Kapotte fiets? Dan ging je naar fietsenmaker Costa in het Muiderpoortstation. Voor vele generaties Amsterdammers sprak dat vanzelf. Maar het kan niet langer. In december 2018 sloot de fietsenmaker zijn deuren. NS en de gemeente Amsterdam hebben plannen met het station en voor de fietsenmakers was geen plaats meer.
Nog steeds komen er dagelijks klanten naar de werkplaats van fietsenmakerij Costa, en nog steeds is er die verbazing: hé, waar is de fietsenmaker gebleven? Want eind 2018 sloot Costa, al 35 jaar een begrip in Amsterdam-Oost én daarbuiten, definitief zijn deuren. De fietsenmaker is uitgekocht door NS. De gemeente Amsterdam en NS hebben nieuwe plannen met de ruimte.
Jan de Groot, niet zijn echte naam want hij wil geen problemen met NS, was er al bijna twintig jaar fietsenmaker. Met de sluiting is een goede fietsenmaker verloren gegaan, stelt hij. “We waren zeven dagen per week open, repareerden fietsen tegen redelijke prijzen, soms zelfs te voordelig. Dat deden we vrij vlot, de meeste fietsen kon je na een dag alweer ophalen.”
De Groot vermoedt dat Costa in die vijfendertig jaar de grootste en meest gewaardeerde fietsenmakerij en -stalling van Oost was. “Op hoogtijdagen stonden hier wel een paar honderd fietsen te koop, nieuw en tweedehands, en deden we zo’n dertig tot veertig reparaties per dag. We werkten hier met zes man, de sfeer was al die jaren perfect, je kent elkaar al zo lang. De sluiting voelt voor alle jongens als een huwelijk dat na zoveel jaar ontbonden is.”
Begin 2018 kregen de mannen te horen dat de zaak zou sluiten. “Het was een jaar vol onzekerheid. We spraken daar elke dag over. We waren het hele jaar ook bezig om het bedrijf op te ruimen. Je koopt niets meer in, legt geen nieuwe voorraden meer aan. Het werd alsmaar leger op de werkplaats.”
Bewonersbijeenkomst
Ondertussen is in afwachting van de definitieve bouwplannen voor het station de zaak omgebouwd naar een zelfservice fietsenstalling. Achteraf had de sluiting niet zo overhaast gehoeven, vindt ook NS. Want de plannen om station en stationsomgeving een ‘kwaliteitsimpuls’ te geven, zijn al meerdere malen uitgesteld. “De gemeente Amsterdam is nu aan zet”, stelt NS-woordvoerder Carola Belderbos. Margreet Hoedjes, woordvoerder Ruimte en Economie van de gemeente Amsterdam, bevestigt dat. De plannen moeten nu eerst worden voorgelegd aan de wethouders Dijksma (Verkeer en Vervoer) en Van Doorninck (Ruimtelijke Ordening), licht ze toe. “Pas daarna kunnen we ze openbaar maken. De planning is om dit te doen tijdens een bewonersbijeenkomst voor de buurt in april.”
Voor de fietsenmakers van Costa is dat te laat. Al benadrukt De Groot dat NS de mannen van Costa goed heeft behandeld. “We hebben allemaal een baan gekregen bij Rataplan, de partnerorganisatie van NS in de fietsenstallingen op de stations, onder dezelfde arbeidsvoorwaarden als bij Costa. Dat heeft NS goed geregeld.”
Uiteindelijk zijn de klanten de verliezers, stelt De Groot. “Sommige klanten waren echt boos toen ze hoorden dat we weg gingen. NS en de gemeente Amsterdam hebben ons nooit bedankt voor al die jaren inzet, onze klanten wel. We hebben bloemen gekregen, kaartjes, en van al die chocolaatjes zijn we een paar kilo dikker geworden. Dat moet ik er de komendetijd maar weer aftrainen.”
Tentoonstelling en kunstwerk
Buurtmuseum Indische Buurt opende onlangs een tijdelijke tentoonstellinggewijd aan de drie grote razzia’s in de Tweede Wereldoorlog die dit station als tussenstop hadden. Deze gebeurtenissen hebben diepe indruk gemaakt in Oost.
In opdracht van NS maakte kunstenaar Serge Verheugen het enorme kunstwerk ‘Buurtberoemd’ op station Amsterdam Muiderpoort, portretten van tientallen bewoners van Oost met een groot sociaal hart.