In 2021 streek een paartje raven neer in de Diemervijfhoek op IJburg. Het stel bracht al twee keer succesvol jongen groot. De raaf is zeldzaam in de Randstad, en het is een schaarse soort in Nederland.
De raven werden in 2021 opgemerkt door vogelaar Ewout Huibers, woonachtig op IJburg. “Ik was verbaasd, want normaal zijn raven schuwe bosvogels,” vertelt hij. “In de Diemervijfhoek staan wel bomen, maar het is eerder een moerasgebied met veel wilgen.” Raven broeden vaak op wel dertig meter hoogte in een boom.
In 1928 stierf de raaf in Nederland uit. Vooral vanwege de jacht, maar misschien speelde ook de ophoping in het lichaam van het landbouwgif DDT een rol. De raaf staat als alleseter hoog in de voedselketen, het is vooral een aaseter. In 1966 werden honderd jonge raven uit Duitsland uitgezet op de Veluwe. De herintroductie verliep eerst moeizaam, maar sinds de jaren negentig groeide de populatie gestaag tot de huidige duizend raven, die zich voornamelijk in Drenthe hebben gevestigd. De raven op IJburg zijn een van de meest westelijke van Nederland. Er broedt ook nog een paartje in het Amsterdamse Bos en enkele in de duinen.
Het eerste jaar dat ze er zaten had het stel meteen broedsucces: er vlogen vijf jongen uit. Ewout: “Mogelijk profiteerden ze van de vogelgriep: dode ganzen en eenden lagen voor het oprapen. In 2023 waren er twee jongen. Ze werden geringd door een professionele ringer die naar het nest klom. Afgelopen jaar was het nest leeg. Mogelijk waren er wel jongen, maar zijn die opgegeten door een meeuw of havik, of zijn ze bezweken door het natte voorjaarsweer.”
Het mannetje van dit koppel is in Hilversum geboren, blijkt uit de ring om zijn poot. In het gebied bij de energiecentrale van Diemen broedt ook een zeearend. Ewout denkt niet dat de vogels elkaar in de weg zitten. “De raaf wil de zeearend weleens treiteren door om hem heen te gaan vliegen en hard te roepen. Maar de zeearend trekt zich daar weinig van aan.” De raaf is een grote vogel, bijna zo groot als een buizerd.
Dat de raven het zo lang uithouden bij IJburg, toont volgens Ewout aan hoe sterk de natuur in dit randje langs Amsterdam is. “Het laat zien dat we ons best moeten doen om dat zo te houden. Met de energietransitie zullen er veel elektriciteitsmasten bij komen, en ook wordt er veel nieuwbouw gepland: IJburg verdubbelt, Diemen verdubbelt, en de polder tussen de Diemervijfhoek en Weesp wordt volgebouwd. Dat laatste was foerageergebied voor de raaf: daar ging hij ongetwijfeld op zoek naar dode weidevogels.”
Toen Ewout de raven ontdekte, heeft hij de komst ervan bewust onder de radar gehouden. “Het vrouwtje was vliegerig, ze vloog snel op. Ik wilde niet dat natuurfotografen de raven zouden verstoren als er eieren of jongen in het nest zaten.”
Foto: Ewout Huibers
De raaf is terug in Amsterdam-Oost
