De Jas

Manon Spierenburg: ‘De wereld in mijn hoofd is zoveel leuker; alles is er mogelijk’

Hoewel scenariste en (kinder)boekenschrijfster Manon Spierenburg (1968) ondertussen tig scripts heeft geschreven voor series als GTST en Rozengeur & Wodka Lime, kwam het niet eerder voor dat ze een eigen verhaal voor een televisieserie bewerkte. Binnenkort zijn er bij Z@PP tien afleveringen te zien van De verdwijning van Bo Monti, deel 2 van haar populaire kinderboekenserie De Vier van Westwijk. In de serie proberen Chris(tina) Appelboom, Jack en Tessa Loman en herdershond Koesja het mysterie rondom de verdwijning van volkszanger Bo Monti op te lossen.

Je schrijft heel beeldend, heb je De vier van Westwijk geschreven met het idee in je achterhoofd dat een verfilming wel leuk zou zijn?
“Nee, dat had ik niet durven dromen. Het komt niet vaak voor dat Nederlandse kinderboeken verfilmd worden. Ik had net mijn eerste roman uitgebracht. Mariska Budding, de uitgever van twee van mijn non-fictieboeken, stapte over naar kinderboekenuitgeverij Pimento. Zij vroeg of ik een kinderboek wilde schrijven. Ik zei: dat is goed. Het gaat over drie kinderen en een hond die samen op avontuur gaan. Het idee voor De Vier van Westwijk had ik al jarenlang – ik had al acht boeken in mijn hoofd – maar ik was altijd druk met het schrijven van scripts. Om de uitgever niet te erg te laten schrikken, stuurde ik de synopsis van de eerste drie delen op. De verhalen werden heel enthousiast ontvangen, dus toen kon ik eindelijk aan de slag.”

Je hebt de serie geïnspireerd op De Vijf, de populaire avonturenboeken van Enid Blyton uit de jaren veertig?
De Vijf is een fantastische reeks. Ik heb al die boeken gelezen in mijn jeugd. De vier van Westwijk is hier inderdaad losjes op geïnspireerd, maar dan zonder het racisme, het seksisme en mét gevoel voor humor. Enid Blyton heeft later veel kritiek gekregen op De Vijf. De zigeuners zijn altijd de dieven… Maar je moet het wel in de tijdgeest plaatsen, de samenleving zag er totaal anders uit. Je ziet ook dat de personages geen ontwikkeling doormaken. Bovendien zijn de verhalen vrij humorloos. Ik probeer altijd humor in mijn verhalen te stoppen.”

Je bent zelf erg aanwezig in je verhalen. Was jij ook zo’n tomboy, net als de hoofdpersoon Chris?
“Het is allemaal wat aangedikt, maar ik leek als 12-jarige wel een beetje op de nukkige Chris(tina) Appelboom. Ik had wel vriendjes en vriendinnetjes, maar ik voelde me ook altijd alleen, meer een observator van de wereld dan iemand die eraan deelneemt – en nog steeds. Ik schreef veel in mijn dagboek en was ook voortdurend aan het herschrijven. Ik maakte de wereld spannender dan hij daadwerkelijk is. Er gebeurt geen bal in een kinderleven, maar ik ‘leukte’ dat een beetje op. Ik zag bijvoorbeeld iemand op straat die er verdacht uitzag en die ging ik dan volgen met mijn hond Koesja. Zo herschreef ik ook de verhalen in mijn dagboek. Van een hele saaie dag maakte ik dan een spannend avontuur met mezelf als heldin in de hoofdrol. De werkelijkheid en ik zitten een heel eind uit elkaar. De wereld in mijn hoofd is zoveel leuker; alles is er mogelijk.”

“Als schrijvers zeggen dat ze zichzelf in het verhaal verstopt hebben, dan zeg ik: je moet jezelf niet verstoppen, laat het zien.” Ze loopt naar de boekenkast en pakt deel 1 van De Vier van Westwijk. Ze slaat het boek open en wijst naar de illustratie van De Vier. “Kijk, zo grappig, dat zijn wij gewoon. Ze wijst naar Jack “mijn man Paul”, Tessa “mijn dochter Evi”, Koesja “de hond Willem en ik.”

Hoe is het om de personages in je hoofd te zien veranderen in personages in de serie?
“De regisseur heeft me wel geconsulteerd bij de casting van De Vier, maar het is niet mijn werk. Het is erg lastig: waar kies je uiteindelijk voor? Het personage wiens uiterlijk het meest lijkt op dat in het boek, of het personage dat de rol het beste speelt? Ik ben aangenaam verrast door de acteurs. De beelden die ik heb gezien tijdens de preview, zien er heel fris uit. Ik ben erg tevreden. Op dit moment werk ik aan deel zes van de serie en ik merk dat ik dit boek nu schrijf met de acteurs uit de televisieserie in mijn hoofd.”

In tegenstelling tot veel jeugdboeken gaan de verhalen van De Vier van Westwijk niet over problemen.
“In Nederlandse jeugdliteratuur staat tegenwoordig op iedere straathoek een loverboy. Annie M.G. Schmidt schreef aan Carmiggelt: Ik mag alleen nog maar meedoen als ik opschrijf. ‘Kom, ik ga mijn moeders tieten afsnijden,’ zei Jip. ‘Leuk, mag ik meedoen?’ zei Janneke. Zelf wilde ik gewoon een lekker avonturenboek schrijven voor kinderen in de prepuberale fase van 8 tot 12 jaar.”

Wat vind je van de jas?
“Toen ik de jas aan had vond ik het grappig om me te realiseren dat een groeiend aantal mensen me zijn voorgegaan en deze jas ook gedragen hebben. Ik heb zelf zo’n jas in het rood.”

Paspoort
Naam: Manon Spierenburg
Beroep: (scenario)schrijver
Geboren: 28 mei 1968 in Voorhout
Bekend van: scenarist van onder meer series als Oppassen, GTST en Rozengeur & Wodka Lime. Schrijver van boeken als Idogs, Commandeer je hondje en blaf zelf, Bakerpraatjes, Rimpelmania, De Zeepfabriek en de serie De Vier van Westwijk.
De Vier van Westwijk is op zaterdag om 18.55 uur te zien op Z@PP.

Lees ook onder anderen George van Houts, Ruben van der Meer en Lebbis In de Jas