Lichamelijke zorg en medische behandeling is voor dementerende ouderen niet genoeg. Aandacht voor hun welzijn is net zo belangrijk. Met muziek, theater en andere kunstvormen probeert locatie Flevohuis van Zorggroep Amsterdam Oost (ZGAO) dit welzijn te bevorderen.
Geluiden van de boerderij, gelach van spelende kinderen, geruis van naaimachines in een naaiatelier, de stem van Doris Day. Het is allemaal te beluisteren op de persoonlijke soundtrack van Annie Meidema*, een dementerende vrouw die al enkele jaren woont in een gesloten groepswoning van het Flevohuis.
Annie leeft door haar ziekte opgesloten in haar eigen wereld en heeft geen contact met de mensen om haar heen. Met de soundtrack probeert Andy Bruce, bedenker van Klankspoor, haar isolement te doorbreken. “Luisterend naar haar eigen soundtrack herkent ze belangrijke gebeurtenissen in haar leven. Annie is opgegroeid op een boerderij, hield als kind van spelen en heeft jarenlang gewerkt in een naaiatelier. Als ze die geluiden op de soundtrack hoort, reageert ze daar meteen op. Haar ogen beginnen te glimmen en ze tikt mee met de muziek. Terwijl ze verder nauwelijks nog reageert op signalen uit haar omgeving.”
Trombonist en muzikant Bruce maakt sinds enige tijd soundtracks voor dementerende ouderen. “Ik vraag bij de familie na wat de bijzondere levensfeiten van deze persoon zijn geweest. Die zet ik om in vertrouwde klanken of muziek. Ik neem alleen positieve gebeurtenissen uit iemands leven op. Door de soundtrack een of meerdere keren per dag af te spelen, bijvoorbeeld ’s ochtends na het wakker worden of voorafgaand aan bezoek, hoop ik dat er meer interactie ontstaat tussen bewoner en omgeving. Maar de soundtrack kan ook helpen om de angst of onrust te verminderen voor het slapengaan. Veel dementerende ouderen hebben daar last van.”
De Wasv(r)rouwen
Het soundtrackproject van Bruce vormt een van de manieren waarop de activiteitenbegeleiders van het Flevohuis door gebruik van muziek, zang en theater de leefwereld van dementerende ouderen trachten te veraangenamen. Zo krijgen de ouderen de komende maanden ook bezoek van kunstenaars van het kunstenaarsproject Snoes.
Pasgeleden kwamen wasv(r)ouwen Ally en Elly langs om op speelse wijze met de ouderen de was te doen. Met een wasmand kwamen ze de afdeling op, hingen met de ouderen een waslijn op en vouwden met elkaar alle wasgoed netjes op. “De ouderen herinneren zich dan dat ze ooit zelf de was deden,” legt Vera Broos uit, artistiek leider van Snoes. “Voor velen van hen is dat een plezierige herinnering.”
De kunstenaars van Snoes bezoeken dit najaar met hun zang- en theatervoorstellingen zes verzorgings- en verpleeghuizen in Amsterdam. Ze sluiten deze rondgang af met Expeditie Snoes, een feestelijke eindmanifestatie voor ouderen, familie en omwonenden, op 3 en 5 oktober aanstaande in het Flevohuis.
Lies Grendel, activiteitenbegeleider van de groepswoningen in het Flevohuis, is blij met alle kunstactiviteiten voor de ouderen. “Het gaat in de ouderenzorg niet alleen om lichamelijke verzorging, maar ook om het welzijn van de ouderen. Gezonde mensen zoals wij doen aan muziek, sport, theaterbezoek om ons prettiger te voelen. Bij dementerende ouderen werkt dat net zo. Ze voelen zich vaak verloren in zichzelf, maar door een mooi lied of een voorstelling die herinneringen oproept, vinden ze iets van zichzelf terug. Dat levert blije momenten op.”
* Niet haar echte naam.
www.klankspoor.nl en www.zonaskiosk.nl
Deel 7 van de serie Kijkje achter de schermen in Zorggroep Amsterdam Oost (ZGAO).
ZGAO
ZGAO biedt buurtbewoners thuiszorg, dagactiviteiten, begeleiding bij dementie, ergotherapie en fysiotherapie aan huis en respijtzorg. Kijk voor meer informatie op www.zgao.nl, Facebook en Twitter.
Lees hier de andere delen.
ADVERTORIAL