De veranderende stad - van IJ tot Z

Pont Zeeburgereiland bezorgt fietser gemiddeld 10 minuten vertraging

Sinds kort heeft Amsterdam-Oost een nieuwe pontverbinding. Het veer tussen Sporenburg en Zeeburgereiland is bedoeld als snelle fietsverbinding. Maar hoeveel tijdwinst levert het op? 

Het Azartpleinveer richting Noord was er al, maar dit is de eerste gemeentepont die twee stukken Oost verbindt. De nieuwe pont meert aan op een aanlegsteiger aan de Ertskade bij het P.E. Tegelbergplein. De verbinding is nodig vanwege de bouw van de Sluisbuurt en de komst van de Hogeschool Inholland met 6000 studenten. Het is een tijdelijke verbinding, na zeven jaar wordt bekeken of er een definitieve pont komt. Brommers en snorscooters mogen er niet op. Dit laatste vanwege protesterende bewoners in het Oostelijk Havengebied, die toenemend verkeer niet wensten. Dat de verbinding met Zeeburgereiland al vanaf het eerste ontwerp van hun wijk stond ingetekend – vandaar de extra strook fietsasfalt in de J.F. van Hengelstraat op Sporenburg – was kennelijk vergeten.

Als ik met mijn fiets bij de steiger aankom geeft de aftelklok precies 10 minuten aan. Met een afvaartrooster van elke 20 minuten is dat de gemiddelde wachttijd. Die frequentie ligt in lijn met het andere Oostveer en met die van NDSM en Buiksloterham. Matig blijft het. Dat is ook de mening van veel Zee- en IJburgers. Op de website van de gemeente beklagen ze zich over de vaartijden: tussen 7.00 en 19.00 uur en in het weekend niet

Het mag de pret niet drukken tijdens mijn eerste oversteek – een dag na z’n debuut op het IJ. Het traject van de pont markeert de overgang van het IJ met de ‘Mond van het Amsterdam-Rijnkanaal’ (voorheen Merwedekanaal). Het belletje van de F9 klingelt – zullen de bewoners vermoedelijk geluidoverlast vinden. Een paar tellen later wappert mijn haar in de wind terwijl ik een rondje draai op het achterdek. Wat een heerlijke 360-graden ervaring! De overtocht duurt vijf minuten. De ene helft van het panorama portretteert KNSM, Borneo-Sporenburg – met z’n rode pythonbrug – en de nieuwe paleizen van Cruquiuseiland. De andere helft biedt zicht op eiland Zeeburg. Nu vertoont het zand achter de aanlegsteiger de desolate aanblik van nieuw zandland, maar over enkele jaren varen we hier de Manhattiaanse Sluisbuurt binnen. 

Op Zeeburgereiland stap ik op de fiets en rijd naar de Amsterdamsebrug – ook hier is het panorama prachtig. In vijf minuten ben ik op de Zeeburgerdijk. Het enige dat ontbrak was tien minuten wachttijd. 

Rationele overwegingen temperen mijn opgetogen gevoel. Brengt deze pont eigenlijk snellere bereikbaarheid? Het oversteken van de 500 meter brede waterscheiding kost met een gemiddelde wachttijd 15 minuten. Het oversteken van de Amsterdamsebrug kost 5 minuten. De meeste inwoners van Zeeburgereiland en IJburg wonen dichter bij de Amsterdamsebrug dan bij de nieuwe pont. Veel gehoord argument: de pont brengt je waar je moet zijn. Dat is nonsens. Het Oostelijk Havengebied heeft een lagere ‘bestemmingsdichtheid’ dan de Indische Buurt en Dapperbuurt. De afstand tot klassieke ijkpunten als Centraal Station, Dam en Stopera is voor beide gelijk. Gemiddeld brengt de pont een fietser 10 minuten langzamer naar waar hij moet zijn. Als je het goed uitmikt heb je geen 10 minuten wachttijd maar met een beetje pech sta je 20 minuten te staren. 

Leuk zo’n pontje, maar die miljoenen hadden ze beter kunnen besteden aan het verbreden van de Amsterdamsebrug. Ferry nine – nice but not very wise.