Als je jong bent, wil je ouder zijn. Toen ik vijf was, stak ik soms zes vingers op als mensen vroegen hoe oud ik was. Ik had er de pest over in dat ik als vroege leerling altijd de jongste was. Ik suste mijn geweten met het feit dat ik toch niet precies wist hoe oud ik was. Mijn geboortedatum is namelijk geschat. Misschien zou ik juist liegen als ik zei dat ik vijf was!
Mijn eerste baan als psycholoog was in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Hoe vaak ik niet heb moeten uitleggen dat ik niet de stagiaire was maar de psycholoog van hun afdeling. Toen ik mij daarover beklaagde bij mijn baas, zei hij sussend: “Dat geeft toch helemaal niet, bij mij denken ze altijd dat ik een cliënt ben.” Dan bulderde hij het uit, waarbij zijn lange baard heen en weer zwiepte.
Bij de Raad voor de Kinderbescherming vroegen mensen wel eens of ik zelf al kinderen had. Zo ja, dan zou ik wel wat meer begrip hebben voor hun situatie en hun kinderen nooit uit huis plaatsen. Ja, mijn respect voor (alleenstaande!) ouders is alleen maar gegroeid sinds ik moeder ben. Evenals het begrip dat het ouderschap heel ingewikkeld en confronterend kan zijn. Maar nee, ingrijpen deed ik misschien juist wel sneller toen ik moeder was geworden. De ondervoede peuter die thuis met gebruikte heroïnenaalden speelde, terwijl zijn moeder aan het werk was. Het dertienjarige meisje dat door de vriend van moeder zwanger raakte. (Haar moeder trouwde meteen met haar vriend nadat hij voor dit delict in de gevangenis belandde.) Het meisje met afgescheurde oren, haar Servische vader voerde ook oorlog thuis. Nare botbreuken bij een baby omdat een dronken vader zijn kind lieten vallen en te moe was om het op te rapen. De knoop in mijn buik bij deze situaties werd alleen maar strakker toen ik zelf kinderen kreeg.
De laatste jaren lijkt mijn leeftijd geen obstakel meer in mijn werk. Ik heb nu de leeftijd dat ik juist jonger wil worden geschat, zoals veel vrouwen van mijn leeftijd. Een gekke uitzondering is het verhaal over mijn broer en zijn vriendin. Hij was 32 toen hij haar ontmoette en zij 35. Toen hij haar leeftijd vroeg, vertelde ze dat ze 39 was. Pas na een paar maanden onthulde ze dat ze eigenlijk 35 was. Ik heb mijn hersens gekraakt maar ik bleef het moeilijk verklaarbaar gedrag vinden. En dat is frustrerend voor een psycholoog. Misschien dacht ze dat mijn broer op rijpere vrouwen viel. Of ze wilde goed voor de dag komen. “Goh, ben je al 39? Je ziet eruit als 35!”
Laatst besefte ik dat ik echt ouder word. Bij het afrekenen van een fles wijn bij de AH, kreeg ik een folder in mijn hand geduwd door de caissière: ‘Alcohol kopen? Tot 21 jaar legitimeren.’ “Hihi,” dacht ik, “zo jong ben ik ook weer niet.” Maar toen besefte ik (en dit kwam aan als een klap van een grizzlybeer): deze folder was niet voor mij bedoeld maar voor mijn dochter! Beschaamd verdween de glimlach op mijn mond. Ik gaf de folder aan mijn dochter die riep: “Iol, alcohol, daar ben ik nog veel te jong voor!”