De zwarte geschiedenis van Nederland komt onvoldoende aan bod in onderwijs en musea, vinden Mitchell Esajas, Miguel Heilbron en Jessica de Abreu. Met The Black Archives, gevestigd in het gebouw van de Vereniging Ons Suriname aan de Zeeburgerdijk, willen ze daar verandering in brengen.
Mitchell en Jessica leerden elkaar kennen in het bestuur van de New Urban Collective (NUC), een vereniging van studenten en jong professionals met diverse culturele achtergronden, die zich bezighoudt met ongelijkheid, discriminatie, racisme en de erfenis van het koloniale verleden. Via het netwerk liepen ze Miguel tegen het lijf.
Wat houdt The Black Archives in?
Jessica: “Het is een historisch archief dat zich voornamelijk richt op de zwarte geschiedenis, die van mensen van Afrikaanse herkomst, of je nu komt uit Suriname, de Antillen of het Afrikaanse continent. Het begon met de collectie van Waldo Heilbron – drieduizend boeken, vooral zwarte literatuur over kolonialisme, slavernij, racisme, zwart verzet. Maar na de verhuizing naar het gebouw van Vereniging Ons Suriname aan de Zeeburgerdijk, breidden we de collectie verder uit. Er zitten bijzondere documenten tussen.”
Zoals?
“We hebben bijvoorbeeld wisselbrieven van kort na de slavernij. Daarin werd financiële compensatie geregeld voor slavenhandelaren die ‘slaven kwijtraakten’. Het Rijksmuseum heeft ook enkele van dit soort documenten in de collectie.”
Wat is jullie bedoeling met The Black Archives?
Miguel: “We willen verborgen verhalen van zwarte mensen tonen. Dit deel van de geschiedenis komt onvoldoende aan bod in onderwijs, musea en bestaande archieven.”
Jessica: “Deze geschiedenis mag niet vergeten worden. Veel zwarte Nederlanders worstelen met hun identiteit. Waarom zijn ze hier, waarom hebben ze zo’n gemarginaliseerde positie in de samenleving? Het ontbreekt hen aan geschiedenis waar ze die identiteit aan kunnen ontlenen. The Black Archives kan daarbij helpen.”
Mitchell: “We willen het archief toegankelijk maken voor jong en oud, zwart en wit, iedereen. We organiseren straks maandelijks lezingen, filmavonden, workshops en exposities. Met als doel een eerlijk en breed beeld te geven van de zwarte geschiedenis en de zwarte actualiteit in Nederland.”
Wat is de Vereniging Ons Suriname?
Mitchell: “Die is in 1919 opgericht als een gezelligheidsvereniging voor Surinamers in Nederland. Na de Tweede Wereldoorlog is het een politieke vereniging geworden. Dat kwam onder meer door oud-voorzitter Otto Huiswoud. Hij was maatschappelijk geëngageerd en zette zich in de jaren vijftig en zestig in voor onafhankelijkheid van Suriname en andere Nederlandse koloniën.”
Jessica: ‘Door documentatie die we tegenkomen begrijpen we steeds beter wat hij voor de Surinamers in Nederland heeft betekend. Komend najaar openen we een expositie over hem. Met The Black Archives willen we laten zien dat er een langere traditie bestaat van verzet en politiek bewustzijn in de Surinaamse gemeenschap in Nederland. We zien onszelf als een nieuwe generatie die daarbij aansluit.”
Op afspraak is het archief al toegankelijk, komend najaar hopelijk op vaste momenten. Zie ook www.nucnet.nl/new-urban-cafe/the-black-archives.