Framer Framed
Kunst

Her Voice: Behind Armenian Lullabies

Bezoek Framer Framed op 5 november 2024 voor Her voice: behind Armenian Lullabies, een onderzoeksproject van kunstenaar en geluidsonderzoeker Lucia Kagramanyan.
Gecureerd door League of Tenders als onderdeel van Vleeshal’s International Nomadic Program, wordt Her Voice gepresenteerd als een show op NTS Radio en een luistersessie bij Framer Framed. Het project verkent de rijke traditie van Armeense slaapliedjes en toont hoe vrouwenstemmen een krachtig middel zijn voor kennisproductie en de intergenerationele overdracht daarvan.

De eerste archieven of bibliotheken ter wereld waren de herinneringen van vrouwen. Geduldig overgeleverd van mond tot oor, lichaam tot lichaam, hand tot hand. (Trinh T. Minh-Ha, Woman, Native, Other)

Als het aankomt op het vastleggen van de mondelinge traditie van slaapliedjes zijn de componisten en zangers overwegend mannen, terwijl de oorspronkelijke stemmen voornamelijk vrouwen waren. Slaapliedjes, meestal gezongen door moeders om hun kinderen te kalmeren, vormen de eerste intieme muzikale ervaring in iemands leven. Voor het project Her voice, Behind Armenian Lullabies verzamelde Lucia Kagramanyan Armeense slaapliedjes die de complexiteit van deze traditie weerspiegelen. Zo wordt melodische zang en eenvoudige rijmpjes gecombineerd met mythes, legende en verhalen over persoonlijke én collectieve rouw. Deze liederen helpen niet alleen emotionele banden te smeden via geluid, woorden en aanraking, maar vormen ook een essentieel onderdeel van de orale geschiedenis en het culturele geheugen van het volk. Voornamelijk voortgebracht door vrouwen op een niet-didactische en helende manier.

Kunstenaar en geluidsonderzoeker Kagramanyan richtte zich op veldonderzoek en verkende archieven van Armeense platenlabels. Ze verzamelde slaapliedjes uit heel Armenië, waaronder die gezongen in de families van haar vrienden. Ook vroeg ze haar moeder, muzikant Anna Vardazaryan, om een slaapliedje uit te voeren dat door haar grootmoeder Ivetta Aznaurova was geschreven. Daarnaast refereert Kagramanyan ook naar verschillende bronnen van klassieke en populaire Armeense muziek.

De rol van vrouwen in de geschiedenis, in verzet tegen onderdrukking – evenals in de muziekgeschiedenis – blijft vaak onderbelicht. Toch is het alledaagse werk van het opvoeden van kinderen en het overdragen van collectief geheugen, cultuur en taal niet alleen van fundamenteel belang voor politieke strijd, maar ook voor het helingsproces. Slaapliedjes die vandaag de dag door Armeense moeders worden gezongen, maken het mogelijk de strijd, het verdriet en de vreugde van mensen uit verschillende generaties en nationale grenzen heen te verweven. In haar project streeft Kagramanyan ernaar de nalatenschap terug te geven aan de vrouwen die zo’n rijke en complexe traditie hebben gecreëerd — een nalatenschap die, in tegenstelling tot hun namen, een essentieel deel van de geschiedenis vormt.