Donderdag 6 juni kunnen Amsterdammers stemmen of ze voor of tegen de nieuwe hoofdgroenstructuur zijn. Waar gaat het eigenlijk over en wat valt er te kiezen?
In het wat verdere verleden zijn er in Amsterdam enkele referenda geweest, zoals over de komst van de Noord-Zuidlijn in 1997 en in dat zelfde jaar de volksraadpleging over de aanleg van IJburg. Heldere kwesties: een metro ja of nee, IJburg wel of niet. Het aankomende referendum – of je voor de nieuwe Hoofd Groen Structuur (HGS) bent – ligt minder duidelijk. Veel Amsterdammers weten niet eens wat de HGS is, en dus ook niet dat we die al sinds 2011 hebben. In de HGS zijn alle soorten groen – parken, sportvelden, weilanden, stadsbossen – in kaart gebracht. Ook semi-private tuinparken, snelwegtaluds en minder hoogwaardige stukken ‘restgroen’ staan erin.
Sjoemelgroen
Een groep bezorgde Amsterdammers verzamelde genoeg handtekeningen om een raadgevend referendum af te dwingen onder het motto ‘Stem Tegen Een Versteende Stad’. De uiteindelijke kwestie, waarover tegelijkertijd met de Europese parlementsverkiezingen gestemd kan worden, is nogal vaag geformuleerd. Beide partijen – de gemeente en de initiatiefnemers van het referendum – hebben ogenschijnlijk hetzelfde standpunt. Ze willen dat de stad niet versteent. Groen is het belangrijkste dat we hebben, zeggen beiden. Wat is dan de keuze? In de informatievoorziening van beide partijen ontbreekt het aan heldere plaatjes met onderlinge verschillen.
Groencontainer
De scepsis van de tegenstanders is niet onbegrijpelijk. De gemeente lijkt van de HGS een ‘groencontainer’ te maken waarin zoveel mogelijk moet worden gepropt. Er bestaat namelijk een ondergrens waar de hoeveelheid groen niet onder mag zakken. Dan kan er maar beter genoeg van zijn. Misschien is dat de reden dat kunstgrasvelden met betonnen bodem als gras in de boeken staan? ‘Sjoemelgroen,’ vinden tegenstanders. Bepaalde waterplassen in parken horen in het nieuwe beleid plotseling bij de groenstructuur. Voorbeelden van deze laatste: Sloterplas, Noorder IJplas en Nieuwe Meer. Maar eenzelfde soort water – het Nieuwe Diep van het Flevopark – in Oost hoort dan weer niet bij het parkgroen. Opvallend is dat het nu nog groene Marineterrein met z’n voetbalveld geen enkele snipper aan de HGS levert. Onbegrijpelijk omdat juist het Centrum op een paar plantsoenen na geen park heeft.
HGS als grondbank
Net als de afgelopen jaren rekent de gemeente met deze overvolle HGS op de nodige speelruimte. In de referendumstukken lees je het niet, maar de HGS is een schatkist vol wisselgeld. Met de eindeloze hectares groen buiten de Ring kan in het Centrum een torenhoge grondprijs gecasht worden door bijvoorbeeld het eiland Oostenburg vol te laten bouwen.
De huidige groengebieden van Amsterdam zijn zeer scheef en willekeurig over de stadsdelen verdeeld. Meer dan de helft ligt in uithoeken waar je amper kunt komen. Waarom is van dit laatste geen issue gemaakt? Laten we kritisch kijken naar de reden waarom de gemeente zo ontzettend weinig groenpotentieel in het Centrum voorziet. Laten we op tijd snappen hoe de nieuwe hoofdgroenstructuur – vol quasi-natuur op slecht bereikbare afstand van woonwijken – misbruikt kan worden. Geheime groenreserves om de Zuidas en het Marineterrein mee vol te bouwen.
Voor of tegen geheime groenreserves? Waarover gaat het referendum van 6 juni?
