Met echtgenote F. en hond L. ga ik op stap om het pas opgeleverde woongebouw Jonas te bekijken. Dit is een van die gebouwen waarvan ik de ontwikkeling jarenlang gevolgd heb, en nu is het eindelijk zover. Dit moet wel de mooiste locatie van IJburg zijn. Een landtong aan de haven van IJburg, een grasveld waarop de zon altijd leek te schijnen, lag jaren te wachten op zijn definitieve bestemming.
Voor deze prominente locatie werd een prijsvraag uitgeschreven die gewonnen is door ontwikkelaar Amvest met het ontwerp van Orange Architects en Felixx Landscape Architects. Werd er maar voor iedere prominente locatie een prijsvraag uitgeschreven. Een prijsvraag lokt bij ontwerpers extra creativiteit uit. Een prijsvraag lokt bij ontwikkelaars extra generositeit uit. Om de prijsvraag te winnen moet hoog ingezet worden. En als de prijs binnen is, is er geen weg terug. Zo zijn ook Valley en Sluishuis ontstaan, spectaculaire gebouwen die eerder zijn beschreven in deze rubriek.
Jonas, de naam zegt het al, ligt als een walvis op het droge uit te rusten aan de rand van de haven van IJburg. Groot, lang en zwart. Daar waar de walvis de kade raakt, is zijn donkere speklaag op sommige plekken opgetrokken om een geelbruin, baleinachtig interieur te laten zien. Op een van de koppen is zo de hoofdentree zichtbaar gemaakt. Binnenkort zal dit een openbaar toegankelijke ruimte zijn, zodat ook bezoekers zich kunnen verpozen in de buik van de walvis.
Het gebouw is nog niet open, maar ik spot een man die met een kartonnen doos in zijn armen richting een zijingang loopt. Geroutineerd voegen wij ons in zijn slipstream en in een paar tellen staan wij ons binnen te vergapen aan het fantastische interieur van Jonas.
Een tientallen meters hoge hal over de lengte van het gebouw. De hal heeft een meanderende vorm die gemaakt wordt door een verticaal houten lattenwerk, de baleinen, die in gebogen lijnen naar boven kronkelen en uitkomen bij een strook glas in het dak. Op het glas ligt een laag water. Het blijkt een vijver of een beek te zijn met een glazen bodem. De zon valt hier naar binnen, gebroken door het water. ‘Wauw!’ roept F. ‘Vanbinnen is het veel gaver dan vanbuiten!’
F. heeft buiten al een tijd geklaagd dat de gevel lijkt op die van het IJburg College. Ik ben het niet met haar eens. Er is weliswaar enige gelijkenis tussen de donkere, gefacetteerde, metalige gevelelementen van beide gebouwen, maar die van het IJburg College zijn gemaakt van doods, vlak en zwart aluminium plaatwerk. Die van Jonas zijn gemaakt van prachtig mat, zwartbruin gepatineerd zink met een subtiele ribbel erin voor de sterkte. Er zit een speels ritme in deze gevel. De maat van de gevelelementen varieert en grote openingen op gezette plaatsen geven zicht op het interieur. Dit is geen monotoon flatgebouw, dit is een eigentijdse variant op de Unité d’Habitation, waar Le Corbusier rond 1950 mee experimenteerde.
We nemen de lift naar het dak, waar we een spectaculaire daktuin aantreffen. De daktuin zal intensief gebruikt worden, want de keukens en woonkamers van de hoogst gelegen appartementen komen erop uit. Felixx heeft zichzelf hier overtroffen. De daktuin, inclusief de vijver met glazen bodem, loopt in een flauwe helling omhoog. Mediterrane planten en grassen en een gevarieerd plaveisel van kinderkopjes in meanderende patronen maken het af.
Reacties naar jved@dorensarchitects.nl
5 sterren voor woongebouw Jonas: ‘Alsof een walvis op het droge ligt uit te rusten’
