Het ene hotel legde een enorme subtropische binnentuin aan, het andere had een wereldprimeur door een zeer innovatief concept te omarmen – allebei met hetzelfde doel: energieneutraal zijn. Zowel Hotel Jakarta op de kop van Java-eiland als hotel Breeze op IJburg legden de duurzaamheidslat hoog. Missie geslaagd?
Hotel Jakarta opende halverwege 2018 zijn deuren en noemt zichzelf het ‘groenste’ hotel van Nederland, met groen dan wel tussen aanhalingstekens. Want hoewel het hotel waarschijnlijk niet het allerduurzaamste is, kun je het letterlijk genomen wel het groenste noemen – en wel door de prachtige subtropische binnentuin die zowel het hart als de blikvanger van het hotel vormt. Zodra je binnenkomt, waan je je in de Hortus Botanicus, niet toevallig ook verantwoordelijk voor het ontwerp van de tuin. De tuin verwarmt het hotel in de winter, en koelt tot wel zes graden op de warmste zomerdagen; airconditioning is zo niet nodig.
Maar het hotel heeft ook 1700 m2 aan zonnepanelen op het dak, een casco dat voor een groot deel is gebouwd van (snelgroeiend) bamboehout en een geavanceerd ondergronds warmte- en koudeopslagsysteem. Regenwater wordt opgevangen en gebruikt, het restaurant composteert zelf de kliekjes en werkt zoveel mogelijk met duurzame en lokale producten. “We blijven continu dingen verbeteren, zo willen we bijvoorbeeld binnenkort bekertjes van recyclebaar plastic gaan gebruiken,” zegt Wes Viana Ferreiro, marketing manager voor het hotel.
Lukt het ze om inderdaad energieneutraal te zijn? Dat lijkt in ieder geval te gelden voor het gebouw zelf; in principe is dit zo ontworpen dat het zelf in zijn benodigde energie kan voorzien, en dat werkt tot nu toe heel aardig, aldus Viana Ferreiro.
Hotel Breeze op IJburg – open sinds juni 2019 – heeft soortgelijke ambities en is hiervoor in zee gegaan met de inmiddels 85-jarige Ben Bronsema, die onlangs promoveerde aan de TU Delft. Het hotel is het eerste gebouw ter wereld dat ontworpen is naar zijn vernuftig uitgedachte ‘earth wind and fire’-concept. Kort gezegd maakt het gebouw met verschillende nieuwe technieken gebruik van de zwaartekracht van de aarde (earth), windkracht (wind) en zonne-energie (fire). Het slimme design van het gebouw maakt een natuurlijke luchtcirculatie mogelijk, waardoor het gebouw energieneutraal verwarmd of gekoeld wordt. De ‘zonneschoorsteen’ aan de zonzijde van het hotel vangt warmte op om onder meer het water van het hotel mee te verwarmen. General manager Robin Boer schat dat het hotel inderdaad inmiddels energieneutraal is. “De technische installaties werken in ieder geval zoals ze zijn ontworpen. Als we binnenkort alle data hebben geanalyseerd kunnen we de mate van energie-neutraliteit volledig hard maken.”
Ook Hotel Breeze heeft het niet gelaten bij innovatief design. Producten zijn zoveel mogelijk lokaal, leveranciers worden geacht hun spullen niet in plastic of piepschuim te verpakken, “en we krijgen ze het liefst per zeilschip aangeleverd”. De meubels zijn gemaakt van gerecycled hout, de glazen van oude wijnflessen, de koffiekopjes in de hotelkamers van oude, verzamelde schoolklei, voor de houten kleerhangers worden elders nieuwe bomen aangeplant, en het beddengoed is gemaakt van gerecycled bedlinnen. En ook de gasten worden een beetje opgevoed. Zo schakelt de douche na tien minuten even uit en worden de handdoeken alleen op uitdrukkelijk verzoek vervangen. “Als onze gasten door ons ook maar één dingetje veranderen in hun levensstijl, dan zijn wij blij,” aldus Boer.
Het duurzaamheidsstreven van beide hotels wordt inmiddels breder erkend. Zo is Hotel Breeze genomineerd voor de EZK Energy Award, en werd de subtropische binnentuin van Hotel Jakarta uitgeroepen tot ‘Interieurbeplanting van het Jaar 2019’ door branchevereniging VHG. Missie geslaagd, zou je kunnen zeggen.
Nieuwsgierig geworden? Bij zowel hotel Jakarta als hotel Breeze kan gegeten worden, of een drankje worden gedronken in de bar op de bovenste etage. Jakarta heeft ook een publiek toegankelijk zwembad en wellness, en een eigen bakkerij. Dit laatste is een eerbetoon aan de vader van de uitbater van het hotel, die ook een bakkerij had.