Nergens in Amsterdam wonen zoveel kinderen als op IJburg. De meesten zijn nu nog jonger dan tien jaar. Maar dat verandert snel. Het aantal 8- tot 12-jarigen verdubbelt tot 2020 en het aantal 13- tot 17-jarigen verdrievoudigt zelfs. Cijfers om over na te denken. Want kan IJburg die enorme toename wel adequaat opvangen? Dreigen er problemen met jongeren die zich vervelen?
Wethouder Lieke Thesingh, portefeuillehouder Jeugdzaken, is er niet bang voor. Ze kent de cijfers en heeft de oplossingen. ‘Het gaat om drie dingen: goed onderwijs, voldoende buitenvoorzieningen en goede opvang voor kwetsbare jongeren. We moeten preventief bezig zijn, zorgen dat we de uitwassen vóór zijn. Vandaar ook dat er op zeer korte termijn een jeugdhonk bij komt. En wat de scholen betreft: het oude IJburg College en het bijgebouw bij de Montessorischool zijn opgeknapt en op het Zeeburgereiland wordt een extra school gebouwd die ook kinderen van IJburg kan opvangen. Samen met de vier bestaande scholen is er dan voldoende capaciteit. Na 2018 is de piek voorbij.”
Rommel
Thesingh is van mening dat IJburgers blij moeten zijn dat ze in een wijk wonen met veel jongeren. Waarbij ze er niet aan voorbij wil gaan dat er in het verleden, zeker op het gebied van onderwijs, fouten zijn gemaakt. “De eerste fase was een rommeltje. Eerst zijn de stenen ontwikkeld en pas op een later moment zijn we gaan kijken waar voorzieningen nodig waren en wie er eigenlijk kwamen wonen. Dat hebben we bij de scholenbouw gemerkt. Sommige scholen zijn vijf keer verhuisd. Dat had anders gekund.”
Maar is ze dan wel tevreden met het aantal speelvoorzieningen? Thesingh: “Het aanbod op IJburg is best behoorlijk, al zeggen mensen van niet. Daarbij is er veel particulier initiatief, wat ik van harte toejuich. Niet alles hoeft door de overheid te worden geregeld. Overigens waren we al bezig met een inventarisatie, maar ik moet toegeven dat er door de situatie rondom het Cruyff Court wel iets moet gebeuren. Spelen en beweging is belangrijk voor kinderen.”
Voor kwetsbare groepen werd het productiehuis Youthside opgericht. Dat is nu weliswaar weer open, maar was een tijdje dicht. Thesingh: “Dat is een aandachtspunt. We weten dat een bepaald deel van de jeugd zo’n productiehuis weinig aantrekkelijk vindt en dat niet iedereen zich er welkom voelt. Maar het heeft tijd nodig. We werken er in elk geval hard aan.”
Nieuw jeugdhonk
Thesingh is druk bezig met de jongeren uit de buurt van het Ed Pelsterpark. “Ik heb eind november een gesprek met hen gehad. De opkomst was behoorlijk groot en de stemming positief. Een van hun wensen – waaraan ik tegemoet zal komen – is dat er zo gauw mogelijk een jeugdhonk bij komt. Of dat kan ook nog een multifunctioneel centrum worden. In ieder geval iets waar jongeren gewoon samen kunnen zijn zonder programmering. Het is prima als ze zelf dingen regelen. Waar dat honk komt? Dat ga ik nog niet zeggen. We hebben een locatie op het oog, maar die verklap ik pas als het rond is.”
De jongeren hadden meer ideeën en kwamen met voorbeelden uit andere stadsdelen. Thesingh: “Iemand noemde een speeltuin met een atletiekbaan eromheen in Zuidoost. Ik heb ze gezegd: We gaan een keer een busje huren en kijken wat er is in de stad. En daarna rijden we terug naar IJburg en gaan we onderzoeken of dat hier ook mogelijk is. Maar je moet niet àlles voor jongeren willen regelen. Zeker niet als ze ouder zijn dan zestien. Dat is niet cool. Op die leeftijd gaan ze de stad in. Zoiets als een disco, daarvan moet je je toch afvragen of dat nodig is. Maar als die wens er is, dan hoor ik het graag.”
Blijft de vraag: hoe ziet IJburg eruit in 2020? Hangen grote groepen pubers dan rond bij het plaatselijke schoolplein midden in de wijk, zittend op ronkende scooters? Thesingh: “Dat jongeren een brommer hebben en op straat zijn, zo erg vind ik dat niet. Dat is van alle tijden. Maar ze moeten zich wel netjes gedragen. Als het een grote groep is en ze maken rotzooi en lawaai, ja, dan moet je optreden.”
Speelplekken
Wie moet de jongeren aanspreken? “Nou, de eerste verantwoordelijken zijn de ouders. Maar ook de scholen hebben een signalerende taak. Net als de buurtbewoners die onder elkaar best kunnen uitmaken wat wel en niet toelaatbaar is. Maar laten we ons vooral niet overal aan ergeren. Dat kinderen buiten zijn, is positief. En wij, het stadsdeel, moeten er voor zorgen dat daarvoor voldoende plekken zijn. Maar die hebben we al op het oog. We zijn bezig een lijstje op te stellen.”
En hoe moeten we in dit verband de straatcoaches zien? Thesingh: “Die zijn er primair voor toezicht. Het jongerenwerk, dat nu wordt gecoördineerd vanuit Youthside, is er meer voor signalering en begeleiding. Dat er een goede samenwerking moet zijn tussen die twee instanties, spreekt voor zich. Lukt het jongerenwerk en straatcoaches niet de gemoederen bij samenscholingen van de jeugd tot bedaren te brengen, dan moet de politie dat doen. Daar kun je afspraken over maken.”
Samenwerking, is dat dan het toverwoord? Thesingh: “Zo kun je het best stellen. Als de samenwerking tussen alle partijen nog verbeterd en uitgebreid wordt – en daar zetten we ons voor in – dan komt het allemaal best in orde. Maar aan de andere kant moeten we natuurlijk niet doorslaan. Het scheppen van mogelijkheden waarin jongeren zich thuisvoelen is belangrijk. Heel belangrijk. En daarin moet je ook flexibel in zijn. Maar we moeten voorkomen dat we ons bezig gaan houden met dingen die de jeugd achteraf alleen maar ‘suf’ vindt. Dat is zonde van het geld.”
Ontwikkeling leeftijdsgroepen IJburgse jeugd tot 2025
2011 2015 2020 2025
0-3 jaar 1976 1870 1662 1457
4-7 jaar 1861 2177 1879 1513
8-12 jaar 1442 2320 2529 2082
13-17 jaar 765 1358 2104 2146
Toelichting:
Aantal 0-3 jarigen neemt tot 2025 langzaam af
Aantal 4-7 jarigen neemt in 2011 nog iets toe, daarna lichte krimp tot 2025
Aantal 8-12-jarigen in 2020 vrijwel verdubbeld, daarna een lichte daling
Aantal 13-17 jarigen is in 2020 bijna verdrievoudigden blijft stijgen
Bron: Dienst Onderzoek & Statistiek Gemeente Amstedam
Door Linda van den Dobbelsteen en Carla M. Peddemors
Lees ook:
Cruyff Court verdwijnt niet van IJburg
Platform voor jongeren in oprichting: Y-connect
IJSKOUD, feest voor jongeren
Cruyff Court in het Ed Pelsterpark, JA OF NEE?