Nieuwbouwproject Zuidkaap in Amsterdam-Noord zorgt voor commotie in de Waterlandpleinbuurt. Een ontwikkelaar wil 452 betaalbare appartementen realiseren voor starters. Omwonenden zijn mordicus tegen. Hebben zij een punt of is het nimby?
Project Zuidkaap moet verrijzen in de noordoostelijke hoek binnen de Ring A10. Ga je vanuit Oost via de Zeeburgertunnel of de Schellingwouderbrug, dan begint de bebouwde kom van Noord met twee opvallend hoge gebouwen. Een in rood baksteen opgetrokken toren was ooit het hoofdkantoor van voedingsmiddelengigant Nestlé. Tegenwoordig doet dit pand dienst als opvang- en wooncentrum van het Leger des Heils. Dakloze mensen en hun verwanten kunnen er tijdelijk wonen. Daarnaast staat een jarenzeventig galerijflat van vijftien etages, net zo horizontaal als verticaal. Tussen die twee hoge gebouwen ligt het matig gebruikte parkeerveld van de toenmalige kantoortoren – de plek waar het woningblok moet komen.
Verzet
Actiegroep ‘Nee tegen Zuidkaap’ verzet zich ertegen. Ze vinden de schaduwwerking van de flat te groot en de appartementen te klein. Het project krijgt 240 sociale huurwoningen en 212 middeldure huurwoningen. Het grote aantal sociale huurwoninkjes doet vrezen voor de komst van probleemjongeren. Op Facebook voorziet een groepslid zwerfvuil, drugsoverlast en minder veiligheid op straat. De projectontwikkelaar probeert de buurt te paaien met de belofte dat 25 procent van de woningen gereserveerd is voor jongeren uit Noord. Maar de buurt wordt juist al jaren geplaagd door (een deel van) de eigen jongeren – straatcriminaliteit, inbraak en drugsoverlast. Markengouw-Zuid is met 56 procent sociale huur een van de sociale koplopers van Amsterdam. Veel hoger dan het Amsterdams gemiddelde van 40 procent. Slechts een op vijf heeft in de Waterlandpleinbuurt oorspronkelijk Nederlandse roots, nog geen zeventien procent van de buurtbewoners is hoogopgeleid. Een kwetsbare wijk, die ook zonder de daklozenopvang al arm en problematisch was. De actiegroep van omwonenden sprak tegen het plan in op de laatste commissiebijeenkomst van 2024 bij het bestuur van Stadsdeel Noord.
Meer middenhuur
In de huidige opzet lijkt het project inderdaad ondoordacht. Zuidkaap gaat de scheve sociale verhoudingen (met een concentratie van lage inkomens) niet corrigeren maar juist vergroten. Het plan is in strijd met het woonbeleid van de gemeente Amsterdam dat uitgaat van 40 procent sociale huur. Vanuit die optiek is het beter alle woningen in de betaalbare middenhuur te realiseren. Er is grote woningnood voor de verpleegkundige en de politieagent. Deze groep zal de buurt niet kwetsbaarder maken, maar juist vitaler.
De actiegroep heeft dus een punt als het gaat om het woningtype – ze is niet zomaar weg te zetten als nimby. Ze slaat echter de plank mis als het gaat om dat andere bezwaar – de massieve dichtheid. Het nieuwe gebouw is weliswaar een kolos, maar binnen de Ring A10 is geen woonwijk te vinden die zo dunbevolkt is. Trek je vanaf de parkeerplaats een loopafstand-straal van een kilometer, dan is driekwart van de grond park of weiland. Bovendien staat het Zuidkaapblok aan de noordoostkant van de bestaande woonflat, het zal een beperkt deel van de dag zon wegnemen.
Kortom, deze zaak ligt niet zwart-wit. Bouw vooral wél. Bouw ook dat volume, maar verander het woningtype.
Beeld: DroneOog
Waterlandpleinbuurt vreest overlast van groot aantal nieuwe sociale woningen
