Jan geeft Sterren

‘Moderne architecten doen niet aan ornamentiek. Al zouden ze willen, ze kunnen het niet’

Wie over de Mauritskade richting Oost fietst en daarbij om zich heen kijkt, zal het curieuze tegeltableau boven een deur zeker opgevallen zijn. 1902, Derde HoogereBurgerschool met 5-jarigen cursus. Deze tekst impliceert dat er in 1902 in Amsterdam maar drie scholen voor hbs waren. Er was één gymnasium, namelijk het Barlaeus. In totaal dus vier scholen voor hoger onderwijs. In 2019 zijn er 38 scholen voor vwo in Amsterdam, die ik bijna allemaal van binnen heb gezien bij het zoeken naar een school voor onze kinderen.

Het Metis Montessori Lyceum is gehuisvest in het schoolgebouw uit 1902, dat in 2018 uitgebreid is met een aanbouw ontworpen door Atelier Pro. Het klassieke gebouw uit 1902, ontworpen door Hendrik Leguyt, architect van de Dienst Publieke Werken, is als schoolgebouw bijna niet te overtreffen. Brede gangen, hoge lokalen, betegelde lambriseringen, elegante trappen, ornamentiek in gevels en interieur, glas in lood – you name it. In de moderne scholenbouw is natuurlijk geen plaats voor ornamentiek.

Moderne architecten doen niet aan ornamentiek. Al zouden ze willen, ze kunnen het niet. Soms zie ik een zielige poging. Een boeibord van trespa met multiplex gootklossen eronder. De moderne architect stapelt in principe dozen. De dozen worden vervolgens strak afgewerkt met een of andere gevelbekleding. Het dozen stapelen heeft in het geval van de aanbouw van het Metis redelijk goed uitgepakt. Het moet niet eenvoudig geweest zijn om een uitbreiding te bedenken zonder afbreuk te doen aan het ijzersterke klassieke gebouw.
Atelier Pro kreeg de opdracht mee dat de aanbouw vanaf de Mauritskade te zien moest zijn. De schoolleiding vond het belangrijk dat de school ook vanaf de Mauritskade een moderne uitstraling kreeg. Had van mij niet gehoeven, want dat die fantastische aanbouw er is ervaar je toch wel, zij het misschien niet pontificaal vanaf de Mauritskade. De aanbouw is half achter en half aan de zijkant van de monumentale oudbouw geplaatst. Een beetje rommelige compositie, maar ik neem aan dat er – gezien de gevraagde vierkante meters en de beschikbare ruimte – geen betere oplossing was. De donkere aluminium gevelplaten zijn goed gekozen omdat de aanbouw daarmee niet te opvallend afsteekt tegen de achtergrond van het park en naast de oudbouw.

Door kunstenaar Chris Kabel is een patroon van gekleurde ronde spiegels in de gevel bedacht. Toch een beetje gevelornamentiek dus. Een speelse toevoeging aan de verder strakke gevels om te laten zien dat de school niet alleen maar serieus is. Vanbinnen is de verbouwing 100% geslaagd. Goede sfeer, gave trappen, mooie lichtinval, prachtig uitzicht op het park. Hierom – ondanks de rommelige compositie – vier sterren voor deze verbouwing.

*****

Reacties naar jved@dorensarchitects.nl