Monica Randt is al twintig jaar geestelijk verzorger, maar ze geniet nog elke dag van de gesprekken die ze heeft met ouderen en de levensverhalen die ze van hen hoort.
De kerstviering, daar kijkt ze naar uit. 24 december in de Flevopoort, met bewoners, familie, verzorgenden, vrijwilligers en mensen uit de buurt. De pastoor uit de parochie is er, een zangeres, een orgel om de kerstliedjes te begeleiden. Voor Monica Randt, werkzaam in het Flevohuis en De Open hof, de twee verpleeghuizen van Zorggroep Amsterdam-Oost (ZGAO), is dat een jaarlijks hoogtepunt. “Het mooie van de kerstviering is dat het mensen verbindt.”
Het is haar werk, mensen verbinden. Ouderen samenbrengen, ze verhalen laten vertellen. Zoals laatst tijdens het sinterklaasfeest, dat gevierd werd met bewoners en familie. “We halen dan verhalen op, over de geschiedenis van Sinterklaas, hoe ze dat vroeger vierden in een tijd van armoede, dat zijn prachtige verhalen.”
En twee keer per jaar, in mei en november, organiseert ze herdenkingsmomenten voor bewoners en familie. “We branden dan een kaarsje voor de ouderen die het afgelopen jaar overleden zijn. De laatste keer was na de aanslagen in Parijs. Dat was indrukwekkend, omdat de bewoners ook kaarsjes voor de slachtoffers aanstaken.”
Ouderen hebben heel veel te vertellen, weet Randt, die al twintig jaar geestelijk verzorger is maar het nog steeds de mooiste baan van de wereld vindt. “Ze hebben zoveel meegemaakt, zoveel levenswijsheid, kracht, humor. Ik denk wel eens: wat zou het mooi zijn als de kleinkinderen langskwamen om hun opa of oma te interviewen met hun mobieltje. Ze zouden hen dan van een andere kant leren kennen.”
Rouwproces
Koffiedrinken en contact maken, daar is ze voor. “De tijd nemen, luisteren, laten vertellen. Veel ouderen hebben niemand meer om mee te praten. Of ze durven niet te praten, durven hun kinderen niet te laten merken dat ze zich ongelukkig voelen. Veel ouderen die in het verpleeghuis komen maken een rouwproces door. Afscheid, daar draait het vaak om. Afscheid van je gezondheid, je eigen huis, je zelfstandigheid. Dat je de zuster moet vragen je naar het toilet te brengen, terwijl je dat altijd zelfstandig hebt gedaan. Dat zijn pijnlijke processen.”
Zeker in een samenleving die autonomie als het hoogste ideaal ziet. Randt heeft daar zo haar bedenkingen bij. “Autonomie is een beperkt concept, het houdt geen rekening met de kwetsbaarheid van mensen. Ik geloof meer in verbinding, met eigen bronnen van kracht, met waarden als erkenning, respect, zorgzaamheid. Zonder verbinding verarmt de samenleving. No man is an island, mensen horen bij elkaar. Dat zouden we vaker mogen uitspreken.”
Na een gesprek met haar voelen ouderen zich beter, of minder alleen. “Dat vertellen ze me. Ze zijn gewoon blij dat ze eens hun hart kunnen luchten. Uit ieder onderzoek blijkt dat mensen zich beter voelen als er aandacht aan hun welzijn wordt besteed.”
Randt voert ook gesprekken met verzorgenden. “Zij krijgen zóveel op hun bordje. Werkdruk, familie, ethische vragen, dagelijkse dilemma’s van leven en dood. Dan is het fijn als ze stoom kunnen afblazen. Laatst zei een verzorgende tegen me: als ik elke dag zo’n gesprek had, zou ik fluitend naar mijn werk gaan. Als ik dat hoor, weet ik dat ik mijn werk goed heb gedaan.” – advertorial –
Serie: Een kijkje achter de schermen in Zorggroep Amsterdam Oost (ZGAO)
Lees hier de andere verhalen.