Bewoners van IJburg lopen te hoop tegen de mogelijke bouw van grote windturbines in het IJmeer. Voor GroenLinks-wethouder Marieke van Doorninck is afstel echter geen optie. “Zichtbare windmolens zijn onherroepelijk onderdeel van de komende energietransitie; wel willen wij op een heel zorgvuldige manier de mogelijke locaties aanwijzen.”
Amsterdam streeft voor 2030 naar de bouw van zeventien winturbines. Die windmolens zijn goed voor een jaarlijkse opbrengst van 50 megawatt; voldoende voor het verbruik van 69.000 Amsterdamse huishoudens. Voor de windmolens geldt vanwege Schiphol een maximale hoogte van 150 meter; alleen ten noordoosten van IJburg geldt dat maximum niet. Voor de helft van de molens kan een locatie worden gevonden in het havengebied. De overige acht of negen turbines moeten elders binnen de gemeente een plek krijgen.
Het IJmeer, tegenover de Bert Haanstrakade, behoort tot de zes gebieden waar onderzoek naar wordt gedaan. “Wij kijken in al die gebieden naar de daar op te wekken hoeveelheid energie, het draagvlak onder bewoners, het effect op flora en fauna en de biodiversiteit, en beantwoorden de vraag of een makkelijke aansluiting op het elektriciteitsnetwerk mogelijk is. Al dat onderzoekswerk is nog gaande.” Zij verwacht alle uitkomsten later dit voorjaar. Het is vervolgens aan de gemeenteraad om vast te stellen welke locaties wel of niet geschikt zijn om één of meerdere molens te bouwen.
Onderzoeken afwachten
Stadsdeelbestuurder Rick Vermin van Oost, partijgenoot van Van Doorninck, steunt die aanpak. “Een fors deel van de IJburgers heeft stevige zorgen. Zij laten zich goed horen. In de stadsdeelcommissie gingen stemmen op het zoekgebied bij IJburg alvast te schrappen, maar laten we eerst die onderzoeken afwachten.” Wel wil hij de bewoners beter informeren over het proces. Dat in de tussentijd al veel debat ontstaat, is volgens Van Doorninck alleen maar goed. “Het zijn moeilijke discussies. Ik ben blij dat mensen hun stem laten horen. We nemen hun zorgen uitermate serieus, maar iedereen in ons land zal wat merken van de energietransitie. Bij die omslag horen naast de plaatsing van ontzettend veel zonnepanelen ook zichtbare windmolens. Dat leidt tot een ingrijpende verandering van onze leefomgeving, maar er is geen alternatief.”
Veel IJburgers vrezen voor natuurschade, verlies aan woningwaarde, extra schaduwwerking en gezondheidsschade door geluidshinder. Zij verwijzen onder meer naar audioloog Jan de Laat, die vindt dat om gezondheidsredenen windturbines op minstens 900 meter van de bebouwde omgeving moeten worden gebouwd. Bij de bouw van turbines in het IJmeer zou de afstand aanmerkelijk kleiner zijn. “Nederland kent geen precieze afstandsnormen, maar hanteert geluidsgrenzen. Voor mij is dat een logische keuze. De geluidsbelasting is afhankelijk van het type molen. De locatie is ook van invloed. Gemeente en toekomstige exploitant zullen vervolgens moeten aantonen dat de richtlijnen van het RIVM niet worden overschreden.”
Geen gelopen race
Van Doorninck benadrukt dat na de aanwijzing van de mogelijke bouwlocaties geen sprake is van een gelopen race. “De bedrijven of de energiecoöperaties die de molens willen gaan exploiteren zijn verantwoordelijk voor de vergunningaanvraag. Zij zullen nader onderzoek moeten doen naar de precieze plek en het beste model molen. Dan ook volgt een omvangrijk participatietraject, de gemeenteraad moet het participatieplan goedkeuren, en is een milieueffectrapportage verplicht. Ik verwacht dan ook niet dat voor 2025 sprake zal zijn van een definitieve vergunningverlening.”
Door Bert Pots
Foto: Op de Bert Haanstrakade, met uitzicht op Strandeiland, staan GroenLinks-wethouder Marieke van Doorninck en stadsdeelbestuurder Rick Vermin (zelfde partij). In het water achter hen geldt geen hoogterestrictie voor windmolens. Bij energietransitie horen naast zonnepanelen ook zichtbare windmolens, vindt Van Doorninck. “Er is geen alternatief.” Bewoners vrezen slagschaduw en enorme geluidsoverlast. Ook de natuurschade zal groot zijn.