De Jas

Teuntje Klinkenberg: ‘Overal herinneringen, ik heb de stad in mijn zak’

Schrijfster en regisseur Teuntje Klinkenberg is eruit: “Ik zal Amsterdam nooit verlaten. Laatst fietste ik van KNSM-eiland naar vrienden in West en aan bijna elke straat, elk café en elke kruising had ik wel een herinnering. Dat wil je toch niet kwijt?”

Ze volgde de regieopleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten in Amsterdam, regisseerde talloze toneelstukken, schreef een boek en was de drijvende kracht achter het literaire initiatief Schrijvers uit Oost. “En ik ben met een geweldig nieuw project bezig,” zegt ze terwijl we plaatsnemen op een bankje in de speeltuin aan de KNSM-laan, op een steenworp van haar huis. 

“In de herfst van 2021 komt Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden met een primeur,” zegt ze. “Het museum brengt een kookboek uit met gerechten die bekende en minder bekende chef-koks speciaal hebben bedacht voor objecten uit de museumcollectie. Volstrekt uniek is dat al deze gerechten worden gepresenteerd op en in de museale objecten zelf. In dit boek komen keramische kunst en kookkunst voor het eerst letterlijk samen en ik ben gevraagd als redacteur.”

Doen er ook Amsterdamse chefs mee?
“Zeer zeker. Benny Blisto van Bak en Giel Kaagman van restaurant Kaagman en Kortekaas. Die heeft iets geweldigs bedacht. Een fantastisch gerecht op een zachtgroene celadon schaal uit de elfde eeuw. Hij heeft zoute haringfilet gepresenteerd met krokant gebakken hersenen op een Japanse saus. Een echt fusion-gerecht. Giel propageert net als vele anderen dat we minder vlees moeten eten, maar als je het dan eet, doe het dan goed en combineer de twee.”

Op gebied van boeken zit je aan beide kanten van het spectrum. Je stelt ze samen en schrijft zelf ook.
“In 2008 kwam De methode Coué uit, een autobiografische roman, en voor mij was het een soort noodzaak om dit boek te schrijven. Mijn moeder was heel ziek geweest en is op een nare manier overleden. Over de dood werd in mijn jeugd nooit gepraat. Het dramatische aan haar dood was dat zij zelf niet mocht weten dat ze ging sterven. Ik was zeventien toen ze overleed in het oude Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis en in de anonimiteit is ze, net als haar vader, overleden. Ik zag hier een patroon in en wilde dat doorbreken met dit boek.”

Je hebt ook boeken samengesteld onder de paraplu van Schrijvers uit Oost. Auteurs als Maartje Wortel, Herman Koch en Ivo Victoria schreven speciaal voor dit initiatief een verhaal.
“De boeken zijn het resultaat van het initiatief van Marian Boyer die helaas is overleden. Zij was altijd bezig met literatuur en kwam erachter dat er in Oost heel veel goede schrijvers woonden. Samen hebben we Schrijvers uit Oost opgericht. Aanvankelijk zouden we alleen bijeenkomsten organiseren, een soort literaire roadshow. We hebben avonden in Roest gehad, zijn in Frankendael geweest en hebben ook altijd fijn samenwerkt met de Linnaeus Boekhandel. Voor elke bijeenkomst vroegen we een schrijver om een verhaal te maken. Uiteindelijk hebben Babel en Voss er drie bundels van uitgegeven. Als ik er nu aan terugdenk, dan was het eigenlijk een ongelofelijk project.”

We bevinden ons op het KNSM-eiland, met uitzicht op het IJ. Woon je hier al lang?
“Meer dan twintig jaar, toen we hier kwamen waren Sporenburg en Java-eiland nog braakliggend terrein. Wij woonden hartje Nieuwmarkt, een vriendin van ons werkte in café Kanis en Meiland. Die tipte ons en eerst wilde ik het niet, omdat het veel te ver van het centrum af was. Vanaf het begin hebben we ons hier thuis gevoeld. Het is heerlijk wonen.”

Wat zijn je favoriete plekken in de buurt?
“Ik kom heel graag in het Lloyd Hotel. Het is goed dat het een echte buurtfunctie heeft. Mijn dagelijkse boodschappen doe ik bij de Turkse winkel op de Van Eesterenlaan, omdat ze alles hebben wat ik nodig heb om te kunnen koken, van verse kruiden tot seizoensgroente. Bovendien heb ik een hekel aan supermarkten, dus deze zaak is ideaal. Ook kom ik met regelmaat bij Thull’s Deli en we doen mee met het initiatief Woordvis. Twee broers zoeken op de dag de beste vis uit bij de afslag in Urk, dan krijg je een app dat er ‘geweldige kabeljauw’ is, je betaalt met een tikkie en de vis wordt afgeleverd bij Thull’s. Geweldig toch!”

Ruim een jaar geleden ben je oma geworden. Is je blik op de stad veranderd?
“Op de stad denk ik niet, maar wel op het leven. Opeens ga ik weer naar kinderen kijken en denken: hoe oud zou die zijn? Als je zelf moeder wordt, dan beweeg je automatisch met je kind mee. Nu is er weer een kind in mijn leven en ik denk dat ik ook weer met hem zal meebewegen in de stad.”

Is Amsterdam prettig voor kinderen?
“Met onze dochter hebben we tot haar twaalfde in de Nieuwmarkt gewoond en dat was niet heel fijn voor haar. We hebben haar eigenlijk nooit alleen laten buitenspelen. Toen de stad net een beetje interessant voor haar werd, verhuisden we hiernaartoe. Zij noemde dit het KNMI-eiland omdat het volgens haar altijd slecht weer was.”

Als je de stad uit gaat, waar ga je dan naartoe?
“Ik hou zowel van Terschelling als van Bergen, waar mijn grootmoeder een buitenhuis had. Maar ik vertrek nooit uit Amsterdam, sterker nog, ik moet er niet aan denken. Van de week fietste ik van ons huis naar vrienden in West. Als een soort van spelletje haalde ik herinneringen op aan de plekken die ik voorbijreed. Ik heb de stad in mijn zak en alles is verbonden met mensen en gebeurtenissen.”

Foto: Teuntje Klinkenberg op KNSM-eiland.