Het klimaat verandert en dat is deels te wijten aan ons eigen gedrag. Want alles wat we doen heeft impact op het milieu – autorijden, vliegen, huizen bouwen, kleren kopen… Ben je benieuwd hoe je jouw ecologische voetafdruk kunt verkleinen? Door slim te lezen bijvoorbeeld.
Vind je dat een boek alleen oldskool op papier gelezen kan worden, ben je definitief gevallen voor de e-reader, of eet je misschien van twee walletjes? Wat je voorkeur ook moge zijn, ook hier kun je een klimaatafweging mee laten spelen.
Eerst maar eens kijken naar het gedrukte boek. Papier wordt gemaakt van hout, een duurzaam materiaal, waardoor de milieu-impact van het produceren van een boek niet al te groot is. Een gedrukt boek moet echter wel voor iedere lezer opnieuw geproduceerd worden. Dat geldt dan weer niet voor bijvoorbeeld bibliotheek- of studieboeken; in dat geval wordt het boek natuurlijk meerdere keren gelezen en dat kost – in tegenstelling tot de e-reader – dan weer geen elektriciteit en dus geen energie. En heeft het gedrukte boek het einde van zijn levensduur bereikt dan is papier een goed te recyclen materiaal.
Wat de e-reader betreft; die heeft voor zijn productie zeldzame grondstoffen nodig zoals goud en kobalt en het delven daarvan vindt de natuur niet leuk. Maar ja, een eens geproduceerde e-reader kan wel meteen honderden boeken opslaan – al kost het lezen daarvan wel weer elektriciteit. Minpuntje voor de e-reader is dan weer dat defecte of door een nieuwer model vervangen e-readers (net als zoveel andere elektronische apparaten) niet altijd op de correcte manier worden afgedankt, en zodoende dus niet gerecycled. Breng je elektronica dus altijd naar een inzamelpunt in bijvoorbeeld de supermarket of milieustraat.
De oplettende lezer voelt hem waarschijnlijk al aankomen: hoe meer boeken je leest op je e-reader, hoe groter de milieuwinst ten opzichte van het gedrukte boek. Hoeveel boeken je precies moet verslinden om dat omslagpunt te bereiken hangt van een aantal factoren af (denk: soort e-reader, distributie, papier, inkt, hoeveelheid bladzijden), maar door de bank genomen ligt dit op 30 tot 60 boeken bij eenmalig lezen van het boek. Dit omslagpunt wordt echter al snel hoger als je regelmatig kiest voor een bibliotheekboek of gedrukte boeken uitwisselt met vrienden. Of als je je e-reader in het zwembad laat vallen. En nee, dat is geen willekeurig voorbeeld…
Met dank aan Jelle Joustra/De klimaathelpdesk.
Voor een uitgebreider antwoord (en voor nog veel meer interessante vragen) kun je terecht op klimaathelpdesk.org. Je kunt er ook een eigen vraag stellen.
Wat is eigenlijk beter voor het milieu: een gedrukt boek of een e-book?
