Het huurcontract was al bijna getekend, de bouw van het tennispark kon van start. Maar toen dook ‘ineens’ de rugstreeppad op. In de zandhopen aan de noordoostzijde van Rieteiland Oost houdt hij – waarschijnlijk – zijn winterslaap. En omdat het hier een volgens de Europese habitatrichtlijn beschermde diersoort betreft, zag stadsdeelwethouder Thijs Reuten zich genoodzaakt de aanleg uit te stellen.
Waarom er zo laat aan de bel getrokken is, blijft vooralsnog onduidelijk. Want dat de rugstreeppad op IJburg rondwaart, is helemaal geen nieuws. Al eerder zorgde hij voor vertraging. Projectbureau IJburg beschikt over een ontheffing voor deze bijzondere pad, die inhoudt dat het dier verplaatst mag worden. Maar de padden mogen tijdens hun winterslaap niet gestoord worden. “Een slapende pad verplaatsen is streng verboden. En we moeten ons aan de wet houden,” zegt Reuten.
Halverwege januari vroeg Projectbureau IJburg (de beheerder van de grond) stadsecoloog Anneke Blokker om Rieteiland Oost te inspecteren vanwege de aanleg van een gronddepot. Dus niet eens in verband met de tennisvelden. “Bij elke verandering in de openbare ruimte vragen ze mij om ecologisch advies. Zo gaat dat,” zegt Blokker. “Ik inspecteer en lever een rapport aan. Mijn taak is te zorgen voor ecologisch evenwicht.”
“Toen ik daar aan het werk was hoorde ik bij toeval over de aanleg van tennisbanen. Ik wist dat van tevoren niet. De afgelopen jaren is de rugstreeppad op dat eiland verschillende keren waargenomen. De grondhopen vormen een ideaal winterverblijf. Hieruit trok ik de conclusie dat de kans zeer groot is dat deze beschermde diersoort erin aanwezig is. In mijn rapport heb ik het projectbureau gewezen op de ecologische risico’s met betrekking tot het verwijderen van de grond.”
In de loop der jaren zijn er honderden rugstreeppadden van bouwplaats IJburg teruggebracht naar hun natuurlijke leefgebied in het Diemerpark. Maar door hun ‘trek’ uit het park blijven ze op Haven- en Rieteiland opduiken. Want het opgespoten zand is nu eenmaal een walhalla voor de rugstreeppad, die zich daar goed kan ingraven, onder bouwafval kan schuilen en er eieren kan leggen. Overigens wordt het dier zelden waargenomen: hij is vooral ’s nachts actief. Vanaf september trekken de padden naar hun winterbiotoop, graven zich in en slapen de hele winter door. In het voorjaar, wanneer de temperatuur begint te stijgen, ontwaken ze.
De initiatiefnemers van de tennisvereniging staan perplex. “Er is, ook door projectbureau IJburg, al in mei 2010 ingestemd met de komst van de tennisbanen. Waarom er dan nu pas vermoedens rijzen over de aanwezigheid van een zeldzame pad is ons een raadsel. Dit had toch ook bedacht kunnen worden toen er van een aanbesteding nog geen sprake was? De tennisbanen zullen nu op zijn vroegst voor de zomervakantie klaar zijn. Dan is het seizoen al bijna voorbij. Het is een drama voor ons en voor de ruim 2000 aspirant-leden.”
Wanneer de beschermde pad is uitgeslapen – waarschijnlijk in april – zal men de dieren (als ze tenminste worden aangetroffen) verplaatsen en kan de aanleg van het tennispark van start gaan. Stadsdeelwethouder Reuten: “Ik snap dat dit een enorme tegenvaller is. Zodra de pad wakker wordt, zullen we er helemaal klaar voor zijn. Meer kunnen we op dit moment niet doen.” Op het Rieteiland Oost worden dan negen allweather-banen en een (tijdelijk) clubhuis gerealiseerd.