Vastgelopen onderhandelingen om de hoge kosten van warmtenet voor huurders terug te draaien en een conflict tussen energieleverancier Vattenfall en woningcorporaties, die geen huishoudens meer aansluiten op stadsverwarming. Gezien deze omstandigheden is het onwaarschijnlijk dat Amsterdam de ambitie haalt over 16 jaar aardgasvrij te zijn.
Begin dit jaar verhoogde Vattenfall de vaste kosten van warmtenet per woning van bijna 600 naar zo’n 800 euro. Woningcorporaties besloten drie weken geleden daarom geen huishoudens meer op stadswarmte aan te sluiten. Eerder beloofden zij hun huurders dat de cv-ketel opgeven voor warmtenet geen nadelige financiële gevolgen had. In wijken waar warmtenet vooralsnog is stopgezet blijven de woningcorporaties wel doorgaan huizen duurzaam te renoveren.
Op zoek naar een oplossing zaten beide partijen onlangs om de tafel met de gemeente, die bereid was flink de beurs te trekken. Een akkoord leek in zicht tot demissionair minister Rob Jetten op 25 maart met een Nota van Wijziging kwam om de vaste kosten van warmtenet in te dammen voor de aangesloten woningen, waarop Vattenfall zich terugtrok. Deze maatregelen gaan volgend jaar in en zouden de huishoudens maximaal een paar tientjes per jaar besparen. Toezichthouder ACM (Autoriteit Consument & Markt) moet dan voorkomen dat stadsverwarming duurder uitvalt dan gas. Door minder hoge kosten voor een gasaansluiting te rekenen, vallen ook de vaste kosten van warmtenetten lager uit.
Vattenfall erkent dat Jettens maatregelen in het voordeel zijn van de klanten en plaatst als kanttekening dat de minister de echte kosten van warmtebedrijven buiten beschouwing laat, waardoor het bedrijf die niet meer volledig kan doorberekenen. Wethouder Zita Pels wil meer toelichting over de berekeningen van Vattenfall. In 2021 nam de gemeente de AEB-aandelen (Afval Energie Bedrijf) in het warmtenet over voor een lage prijs garantie. Volgens Vattenfall geldt dit alleen bij het behalen van het afgesproken rendement en kon het tarief daarom eind vorig jaar worden verhoogd. Vattenfall is in Amsterdam de enige speler op de warmtenetmarkt en kan hier mogelijk van profiteren. Bedoeling is dat minstens de helft van alle warmtenetten in publieke handen komt. Vattenfall is hier op tegen.
Lange tijd hield Amsterdam vast aan het streven in 2040, 10 jaar eerder dan de rest van het land, aardgasvrij te zijn. Inmiddels wordt dit heroverwogen. JA21 en VVD zetten eerder al vraagtekens bij de haalbaarheid van het plan. Overigens worden woningen in Braak & Bosch in Nieuw-West en de de K-buurt in Zuidoost nog wel aangesloten op warmtenetten, hiervoor gelden de lagere vastrechtkosten uit 2023. Of de huidige stand van zaken gevolgen heeft voor het verwarmen van huizen in nieuw of nog te realiseren wijken op Zeeburgereiland en IJburg is onbekend.
Aardgasvrij Amsterdam in 2040 nog ver weg
