Het is herfst, de straten, pleinen en parken van Oost liggen bezaaid met gevallen blad. Ze verwijderen met bladblazers, dát lijkt verleden tijd. Want met die bladblazers is veel mis.
Stom, lawaaiig en onnodig, vervuilend, hartstikke debiel, zomaar wat reacties van Amsterdammers op de vraag wat ze van bladblazers vinden. Toch zijn ze deze herfst weer regelmatig te zien en te horen als de mensen van de groenvoorziening door Oost trekken om straten, perken en pleinen vrij te maken van gevallen herfstblad.
Niet voor lang meer, hoopt Arnold van Vliet, bioloog aan de universiteit Wageningen. Want met die bladblazers is veel mis. “Door het herfstblad weg te blazen, ontneem je voedingstoffen aan de bodem. Bladeren hebben een functie in de natuur, ze worden afgebroken door allerlei beestjes, schimmels, bacteriën. Dat komt ten goede aan tuin, stadspark of de berm. Je stimuleert er het bodemleven mee. Opgehoopte herfstbladeren vormen slaap- en overwinterplekken voor egels en muisjes, vogels keren blaadjes om op zoek naar insecten. Voor de bedrijvigheid van de stadsnatuur is het beter als je het blad laat liggen.”
Verschraling van het bodemleven, het is niet enige wat er mis is. Bladblazers blazen ook giftige stoffen als stikstofdioxiden en fijnstof de lucht in. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat vier- en tweetakt-varianten van de bladblazer meer verontreinigende stoffen uitstoten dan een pick-up met een gewicht van bijna 3000 kilo. Vandaar dat Vlaanderen in 2019 haar 300 gemeenten heeft verboden om nog langer gebruik te maken van bladblazers met een tweetaktmotor.
Elektrisch gereedschap
Zover is het in Nederland nog niet. En het is de vraag of dat nodig is, stelt Maarten Loeffen, die als directeur van Stadswerk, landelijk kenniscentrum Groen en Openbare ruimte, veel contact heeft met gemeenten. “Een verbod op bladblazers is symboolpolitiek. Voor een beter milieu kun je beter investeren in schonere straatveegwagens, schonere vuilniswagens noem maar op. Dat zet meer zoden aan de dijk.”
Loeffen gelooft meer in het inzetten op elektrificatie van gereedschap, niet alleen van bladblazers, maar ook van ander materieel. Veel gemeenten doen dat ook al, zowel om de geluidsoverlast te beperken als de CO2-uitstoot verder te reduceren. Amsterdam is hierin een van de koplopers, constateert Loeffen. “In nieuwe onderhoudscontracten van het openbaar groen schrijft Amsterdam standaard voor dat bedrijven alleen gebruik mogen maken van emissieloos handgereedschap. Hier vallen bladblazers onder maar bijvoorbeeld ook bosmaaiers en lichte kettingzagen.”
We gaan inderdaad gefaseerd over naar elektrisch gereedschap, bevestigt een woordvoerder van stadsdeel Oost. “Als oude apparatuur wordt afgeschreven, vervangen we het voor elektrisch.”
Gelukkiger en gezonder
Als het gaat om het weghalen van bladeren voert Amsterdam tegenwoordig beleid op behoud en versterking van de biodiversiteit, vervolgt ze. “We halen blad weg van paden, stoepen en wegen om gladheid te voorkomen. Maar op plekken waar blad geen overlast geeft, laten we het liggen en beschermt het planten en insecten. In parken en groenstroken worden de bladeren zoveel mogelijk de bosschages in geblazen als overwinterplek voor insecten, egels en andere dieren. Van het verdere bladafval laten we zoveel mogelijk compost maken als voeding voor planten.”
Bioloog Van Vliet is blij met deze ontwikkeling, maar hij zou het nog mooier vinden als we anders naar de natuur leren kijken. “Blad op straat ervaren we al snel als rommel. We hebben liever dat alles schoon is. Maar wat is er mooier dan genieten van het vallende blad in de herfst. Neem daar eens de tijd voor. Pak het eens beet, ruik er eens aan. We worden er gelukkiger en gezonder van als we bewuster naar de natuur kijken. En die natuur, dat begint bij dat hoopje herfstblaadjes op het trottoir.”
Stedelijk Groenpunt
30 september jl. opende het Stedelijk Groenpunt, de kennis- en netwerkplek voor het Amsterdamse groen, haar deuren. Amsterdammers met vragen over groen in de stad, of met plannen voor een nieuw groen initiatief kunnen hier terecht voor advies en ondersteuning.
buurtgroen020.nl/Groenpunt020
De terreur van de bladblazers
