Het was jarenlang een bedrijventerrein aan de rafelranden van Amsterdam, maar daar komt snel verandering in. De komende jaren zal het Cruquiuswerkgebied een metamorfose ondergaan. Mede dankzij een bijzondere aanpak van stadsdeel Oost.
Langs de kade lopen van de pas geopende Harbour Club aan de Zeeburgerkade is een belevenis. De sfeer heeft nog het meeste weg van een strandpaviljoen, met een breed houten terras, prettige luie strandstoelen en een strandbar met aangename bediening. En als je het visrestaurant binnenloopt, want dat is de Harbour Club, is de verbazing al even groot. Wat vorig jaar nog een vervallen oude loods was, is in korte tijd omgetoverd tot een sprankelende uitgaansplek, met kleurige wandschilderingen, feestelijk gestapelde wijnrekken en rijen vol gedekte tafels.
De Harbour Club is een van de pioniers die ervoor moeten zorgen dat het Cruquiuswerkgebied, de plek waar het visrestaurant is gelegen, de komende jaren een nieuwe werk- en woonomgeving gaat worden voor Amsterdammers. En ja, dan helpt het als je zo’n blikvanger hebt, erkent André Bolwidt, vanuit stadsdeel Oost programmamanager voor het gebied. “Dat trekt de belangstelling, en dat willen we ook. We hopen met zulke ondernemersinitiatieven het Cruquiusgebied publiek op de kaart te zetten. Als een vliegwiel voor verdere kansen en ontwikkelingen.”
Wat die kansen betreft is Bolwidt uiterst hoopvol. Ook vanwege de bijzondere aanpak waarvoor het stadsdeel heeft gekozen, bijvoorbeeld door het aannemen van de zogeheten Spelregelkaart. Hierin zijn de spelregels voor de ontwikkeling van het Cruquiusgebied op hoofdlijnen vastgesteld, terwijl de initiatieven aan de markt worden overgelaten. “We kunnen daardoor snel en doeltreffend werken. Private initiatieven kunnen bijvoorbeeld laagdrempelig bij ons worden ingediend. Wij toetsen deze aan de regels van de Spelregelkaart en kunnen vervolgens zonder al te lange procedures een go or no-go geven.”
VOF Kopgebouw
Uitgangspunt in alle plannen is dat het Cruquiusgebied een gemengd woon-/werkgebied wordt, in een fifty-fifty verhouding. Bolwidt: “We weten uit ervaring dat het aantrekkelijker stadsgebieden oplevert als je kiest voor zo’n mix. Het maakt een wijk levendiger dan wanneer je alleen voor woningen zou kiezen.”
Steven Bergsma is het daarmee eens. Hij is adviseur van stichting Cruquius 2015, een stichting waarbij twaalf ondernemers uit het Cruquiuswerkgebied zijn aangesloten. “Dat zijn allemaal ondernemers die daar willen blijven en ook actief willen meewerken aan een aantrekkelijke herinrichting van het gebied.” Bang voor botsende belangen tussen bedrijven en bewoners is Bergsma niet. “Dat kun je in negentig procent van de gevallen bouwtechnisch oplossen. Bijvoorbeeld door – ik noem maar wat – een bedrijfspand zo in te richten dat eventuele geluidsoverlast voor de omgeving tot nul wordt gereduceerd.”
Een van de ondernemers van Stichting Cruquius 2015 is VOF Kopgebouw & Jachthaven Entrepot. De bouw van het Kopgebouw, aan de kop van de Th. K. van Lohuizenlaan, stond al langer op het programma, maar door de crisis is het er tot nu toe niet van gekomen. Er is echter een kans dat het Kopgebouw, waarin onder andere een hotel is gepland, er alsnog gaat komen, vertelt Bergsma. De grond voor het gebouw is bouwrijp gemaakt, het stadsdeel heeft de samenwerkingsovereenkomst met VOF Kopgebouw herbevestigd en de bouwvergunning is definitief toegewezen. “Als VOF Kopgebouw een geschikte exploitant voor het hotel vindt, kan het snel gaan,” stelt Bergsma. “En ik weet dat er veel belangstelling is vanuit de markt. Dat zou voor de ontwikkeling van het Cruquiusgebied een geweldige opsteker zijn.”
Krux Amsterdam
Dajo Bodisco, een van de vier eigenaren van Krux Amsterdam, komt van de Design Academy in Eindhoven. Hij was op zoek naar een geschikte locatie in Amsterdam en vond die in het Cruquiusgebied, in een oude loods van wat ooit een staalbewerkingsbedrijf was. Sinds 11 mei zitten er twintig creatieve ondernemers, zoals een vioolbouwer, een keramist, een decorbouwer en een sieradenontwerpster. Ze hebben in de loods allemaal hun eigen werkruimte, maar delen daarnaast enkele gemeenschappelijke voorzieningen, zoals een fotoatelier, een zeefdrukkerij en een keramiekwerkplaats. Bodisco: “We hebben ieder ons eigen specialisme, maar werken daarnaast gezamenlijk aan projecten op het snijvlak van design en kunst. Dat is ook de ambitie van Krux Amsterdam. Juist doordat we zoveel creatieve energie in huis hebben, zijn we in staat bijzondere projecten uit te voeren.”
Door Michel van Dijk
Lees ook:
Cruquiusgebied in opkomst (20-05-2012)