Een veelvoorkomende reden voor het stuklopen van een relatie is vreemdgaan. Hoewel, dit is een vreemd woord hiervoor, want meestal was het een bekende. Als een stel het slippertje, of nog heftiger, een affaire overleeft, dan hebben ze veel werk verricht. Want vreemdgaan doet pijn, heel veel pijn, soms onherstelbaar veel pijn. En dan doemt zo nu en dan de vraag op (vaak bij de schuinsmarcheerder): “Waarom moeten we zo nodig monogaam zijn? Monogamie is onnatuurlijk bij mensen, ik ben verdomme geen knobbelzwaan!”.
Waarom zouden we iets nastreven dat zoveel moeite kost? Nou, omdat het anders zo ingewikkeld wordt. Want wat betekent een open relatie? Een man vertelde mij:”Ik heb met mijn vriend de afspraak: als het gebeurt, gebeurt het, maar je moet er niet naar op zoek gaan.” Dan vraag ik mij af: watskeburt?! Wanneer ben je op zoek? Als je je inschrijft bij secondlove.nl, een site voor mannen en vrouwen die vreemd willen gaan? Of wanneer je die leuke moeder op school een vette knipoog geeft en wacht op een enthousiaste reactie? En mag de ander aangeven wanneer die het niet meer leuk vindt?
Dit is het dilemma. Op een paar uitzonderingen na, werken open relaties niet. Ook Ton en Heleen van Royen hebben het niet gered. De meeste mensen willen een monogame relatie. Maar de behoefte om eens iemand anders te proberen, de heimwee naar spanning, speelt bij veel koppels. En tot voor kort kregen mensen daar ook veel vaker de kans toe. Zo stierven tot begin vorige eeuw vrouwen heel regelmatig in hun kraambed. Anticonceptie bestond nog niet, dus grote kans dat je vrouw na een paar jaar huwelijk het loodje legde. De mannen stierven massaal in de oorlog, op zee, of bezweken aan een nare ziekte. Niks sleur.
In het stenen tijdperk werden mensen ongeveer 19 jaar. In de middeleeuwen rond de 25 en in 1900 werden de mensen toch al gauw 44. Maar nu worden mensen wel rond de 80, een enorme verandering in de laatste eeuw. Mensen waren vroeger dus helemaal niet lang bij elkaar. Een van de twee overleed en dan vond je iemand anders, weduwen en weduwnaars genoeg. Veel relaties duurden maar een paar jaar dus had bijna niemand last van de seven years itch. Wij scheiden misschien wel vaker dan men vroeger deed, maar wij hebben pas heel kort zulke lange relaties! En met deze nieuwe situatie hebben we te dealen.
Robert Wright (bestseller van The Evolution of God) zegt hierover (vrij vertaald): “Een heel leven monogaam zijn is niet natuurlijk. Het is een beslissing die je maakt. De lust zal altijd vervagen, vroeger of later. Het huwelijk gaat stuk of leeft voort op respect, vriendschap, affectie en vooral doorzettingsvermogen. De liefde kan dan duren tot de dood. Maar het zal een andere liefde zijn dan aan het begin van de relatie. Of deze liefde rijker, dieper of spiritueler is, daarover verschillen de meningen. Maar het is zeker een meer indrukwekkende liefde.”