Uit onderzoek van AT5 blijkt dat zo’n vijftig (oud-) medewerkers na bedreigingen en ongelukken niet zijn gesteund door het GVB. Sommige leidinggevenden intimideerden het personeel. Wethouder Alexander Scholtes (Deelnemingen) is geschrokken door de berichtgeving en gaat eind deze maand in gesprek met de directie van het vervoersbedrijf. De gemeente is honderd procent aandeelhouder van het GVB.
In de gesprekken met AT5 vertellen werknemers dat ze tijdens ziekte geen (na)zorg krijgen, het GVB grote druk op ze uitoefent om zo snel mogelijk het werk te hervatten en het bedrijf er veel aan gelegen is om aansprakelijkheid te ontlopen. Een tramconducteur die ’s avonds na zijn laatste rit met geweld is beroofd, werd afgeraden hierover met collega’s te praten. Dit zou voor onrust zorgen. Zijn behandelaars wijzen de overval aan als reden van de posttraumatische stressstoornis (PTSS) die de man opliep. In de visie van het GVB is dat geen direct gevolg daarvan. De man had al eerder mentale problemen.
Uit documentatie van AT5 blijkt dat het GVB probeerde sommige bedrijfsongevallen niet bij de Arbeidsinspectie te melden, wat tegen de wet ingaat. Een metrobestuurder die haar kuitbeen breekt als ze op het loopbordes langs het spoor uitglijdt en per ambulance naar het ziekenhuis wordt gebracht, ontdekt later dat ze alleen als ziek staat geregistreerd en er geen melding van een bedrijfsongeval is gedaan. Het vervoersbedrijf wordt beboet en krijgt zes maanden later een tweede boete als blijkt dat het bordes nog steeds niet is vervangen. Inmiddels maakt het GVB zich druk of de schoenen van de vrouw op het moment van de valpartij wel voldoende profiel hadden.
Voor een trambestuurder en conducteur die tijdens werktijd zijn betrokken bij een dodelijk ongeval is daarna geen opvang. Wel wordt hen meteen gevraagd wanneer ze weer kunnen rijden. Een trambestuurder die bij een aanrijding een hernia krijgt, moet aanvankelijk doorwerken. Ze vergaat van de pijn en gaat later die dag zonder begeleiding naar de eerste hulp. Tijdens het daar uren wachten draagt het GVB haar op haar auto uit de parkeergarage te verwijderen omdat die een plek inneemt voor iemand in de dienst daarna.
Veel GVB’ers maken ongelukken of geweld mee. Ze zijn ervoor opgeleid daarmee om te gaan en beschouwen het als deel van hun werk. Wat ze missen is betrokkenheid van hun werkgever. Daar tegenover staat dat andere werknemers zich wel gesteund voelen door hun leidinggevenden of zien dat die ook onder grote druk staan.
Met ruim 4500 medewerkers is het GVB een van de grootste werkgevers van Amsterdam. Het bedrijf kampt al langer met problemen. Er is zo’n groot personeelstekort dat zonder nieuwe buschauffeurs, metro- en trambestuurders ov-lijnen gaan verdwijnen. Volgens een intern rapport is de werkdruk (veel) te hoog. Werknemers overtreden verkeersregels om hun rittijden te halen omdat ze daar op worden beoordeeld. Soms is het wantrouwen van leidinggevenden groot. Een metrobestuurder die vanwege een afspraak met een psycholoog een halve dag niet inzetbaar is en geen afspraakbevestiging kan overleggen, moet telefonisch – met het geluid op de luidspreker – contact opnemen met de praktijk. Wettelijk is het niet toegestaan dat werkgevers hierom vragen.
Het GVB herkent de situaties en maakt als kanttekening dat het vooral om oud-medewerkers gaat en de verhalen ook een andere kant hebben. Het bedrijf ziet geen patroon. Om privacy redenen wil de vervoerder nergens inhoudelijk op ingaan. Bekeken wordt waar verbetering nodig is.
Tijdens de raadsvergadering van woensdag 24 januari zijn vragen gesteld over de misstanden bij het GVB. Raadslid Farley Asruf (PvdA) pleit voor een extern onderzoek. Denk, Partij voor de Dieren, Lijst Kabamba en de SP vroegen tevergeefs om een spoeddebat. Volgens het dagelijks bestuur van de gemeenteraad was de zaak onvoldoende urgent. Wethouder Scholte verklaarde in de raad dat er veel overleg is met het GVB over de werkomstandigheden. Hij heeft vertrouwen in de huidige directie en ziet verbeteringen, al is de weg nog lang.
Geschrokken wethouder Scholtes (D66) in gesprek met GVB over misstanden
