Filosoof Alain de Botton schreef een boek over de invloed van architectuur op ons geluk en welzijn. Hij schrijft: “De gebouwen die we mooi noemen, bezitten in geconcentreerde vorm de eigenschappen waaraan we gebrek hebben.”
Laat deze zin op u inwerken. Denk aan een gebouw dat u mooi vindt, en probeer onder woorden te brengen welke eigenschappen dat gebouw heeft en concludeer vervolgens of u die eigenschappen mist in uw omgeving. Zo diep gaat de architectuurcolumn van de Brug normaal gesproken niet, maar nu vraag ik een extra intellectuele inspanning.
Ik zie voor mij… Een huis, lange horizontale vlakken, zwart beton en glas, half ingegraven in een duinlandschap, ruig gras groeit over het dak. Het terrein loopt grillig af naar een baai. Mijn baai. September, zonsopgang, het water als een spiegel. In de verte zie ik een schip voorbijvaren in de mist.
Weerspiegelt dit huis wat ik mis in mijn omgeving? De abstractie, de rust, de natuur versus mijn jachtige bestaan in de stad. Daar zit wat in. Maar er is nog een reden dat ik een dergelijk huis ambieer. Dit huis is wat ik zelf wil zijn, een zelfportret in beton, una casa come me. Mijn huis is zoals ik ben of wat ik ambieer te zijn: robuust, eigenzinnig, verbonden met de natuur.
Ik stel mij voor dat de zelfbouwers op Zeeburgereiland ook zo gedacht hebben. Het bouwen van een huis is de ultieme vorm van vrijheid, iets waaraan bijna iedereen, van kantoorslaaf tot zelfstandige, gebrek heeft.
Uitzicht over een weidse waterweg, met in de verte de weilanden, sloten en kerktorens van Waterland. Een rij huizen aan het Binnen-IJ staat al overeind en is bewoond. 15 meter hoog, 12 meter diep, 6 meter breed. Heel veel ruimte met heel veel uitzicht. Enorme ramen, pontificaal op het uitzicht gericht. Groter dan dit worden ze naar mijn weten niet gemaakt. Bij een aantal huizen is de architect tot het uiterste gegaan. Op elke verdieping een raam zo breed als het huis, waarbij het glas zelfs de bouwmuren afdekt.
Eén ontwerp wint de prijs voor het grootste raam ooit: een woonkamer op de bovenste verdieping met een raam van vloer tot plafond. Een picture window van 3 meter hoog en 6 meter breed. Nog geen gordijnen, de kijkdoos werkt naar beide kanten. Vanaf de straat zie ik iemand staan voor het raam. Hij kijkt in de verte. Ik loop verder en draai mij na een paar minuten om. Hij staat er nog.
Column Jan van Erven Dorens
Dit verhaal is onderdeel van de woonspecial Leef!