Wat doe je als je ongewenst vluchteling bent en geen kant meer op kan? Je mag niet blijven, maar je thuisland is onveilig of neemt je gewoonweg niet terug. Je kunt bij de pakken neerzitten – niet vreemd als je nagaat wat je allemaal hebt meegemaakt – of je maakt een vuist en laat van je horen. Kunstenaarscollectief We Sell Reality bestaat uit grotendeels ongedocumenteerde migranten en doet het laatste.
Het collectief komt elke vrijdag samen in een ruimte van Framer Framed aan de Oranje Vrijstaatkade. Met hun werk pogen de kunstenaars de toeschouwer een stapje verder te laten kijken dan de clichébeelden over de vluchteling.
Het laatste project Powerplay – Deals all over is tot en met 19 november te bezoeken en is een uiting van kritiek op het beleid van de Europese Unie. Volgens We Sell Reality sluit de EU discutabele deals met andere landen om de vluchtelingen buiten de Europese deur te houden. Mali ontvangt bijvoorbeeld bakken vol ontwikkelingsgeld in ruil voor een strenge grensbewaking.
De expositie is opgezet als een kleurrijke en gezellige speelgoedwinkel. Boekjes in de stijl van Dick Bruna, levendige speelgoedpoppen en een wollig speeltapijt blijken bij nadere bestudering echter een schrijnend verhaal te vertellen. Waar kinderen normaal op een IKEA-tapijt met hun autootjes vrolijk rondjes rijden, blijken hier de levensgevaarlijke vluchtroutes te zijn afgebeeld.
Elke vrijdag, zaterdag en zondag zijn er leden van het collectief aanwezig om hun verhaal te vertellen. Mohamed uit Sudan is er daar één van. Hij bladert door een kinderboek dat vertelt over een vader en zoon die tijdens hun vlucht worden tegengehouden door warlord Hemediti. “Hemediti krijgt geld van de EU om de grenzen dicht te houden,” vertelt Mohamed. “Ik moest juist om Hemediti Sudan ontvluchten. Een vriend van mij kon niet meteen meevluchten en is drie maanden later vermoord.”
Het contrast tussen het lieflijke speelgoed en de rauwe werkelijkheid voor vluchtelingen is immens. Speelgoed herinnert ons aan onze jeugd en onschuld. De verhalen die de speelgoedobjecten vertellen zijn echter allesbehalve onschuldig en zullen weinigen onberoerd laten.
Foto: Framer Framed opening Powerplay – Deals All Over / foto Maarten Nauw
Kunst als wapen tegen onrecht
