Al vijfentwintig jaar is Loods 6 een van de meest succesvolle creatieve broedplaatsen van Amsterdam. Daar zou volgens de huurders een einde aan kunnen komen als woningcorporatie De Key kans ziet haar plannen door te zetten.
“De Key wil Loods 6 gebruiken als melkkoe.” Sjoerd van Oevelen, voorzitter van Loods 6 Community/belangenvereniging Loods 6, het kunstverzamelgebouw op het KNSM-eiland, is boos op de corporatie. Met een statutenwijziging hoopt De Key (geen eigenaar, maar wel hoofdbestuurder van stichting Loods 6) het kapitaal dat de huurders de afgelopen jaren gezamenlijk hebben opgebouwd, af te romen en voor eigen bedrijfsvoering te gebruiken.
Een vorm van miljoenenfraude, stelt Van Oevelen. “Vijfentwintig jaar geleden is Loods 6 – nota bene door kunstenaars gered van de sloop – opgericht om cultuur te bevorderen door ruimte beschikbaar te stellen voor vernieuwende kunstactiviteiten. Zo staat het in de statuten. De Key wil dat hoofddoel wijzigen in ‘financiële afdracht naar De Key’ zodat ze hier opgebouwde reserves – dertien miljoen volgens onze berekening – in haar eigen portemonnee kan stoppen. Ze wil het geld gebruiken voor woningbouw elders in de stad, maar daar is het niet voor bedoeld. Het was nooit de bedoeling om Loods 6 commercieel te exploiteren en straks huuropbrengsten te maximaliseren. Het doel van Loods 6 is kunst en cultuur, geen volkshuisvesting.”
Ondertussen is er de afgelopen jaren niets gedaan aan het onderhoud. De stichting Loods 6, die het opgebrachte geld van de huurders beheert, waaronder winkels als Sissy Boy en Pols Potten, creatieve ondernemers, ontwerpers en kunstenaars, heeft volgens Van Oevelen nauwelijks geïnvesteerd in het pand. “De Key is enkelvoudig bestuurder van de stichting, geen eigenaar of verhuurder van Loods 6. Ze noemt opgebouwde reserves ‘slapend vermogen’, maar heeft er zelf nooit iets mee gedaan. Je zou het moeten investeren in het onderhoud van de loods, want die is de afgelopen jaren behoorlijk verwaarloosd. Denk aan betere toegankelijkheid voor bezoekers, werken aan duurzaamheidsdoelstellingen, maar ook investeren in de culturele faciliteiten. Op de begane grond wordt de Bagagehal, een ruimte van 900 vierkante meter, minimaal gebruikt. Je kunt die exploiteren als kunsthal voor de gehele stad. Daar is veel behoefte aan.’
Huurders onder druk
De strijd tussen de huurders en De Key is al jaren gaande. Lange tijd hoopte Van Oevelen dat ze er onderling uit zouden komen, maar in februari, vlak voor de coronacrisis uitbrak, is de belangenvereniging van de overlegtafel verwijderd. Dat zette alles op scherp. Het heeft de huurders vervolgens niet geholpen om goed door de crisis te komen. Een verzoek om tijdelijke kwijtschelding van de huren werd door De Key niet gehonoreerd. “Terwijl vanaf dag één van de crisis duidelijk was dat opdrachten wegvielen. Plotseling stond alles stil.”
Op 1 juli presenteert De Key haar verdere plannen voor Loods 6. “De kans is groot dat ze haar statutenwijziging doorzet, maar we zullen dat uit alle macht trachten te voorkomen. Zo zijn we begonnen met een petitie Stop de miljoenenfraude van De Key. Amsterdam dreigt een van haar meest succesvolle creatieve broedplaatsen te verliezen, maar als community willen we juist bijdragen aan de culturele welvaart van de stad.”
Reactie van Leon Bobbe, directievoorzitter Woonstichting De Key
“De Key heeft de afgelopen decennia veel geïnvesteerd in Loods 6. Stichting Loods 6 heeft daarom gemeend om het vermogen van Loods 6 deels in te zetten voor andere stadsdelen, in het bijzonder voor betaalbare woningen voor creatieve starters waar Amsterdam momenteel zo’n behoefte aan heeft. Daarbij staat voor De Key voorop dat de huidige maatschappelijk-culturele functie van het gebouw Loods 6 ongewijzigd blijft.”
‘Plotseling was mijn agenda leeg’
Sarai van de Boel is kunstenares en ontwerper, en huurder van Loods 6. “Ik organiseer tentoonstellingen en werk als rondleider bij het Stedelijk Museum. Uit die werkzaamheden betaal ik ook de huur van mijn atelierruimte. Half maart ging het Stedelijk dicht, vielen opdrachten weg en gingen exposities niet door. Plotseling was mijn agenda leeg en had ik geen inkomsten meer. De Key wilde niet, zoals veel andere verhuurders, een deel van de huur kwijtschelden. Je verwacht dat stichting Loods 6, met grote financiële reserves, in crisistijd meer rekening zou houden met groepen die het moeilijk hebben. Als cultureel ondernemer houd ik het nog een paar maanden vol, maar de toekomst is onzeker.”
