Janneke Kookt (recepten)

Recept: Beter dan oma’s gehaktbal

Weinig eten is zo alledaags als een gehaktbal, maar kom er nog maar eens om in de horeca. Op de gemiddelde Amsterdamse straathoek bestel je sneller een flat white met havermelk dan een behoorlijke bal gehakt. 

Tja, zo gaan die dingen nu eenmaal hier. Stadse fratsen bepalen het straatbeeld. En laten we wel wezen: een goede gehaktbal braden ís ook lastig. Hij is vaak te droog, te flauw of te zacht. Of te weinig samenhangend, waardoor er van het hele idee ‘bal’ weinig overblijft. 

Ik verzamelde en probeerde afgelopen jaren alle recepten van gehaktballen die ik kon vinden. Zo weet ik inmiddels dat je half varkens-, half rundergehakt moet gebruiken (alleen rund wordt te droog). En dat je de ballen na het rollen even in de koelkast moet leggen om te voorkomen dat de vetten al smelten voor het bakken en de ballen bij het braden uit elkaar vallen. En – beste tip: dat je altijd een proefballetje moet bakken van je gehaktmengsel, dan kun je zo nodig bijsturen. Dat allemaal leerde ik, en ik kwam tot een gehaktbal waar oma nog een puntje aan kan zuigen. 

Voor 5 ballen:
2 sjalotjes, geschild en gesnipperd
(bak)boter
500 gram half-om-half gehakt
2 eetlepels mosterd
2 eetlepels ketjap manis
schil van 1 (bio)citroen
1 klein ei
25 gram panko
2 eetlepels melk
cayennepeper
olijfolie 
50 ml bouillon

Fruit de sjalotjes in een klontje boter op laag vuur. Meng het gehakt met de mosterd, ketjap manis, citroenschil, ei, panko, melk, (beetje) cayennepeper en wat zout. Draai een klein balletje, druk het plat en bak in een paar minuten gaar. Check de smaak: te flauw? Meer ketjap, zout en cayennepeper erbij. Te zout? Doe er wat gehakt bij. Te zacht? Meer panko. Precies goed? Rollen maar! Verdeel het gehakt in vijf porties en rol er met natte handen (dan plakt het niet) vijf mooie ballen van. Laat ze een halfuurtje rusten in de koelkast. Verhit in een braadpan of andere pan met dikke bodem een klont boter met een eetlepel olijfolie. Braad de ballen op middelhoog vuur aan alle kanten bruin. Voeg een bodempje bouillon toe, zet het vuur laag, leg het deksel schuin op de pan en laat de ballen 15 minuten garen. Serveer met een lik mosterd.