Een kijkje achter de schermen

Strandballen en Friese doorlopers

Het Flevohuis is een dienstencentrum, voor mensen van nul tot honderd jaar. Zij kunnen er onder veel meer revalideren, wonen of (medische) begeleiding krijgen. Ook dementerenden kunnen er terecht. Zij krijgen er de zorg die ze nodig hebben, maar er worden ook activiteiten voor hen georganiseerd.

De felgekleurde bal rolt naar links, naar rechts, naar links. Met vereende krachten proberen de ouderen hem in het gat in het midden van het zeil te krijgen. Dat lukt alleen als ze samenwerken en het zeil goed vasthouden. En ja, het is gelukt! De bal glipt door het gat en stuitert onder luid gelach van de omstanders op de grond.

Lies Grendel, activiteitenbegeleidster van Zorggroep Amsterdam Oost (ZGAO), lacht hartelijk mee. Twee keer per week doet ze bewegingsspelletjes met een groep dementerende ouderen van het verpleeghuis. Ballonnentennis, het balzeilspel, overgooien met een strandbal, de ouderen vinden het allemaal even leuk, vertelt ze. “En het is goed voor ze. Ze zitten meestal bewegingloos in een stoel, daar worden de spieren stram en stijf van. Door de bewoners regelmatig te laten bewegen, voorkomen we dat.”

Op de afdeling zijn diverse groepswoningen ingericht, bestemd voor zes ouderen en één vaste begeleider. Elke woning heeft een gemeenschappelijke huiskamer en keuken. Iedere bewoner heeft een eigen kamer. “De ouderen wonen samen, maar hebben desondanks veel behoefte aan sociaal contact,” legt Grendel uit. “Door hun ziekte leven ze veelal langs elkaar heen, zelfs als ze samen in dezelfde huiskamer zitten.”

Die gezelligheid vinden de bewoners bijvoorbeeld in de koffiecorner, waar ze voor een zacht prijsje koffie, thee en koeken kunnen halen. Met zijn knusse zitjes en een volière met vrolijk tjirpende zebravinken, zorgt de koffiecorner voor veel sfeer. “Op zondag zit het er helemaal vol met ouderen en hun familie.”

Grendel zet de ouderen ook aan het werk, bijvoorbeeld tijdens de gezamenlijke knutselochtend. “In het najaar hebben we collages gemaakt met kastanjes en herfstbladeren. Ze waren zo trots op het resultaat dat ze de werkjes aan hun kinderen wilden laten zien. Zo’n activiteit stimuleert het gevoel van eigenwaarde. Dat is nodig, want reken maar dat je dat kwijtraakt als je zo ziek bent. Een knuffel of een paar lieve woorden zijn daarom belangrijk. We laten de ouderen daarmee voelen dat ze ertoe doen.”

eau de cologne
De ernstig dementerenden zijn alleen nog te bereiken met knuffelen of snoezelen, bijvoorbeeld door ze muziek te laten horen of geuren te laten ruiken die ze zich van vroeger herinneren, zoals eau de cologne. “Het werkt ook goed om ze voorwerpen van vroeger te laten zien, zoals Friese doorlopers of een oud type strijkijzer. Als ze dat zien, veren ze op en vertellen ze spontaan over hoe het vroeger was. Zo hebben we even contact met ouderen die verder alleen nog in hun eigen wereld leven.”

Grendel zou graag nog veel meer ondernemen met de ouderen, maar ze kan dat uiteraard niet alleen. Daarom probeert ze ook de verzorgenden van de afdeling erbij te betrekken. “Ook voor hen is het leuk om meer met de bewoners te kunnen doen dan alleen wassen en aankleden.”

Daarnaast hoopt Grendel dat ook meer vrijwilligers en familieleden van ouderen haar bij haar werk willen helpen. “We krijgen bijvoorbeeld steeds meer dementerende ouderen van buitenlandse herkomst. Zij hebben een andere geschiedenis dan de Nederlandse ouderen. Turkse, Marokkaanse of Surinaamse vrijwilligers zouden ons kunnen vertellen wat deze ouderen nodig hebben. Maar ook Nederlandse vrijwilligers zijn van harte welkom. Dit is prachtig werk en de ouderen genieten ervan!”

Deel 1 van de serie Kijkje achter de schermen in Zorggroep Amsterdam Oost (ZGAO).

Lees ook:
Een centrum voor de oudere van nu (19-11-2013)
Binnenstebuitenborrel