpels, ik doe het allemaal. En het is nodig. Want je schrikt ervan hoe verwaarloosd sommige huizen zijn.”
Mensen zijn blij met zijn werk. “Laatst heb ik bij een mevrouw in Betondorp haar cv-installatie waterzijdig ingeregeld, een maatregel waarmee je veel energie bespaart. Je verdeelt het water gelijkmatig over de radiatoren, waardoor de warmte zich verspreidt over de hele woning. Dan hoeft de cv-pomp minder hard te werken. De bewoonster voelde voor het eerst warmte in haar woonkamer. Dat had ze tien jaar lang niet meegemaakt.”
Jonge statushouders
Francis doet het werk niet alleen. Hij wordt geholpen door een team van leerling-fixers, voornamelijk statushouders. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Dat is de tweede pijler waarop ons werk rust,” legt Jannekee Jansen op de Haar uit, samen met Francis initiatiefnemer van de FIXbrigade van Jungle Amsterdam. “Enerzijds willen we woningen comfortabel en duurzaam maken, anderzijds leiden we jongeren op.”
Die opleiding gaat niet alleen over technische vaardigheden leren, vult Francis aan, maar ook over het leren van de Nederlandse taal en met respect leren omgaan met anderen en andermans spullen. “Een leerling-fixer die zijn voet op de vensterbank zet of de gereedschapskist op het bed van een bewoner plaatst, krijgt dat van mij te horen. En ze accepteren dat van me, ze zijn blij dat ze mogen leren. Dit zijn jonge gasten, die weten dat soort dingen vaak nog niet.”
Bewoners krijgen de schuld
Het werk van de FIXbrigade richt zich op de zogenoemde kleine isolatiemaatregelen, vertelt Jannekee. “We hielpen tot nu toe zo’n 250 mensen in Oost. Voor mensen met een laag inkomen zijn materialen en uitvoering gratis. En het levert ze veel op. Gemiddeld besparen bewoners jaarlijks 600 euro in de energierekening.”
Veel van de klussen van de FIXbrigade zijn eigenlijk het werk van de woningcorporaties of particuliere verhuurders. “Maar zij doen het niet,” vervolgt ze. “Het kost ze te veel tijd, of ze schuiven de verantwoordelijkheid af op de bewoner.”
Nieuwe FIXbrigades
Ondertussen weten steeds meer mensen de FIXbrigade te vinden. Jannekee: “Bewoners zijn tevreden en vertellen er anderen over.” Maar ook de politiek ziet in tijden van stijgende energierekeningen de mogelijkheden van de FIXbrigade. “Voor hen zijn we het ei van Columbus. We hebben dit jaar negen ton Europese subsidie gekregen en vier ton van de gemeente Amsterdam. We kunnen daarmee in mei drie nieuwe FIXbrigades starten: een tweede team in Oost, en een team in Nieuw-West en Noord. Ook buiten Amsterdam, in Weesp en Zaandam, komen er FIXbrigades. Dat is fijn. We kunnen daarmee meer bewoners helpen en meer leerling-fixers opleiden. Zij kunnen straks bijvoorbeeld doorstromen naar onderhoudsfuncties bij woningcorporaties.”
Wie weet heeft straks ieder stadsdeel zijn FIXbrigade. Jannekee: “Zo staat het in ieder geval in de verkiezingsprogramma’s van PvdA en GroenLinks. Ik hoop het, want we kunnen daarmee meer mensen helpen.”
Contactgegevens FIXbrigade: infopunt@jungle.amsterdam