Terwijl goede eerstehulpverlening vaak cruciaal is, weten veel mensen niet hoe ze een medemens in nood kunnen helpen. Om hun werk onder de aandacht te brengen en door te geven, organiseren de vier Amsterdamse EHBO-verenigingen regelmatig basiscursussen en oefenavonden.
In het gebouw van Speeltuinvereniging Batavia aan de Tidorestraat in de Indische buurt huist naast een buurtcentrum ook EHBO-vereniging Amsterdam-Oost. Houders van een diploma volgen hier herhaalcursussen om hun kennis op peil te houden, een vereiste om het diploma elke twee jaar te verlengen. Voor Edward is de les van deze avond na een redelijk zware opleiding zijn vuurdoop als kaderinstructeur. “Ik vind dat ik mijn EHBO-vaardigheden te weinig in de praktijk breng. Om dat te compenseren wil ik instructeur zijn.” In de eerste interactieve herhalingsles die hij geeft komen brandwonden, elektriciteitsverwondingen en chemische verbranding aan bod. Zijn ervaren collega Sjaak staat hem bij.
Lotus (Landelijke Opleiding Tot Uitbeelding Slachtoffer) Karlijn hoopt dat meer mensen dit willen zijn omdat er, net als bij EHBO-cursisten en -instructeurs, een tekort aan is. Het heeft raakvlakken met acteren, al is de opleiding anders. Dit keer speelt ze iemand die zich twee keer heeft verbrand aan een waterkoker. Ze is geëlektrocuteerd door de stekker, laat de waterkoker daardoor vallen en giet heet water over haar hand. Aan twee cursisten te bepalen wat te doen. Voordat ze de wond tien minuten met stromend water koelen, kijken de cursisten of ze eventueel gevaar lopen. Eigen veiligheid staat voorop, anders kunnen ze geen goede hulp verlenen. Karlijn heeft, herkenbaar aan de rode huid, een tweedegraads brandwond met blaren die groter zijn dan een twee euromunt. De cursisten verwijzen haar door naar de huisarts. Als de wond een oppervlakte van meer dan 10 procent van het lichaamsoppervlak heeft moet altijd 112 gebeld worden. De grootte van de wond wordt berekend met een gesloten hand, die ongeveer één procent van het lichaamsoppervlak is.
Tijdens de evaluatie oordelen Edward en Sjaak dat de juiste hulp is verleend. De brandwond is zo snel mogelijk gekoeld en de hulpverleners waren rustig en vriendelijk tegen het slachtoffer. Vuistregel bij een brandwond is: spoelen met water, de rest komt later. Tot drie uur na verbranding is het zinvol om de wond te koelen. Na het spoelen is het raadzaam kleding uit te trekken of deze weg te knippen als ontkleden niet mogelijk blijkt.
Amper bekomen van de schrik ziet Karlijn twee schoonmaakmiddelen aan voor een ander product. Ze raakt opnieuw gewond. Chemisch letsel moet altijd 45 minuten met lauw water worden gespoeld, tenzij een arts of 112-centralist anders opdraagt. Ogen daarentegen zijn gevoelige organen waarvoor een maximale spoeltijd van 15 minuten geldt.
Bij letsel door hitte of chemische producten zijn er drie gradaties, oppervlakkige verbranding, gedeeltelijke verbranding of volledige. In het laatste geval gaat het om diepe, grijze tot zwarte wonden waarbij ook de zenuwen zijn verbrand. Door het nog ontbreken van een reflex zijn brandwonden bij kinderen vaak ernstiger dan bij volwassenen. Als 20 procent of meer van het lichaamsoppervlak verbrandt, vergroot dat de kans op een shock en is onmiddellijk professionele hulp noodzakelijk.
Vroeger had de EHBO-vereniging zo’n vierhonderd leden. Net als in andere grote steden is dat aantal vooral door vergrijzing teruggelopen. Op het platteland blijft het aantal leden ongeveer gelijk. EHBO-vereniging Amsterdam-Oost hoopt met de beginnerscursussen die ze komend voorjaar geven nieuwe leden binnen te halen om de kans op goede zorg na een ongeval te vergroten. De meeste zorgverzekeraars vergoeden deze cursussen.
Veel van de vanavond aanwezige cursisten zijn al lang lid van EHBO-vereniging Amsterdam-Oost. Een van hen vertelt dat ze zich aanmeldde nadat iemand in haar omgeving een ongeluk kreeg en zij die persoon niet kon helpen. “Veel mensen worden pas lid nadat ze getuige zijn geweest van een bedreigende situatie. Eigenlijk is het vaak zo dat het eerst misgaat voordat je er iets aan doet. Toch is voorkomen beter dan genezen.”
Meer info: https://ehbo-oost.amsterdam/
